به قلم : علی‌اصغر احمدزاده
تحریریه زندگی آنلاین : در مقطع کنونی اقتصاد ایران که تورم یکه‌تازی می‌کند و رکود ناشی از تعطیلی کسب‌وکارها روز به روز عمیق‌تر می‌شود و از سویی دیگر، پدیدار شدن کروناویروس، باعث تعطیلی بخشی از امورات اقتصادی شده، حتی گذران یک زندگی عادی نیز سخت شده است. حال تصور کنید با این صورت‌حساب‌های سرسام‌آور زندگی، کسی بخواهد تشکیل زندگی بدهد؛ هزینه‌های عقد و عروسی، تهیه مسکن و سایر امکانات رفاهی، مسیر دشواری را پیش روی برخی از زوجین می‌گذارد که دنیای تجرد را به متأهل شدن ترجیح می‌دهند. از سوی دیگر ظهور و بروز شکاف‌های عمیق اقتصادی باعث شده است که برخی‌ها با دیدن مراسم‌های رؤیایی، بخواهند از آن شیوه‌ها الگوبرداری کنند و این تصور پدید آید که یک مراسم عروسی حتماً باید با کیفیت‌های بسیار عالی و به‌بیان عامیانه، لاکچری برگزار شود. این در حالی است که شاید برخی‌ها مجبور شوند تا سال‌ها اقساط مربوط به هزینه‌های مراسم عروسی خود را بپردازند و این امر باعث می‌شود که در همان ابتدا، کیفیت اقتصادی زندگی این خانواده‌ها تنزل یابد. این حکایت خیلی از تازه‌عروس‌ها و تازه‌دامادها است که حتی با وجود حمایت‌های همه‌جانبه خانواده‌ها در تهیه جهیزیه، هزینه‌های مراسم عروسی و ... باز هم نمی‌توانند از عهده مخارج برآیند و عروسی را به‌تعویق می‌اندازند.
بیشتربخوانید:
جویندگان شغل!
اولین معضل بزرگ در خصوص اقدام به ازدواج، شاید یافتن شغلی مناسب باشد که کفایت یک زندگی معمولی را بدهد. بدیهی است که حال این روزهای اقتصاد ایران خوش نیست و یافتن شغل، کار بسیار دشواری نیز شده است. شاید اگر فردی هم بتواند شغلی بیابد، آن شغل باب میل خودش نخواهد بود و حتی اگر باب میل هم باشد، به احتمال قریب به‌یقین، درآمد آن‌چنانی ندارد که بتواند در برابر مخارج امروزی، دوام بیاورد. در موارد زیادی نیز شاهدیم حتی با وجود اینکه زوجین، هر دو مشغول به‌کار هستند به‌سختی می‌توانند از عهده مخارج خود برآیند و این امر در تمام ابعاد زندگی روحی، عاطفی و حتی جسمی این افراد اثر می‌گذارد. اما طبیعی است که این روند در همه شهرهای ایران اثرگذار نیست و این معضل بیشتر متوجه شهرهای بزرگ و کلان‌شهرها است. مثلاً در شهری مثل تهران اگرچه یافتن یک شغل شاید کار زیاد سختی نباشد اما امرار معاش در چنین فضایی نیازمند درآمدهای بالا است و نمی‌توان با حقوق‌های امروزی از پس مخارج زیاد و سرسام‌آور برآمد؛ چراکه با وجود اینکه یافتن شغل و درآمد متوسط در کلان‌شهرها شاید چندان سخت نباشد، اما مخارج در این شهرها نیز به‌شدت ارقام بالایی را پیش روی افراد می‌گذارد.
عاشقان کِی خانه دارند؟!
یکی از مشکلات اساسی برای ازدواج در ایران، تهیه مسکن مناسب است. اصولاً خرید مسکن برای بخش بسیار زیادی از خانواده‌ها و زوجین امر ناممکنی به‌نظر می‌رسد، اما در عین حال بخشی هم هستند که حتی توان اجاره مسکن مورد نیاز خود را ندارند. با وجود افزایش بی‌رویه قیمت‌های مسکن و اجاره‌بهای آن طی سال‌های اخیر، عملاً بسیاری از خانواده‌ها با مشکلات عدیده‌ای مواجه شده‌اند و این خانواده‌ها مجبورند هر ساله از کیفیت مسکن تهیه‌شده خودشان بکاهند.
قیمت متوسط مسکن در شهری مثل تهران 17 میلیون تومان است و اگر کسی بخواهد مسکنی حدوداً 100 متری تهیه کند باید یک‌میلیارد و هفتصد میلیون تومان هزینه کند؛ این در حالی است که تسهیلات مسکن حدود 160 میلیون تومان با سود 18 درصد است و این فقط کفاف حدود 10 متر مسکن در یکی از مناطق متوسط تهران را می‌کند.
حسام عقبایی، نایب‌رئیس اتحادیه مشاوران املاک، در خصوص قیمت مسکن می‌گوید: «تسهیلات مسکن در کشور ما کارا نیست. شما به کشورهای توسعه‌یافته و یا حتی در حال توسعه مثل ترکیه و مالزی وقتی مراجعه می‌کنید، می‌بینید تا 70، 80 درصد و حتی بعضاً تا 100 درصد قیمت مسکن به‌صورت 30 ساله، 40 ساله و حتی نیم‌قرن تسهیلات بانکی پرداخت می‌شود.»
بیشتربخوانید:
«سیندلارا» بازی‌های کودکانه!
