طراحی بام سبز، بالکن و پاسیو: آیا می‌خواهید اثر خود بر طبیعت را کاهش دهید؟ آیا در یک فضای شهری زندگی می‌کنید و می‌خواهید قطعه‌ای از طبیعت را در اختیار داشته باشید؟ از پنجره‌تان نمای بی‌روح یک پشت‌بام خالی دیده می‌شود؟ یک بام سبز، یعنی بامی که با گیاهان زنده پوشانده شده باشد، شاید جوابی باشد که بدنبال آن بوده‌اید.
در هر صورت می‌توانید به جای بام‌های مرده، غیرقابل نفوذ، جذب‌کننده گرما، پوست‌انداز و معمولا زشتی که همه با آن‌ها آشنایی داریم پشت بام خود را با گیاهان سبز و زنده بپوشانید. انجام این کار نیازمند کمی زمان و هزینه بیشتر است ولی فواید زیر باعث می‌شوند ارزشش را داشته باشد:
یک بام زنده کارکرد عایق‌کنندگی هم دارد و انرژی مورد نیاز برای سرمایش و گرمایش ساختمان شما را کاهش می‌دهد.
گیاهان سبز و زنده دی‌اکسید کربن را به قند تبدیل کرده و در ادامه این فرایند اکسیژن تولید می‌کنند و هوای محیط را بهتر می کنند.
کاهش اثر جزیره حرارتی شهری
تاثیر خنک‌کننده تبخیر آب از خاک و شاخص بازتاب خورشیدی کمتر، در بام‌های زنده منجر به ایجاد گرمای کمتری توسط بام می‌شود (شاخص بازتاب خورشیدی میزان انرژی جذب شده و سپس آزاد شده بصورت گرما توسط یک ماده است).
مدیریت بهتر آب‌های ناشی از بارش
بام‌های غیرقابل نفوذ و لغزنده به سرعت و بطور کامل آب را از خود بیرون می‌ریزند و منجر به نشتی بیشتر و سریع‌تر آب و در نتیجه آب‌گرفتگی در مناطق پر ساخت و ساز می‌شوند. گیاهان در یک بام سبز هم سرعت و هم انرژی نشتی آب را کاهش می‌دهند.
گیاهان و خاک موجود در یک بام سبز باعث جذب و خارج شدن آلاینده‌های آب باران می‌شوند. سرعت پایین جریان آب‌های ناشی از بارش در این بام‌ها باعث کاهش فرسایش خاک و ته‌نشینی در پایین‌دست می‌شود.
افزوده شدن زیستگاهی برای موجودات زنده
یک بام زنده غذا و پناهگاه در اختیار پرندگان محلی، زنبور عسل، پروانه و دیگر موجودات زنده می‌گذارد.
بهبود ارزش و جذابیت بصری ساختمان
در این مورد هیچ شکی وجود ندارد. کافی است به عکس‌ها نگاه کنید.
قبول کنید که وقتی در محاصره زیبایی قرار بگیرید خوشحال‌تر خواهید بود و به نظر من بام‌های معمولی بیشتر در دسته زشت‌ها قرار می‌گیرند تا چشم‌نوازها.
هزینه نصب و نگهداری
هزینه نصب یک بام سبز از سیصد هزار تومان برای هر متر مربع، در بام‌های ساده‌تر بسیط (خاک کم‌عمق، وزن کلی پایین‌تر در سیستم بام)، و 700 هزار تومان برای هر متر مربع در بام‌های عمیق (خاک عمیق‌تر، وزن بالاتر سیستم کلی بام) شروع می‌شود. هزینه نگهداری سالانه این بام‌ها بسته به نوع گیاهان متفاوت است.
ساخت یک بام سبز
این کار را نکنید که فقط مقداری خاک و چند گیاه برداشته و روی بامی که هم‌اکنون دارید تلنبار کنید! یک بام سبز سیستمی ادغام شده در سیستم کلی ساختمان است که شامل لایه‌های زیربام، سیستم ضدآب، خاک، قطعات آبیاری، گیاهان و غیره می‌شود. این بام‌ها بسیار سنگین‌تر از یک سیستم بام معمولی هستند و ساختمانی که روی آن قرار می‌گیرند باید به شیوه‌ای طراحی شود که وزن محاسبه شده بامی که شما می‌خواهید بسازید (بسیط یا عمیق، سیستم کامل آبیاری یا بدون آبیاری و غیره) را بتواند تحمل کند.
اگر فقط یک انباری کوچک در پشت خانه دارید و می‌خواهید به آن ظاهری رنگارنگ ببخشید، باز هم امتحان کردن بام‌های سبز ارزشش را دارد.
مطلب پیشنهادی: 16 ایده جذاب برای حیاط های نقلی
هماهنگی بام سبز با محیط
این بام سبز به شکلی بدون نقص در منظره گسترده شده اطرافش ترکیب شده و باعث می‌شود این کلبه محیط را خراب نکند. یک بام گیاهکاری شده بسیار کمتر از یک بام معمولی باعث به هم ریختن زیستگاه طبیعی و بومی می‌شود.