اخیراً گزارشی منتشر شد در خصوص لاکچری‌ترین تالار عروسی در لواسان! روزنامه خراسان در این خصوص نوشت: «در این تالار به‌جز مراسم عروسی، داستان «سیندرلا» هم برای مهمانان با ایفای نقش توسط عروس و داماد بازآفرینی می‌شود؛ مراسم ازدواج میلیاردی در یک شهرک محافظت‌شده، به‌دور از چشم و دست اغیار. فضایی مدرن با طراحی داخلی به سبک فیلم و کارتون مشهور سیندرلا که زندگی اشرافی طبقه خاصی در ایران را به‌تصویر می‌کشد.
گفته می‌شود در این تالار 150 خدمه به‌عنوان بازیگر برای بازآفرینی پویانمایی سیندرلا حضور دارند و هزینه هر مهمان برای صاحب این مراسم، حدود یک میلیون تومان برآورد می‌شود. هزینه یک مراسم ازدواج در این باغ مجلل، به بیش از یک میلیارد تومان هم می‌رسد.» حالا تصور کنید در چنین فضایی که برخی‌ها فقط برای یک شب عروسی‌شان حدود یک‌میلیارد تومان هزینه می‌کنند، بسیاری برای شروع زندگی‌شان نیازمند دویست، سیصد میلیون تومان هستند. این الگوسازی‌ها باعث می‌شود که برخی‌ها تلاش داشته باشند تا آمالی در رویاهای خود بپرورانند و در این شرایط نتوانند به حداقل‌ها راضی شوند. البته فارغ از این شکاف‌های عمیق اقتصادی، هزینه تالارهای معمولی نیز در شهرهای مختلف، کم نیست و زوجین جوان باید بیش از پیش به‌فکر صرفه‌جویی‌های اقتصادی باشند تا به مشکل برنخورند.
بازگشت به سنت‌ها
با وجود همه این مشکلات به‌نظر می‌رسد که باید دوباره به سنت‌ها بازگشت؛ ازدواج‌های کم‌هزینه و آسان باید در کانون توجهات همه افراد جامعه، اعم از ثروتمندان و طبقه متوسط قرار بگیرد.
اگرچه همه می‌خواهند جشن‌های عروسی خود را به‌صورت مجلل برگزار کنند، اما طبیعی است که باید در این خصوص قواعد اقتصادی و حتی اخلاقی را نیز رعایت کرد.
در این رابطه جامعه ایرانی، نیازمند یک کار فرهنگی عظیم است تا زوجین جوان به‌راحتی بتوانند وارد زندگی مشترک شوند و وظیفه رسانه‌ها، نظام آموزشی و خانواده‌ها است که این فرهنگ‌سازی را پدید آورند. خصوصاً وظیفه رسانه‌ها، انسان‌های فکور و شخصیت‌های اثرگذار در این زمان القای دید واقع‌گرایانه به قشرهای مختلف اجتماع در زمینه ازدواج است؛ که با توجه به عدم امکان فراهم شدن اموری از قبیل شغل و مسکن مناسب برای اکثر جوانان تا سالیان متمادی، نمی‌توان توقع حل این مشکل را از راه اقتصادی در کوتاه‌مدت داشت. هم‌چنین مهم‌ترین عاملی که در ازدواج نقشی به‌سزا دارد، خانواده است؛ چون در اکثر موارد تا خانواده نخواهد، به‌هیچ وجه ازدواج رخ نخواهد داد؛ گرچه دولت و تمام ارگان‌های مربوطه بخواهند که جوان به سر و سامان برسد. اگر خانواده‌ها بخواهند، این حرکت آن‌ها، حتی جامعه را نیز حرکت خواهد داد.
بیشتربخوانید:
پرهیز از پرهزینه‌ها
بدون اینکه تلاش کنیم، مشکلات اقتصادی فراروی امر ازدواج را انکار کنیم، باید اعتراف کنیم که خود جامعه نیز باعث شده است، ازدواج‌ها بسیار مشکل‌تر به‌نظر برسند. در واقع افزایش سطح توقعات و انتظارات غیرمادی فرد و خانواده و گرفتار شدن به‌نوعی آرمان‌زدگی و ایده‌آل‌خواهی افراطی در انتخاب همسر آینده، در کنار بالا رفتن سطح توقعات مادی، گرایش به تجمل‌گرایی، چشم و هم‌چشمی و شیوع آداب و رسوم دست و پاگیر و غلط، متأسفانه باعث نوعی وسواس، سختگیری و نهایتاً دل‌مردگی و دل‌زدگی برای انتخاب همسر و ازدواج در جوانان می‌شود.
گرایش پسران جوان برای احراز موقعیت‌های بالای اقتصادی ـ اجتماعی قبل از ازدواج و برخی دختران برای احراز موقعیت‌های خاص، از آسیب‌های فرهنگی بزرگی است که اکنون دامن‌گیر بخشی از جامعه ما است.
هم‌چنین شیوع برخی بی‌‌بند و باری‌ها و آزادی‌های خاص در روابط دختران و پسران، جوانان را به نوعی از بی‌رغبتی به ازدواج کشانیده است، زیرا در این حالت این افراد بدون پرداخت هزینه‌های مادی و معنویِ مسئولیت زندگی مشترک، اقدام به برقراری ارتباط با جنس مخالف، خارج از چارچوب زندگی مشترک می‌کنند. پرهیز از تجملات پرهزینه، بازگشت به سنت‌های بومی و فرهنگ‌سازی گسترده در سطح جامعه می‌تواند در چارچوب ازدواج‌های امروزی، یک مسیرِ میّسر فراهم کند.