یک بام سبز کم عمق معمولی
به اجزای متعدد سیستم بام دقت کنید. سرعت پایین‌تر حرکت آب در یک بام زنده باعث می‌شود آب‌های ناشی از باران در خاک اطراف نفوذ کنند. یک بام معمولی به سرعت آب را بیرون می‌ریزد و باعث افزایش احتمال فرسایش خاک می‌شود.
بام سبز دو کاره
چند پانل خورشیدی در بام سبز خود اضافه کنید تا دوبرابر مفید و سودمند شود و در عین حال شما را آرام، خشک و گرم و نرم نگه دارد.
گیاهان مقاوم در برابر خشکسالی
گیاهان آب‌دار یا گوشتی برای پوشش دادن یک بام زنده بسیط (خاک کم‌عمق) بسیار مناسب هستند. این گیاهان که آب بالایی در خود جای داده و نیاز به آب کمی دارند می‌توانند گرمای طاقت‌فرسا، آفتاب تابان و خاک کم‌عمق محیط پشت‌بام را تحمل کرده و معمولا نیاز به آبیاری دائمی نداشته و تقریبا نگهداری نمی‌خواهند.
به الگوی گیاهکاری و مسیرهای سنگ‌ریزه در اطراف این بام دقت کنید. این سنگ‌ریزه‌ها باعث بهتر شدن ترکیب‌بندی بصری شده و در عین حال خاکی که از بارش باران بلند می‌شود را در روی بام، یعنی جایی که باید باشد، نگه می‌دارند.
بام‌های کم عمق و عمیق در یک پروژه
بام سبز به کار رفته در میانه این عکس دارای خاک کم‌عمق و گیاهانی با ریشه سطحی است. بامی که در جلوی تصویر دیده می‌شود شامل سنگ‌فرش‌هایی است که روی یک زیرساخت معلق کار شده‌اند و در حاشیه آن‌ها یک بام سبز عمیق دیده می‌شود.
قطعات از پیش گیاهکاری شده
می‌توانید برای پروژه بام سبز خود از قطعات از پیش‌گیاه‌کاری شده استفاده کنید. این واحدها شامل یک لایه زیرین بعلاوه گیاهانی ریشه‌دار هستند که پس از ایجاد سازه‌های مناسب و ضدآب کردن زمین زیرشان می‌توان به راحتی آن‌ها را نصب کرد. بستری از انواع گل ناز می‌تواند باعث ایجاد بام سبزی کم دردسر و زیبا شود.
ترکیب‌بندی غنی طراحی بام سبز
این بام سبز همه فواید محیطی یک بام زنده را داشته و در عین حال خطوط قوی معماری مدرن این خانه را تکمیل می‌کند.
مطلب پیشنهادی: یک منظره همه چیز تمام!
بام سبز برای زیستگاه و منظره‌ای زیبا
چیزی که پیشتر شاید منظره‌ای ناخوشایند از یک بام گرم و براق بود حالا یک تصویر دل‌انگیز است. پالت گیاهانی که در این بام زنده به کار رفته‌اند پرندگان دانه‌چین را به کنار شما می‌آورد.
بافت در بام سبز
انواع رنگارنگ گل ناز در کنتراست با فسکوهای (fescue) سفید برگ این بام سبز رنگارنگ را همچون یک فرش دست‌باف زیبا کرده‌اند.
مطلب پیشنهادی: ایده های برای زیبایی بالکن های کوچک
بام سبز، باغی در آسمان
این باغ در بام نشان‌دهنده یکی دیگر از رویکردهای موجود جهت ایجاد فضایی سبز در پشت‌بام، یعنی محلی که معمولا تحت سیطره کولرها و دیگر وسایل مکانیکی قرار دارد، است. برای تحمل کردن وزن چنین باغی و همچنین مدیریت آب‌های ناشی از بارش، ساختمان باید از ابتدا با همین منظور طراحی شود. البته گیاهان چهار فصل در گلدان‌های 50 سانتی‌متری نیاز به نگهداری چندانی ندارند. دیواره‌های گلدانی که گیاهان در آن‌ها قرار می‌گیرند، سنگ‌فرش‌هایی که روی یک زیرساخت معلق قرار گرفته‌اند و نمای خارق‌العاده ساختمان این فضا را فضایی محبوب برای ساکنان ساختمان کرده است.
برای ساخت بام سبز زیبا می توانید از اهالی فن طراحی و ساخت محوطه و بام سبز کمک بگیرید.
مطلب پیشنهادی: در جست و جوی حیاط از دست رفته در تهران!
آتریوم و تاثیر آن در معماری داخلی
11 ایده متفاوت برای خلوت کردن در حیاط خلوت
حوض، قلب معماری سنتی ایران
منبع: houzz ؛ ترجمه شده توسط تحریریه چیدانه
