دکتر سید ناصر موسوی؛ پزشک عمومی
انواع زالو
زالو‌ها از نظر موقعیت جغرافیایی به سه دسته زالو‌های استرالیایی، اروپایی و آسیایی تقسیم می‌شوند که بهترین نوع زالو در دنیا از نظر کیفیت آنزیم‌هاH-medicinalis orientalis یا زالوی پارسی می‌باشد که هم اکنون در ایران از آن استفاده می‌گردد. این نکته نیز شایان ذکر است که تاکنون بیش از 700 نوع زالو شناسایی شده است که تنها نزدیک 100 نوع از آنها دارای خواص درمانی و پزشکی می‌باشند.
چگونگی عملکرد زالو
زالو‌ها از بافت یا خون موجود زنده به عنوان تغذیه خود استفاده می‌کنند. زالو‌ها پس از چسبیدن به میزبان، پوست یا مخاط را بوسیله سه آرواره شاخی خود به شکل شکاف ستاره مانند ایجاد می‌کنند و در کل بادکش دهانی به مثابه یک سیستم خلا عمل می‌کند و خون را به کیسه‌های قابل اتساع قسمت میانی لوله گوارش و پس از دفع قسمت اعظم آب خون، قسمت غلیظ و متراکم آن در چینه‌دان زالو باقی می‌ماند و به آهستگی ظرف چندین ماه گوارش می‌یابد. شایان ذکر است که زالو در یک وعده غذایی می‌تواند چندین برابر وزن خود خون بخورد.
مصارف پزشکی
در ژوئن 2004 میلادی اداره مواد غذایی و دارویی آمریکا، ورود زالو به بازار جهت مصارف پزشکی را مورد تائید قرار داد. اولین کاربر مورد تائید زالو در طب کنونی، کاربری به عنوان یک ابزار پزشکی بوده است. بنا به تعریف، وسیله یا ابزار پزشکی شامل مواردی می‌شود که برای تشخیص، علاج، درمان، پیشگیری یا تسکین یک بیماری یا وضعیت خاص موثر است و عملکرد و ساختار بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد و در ضمن این ابزار باید از طریق یک واکنش شیمیایی و یا متابولیزه شدن تاثیر بگذارد.
کاربرد زالو
F.D.A (اداره مواد غذایی و دارویی آمریکا) بعد از بررسی‌های انجام شده و طی مراحل فوق الذکر و با رعایت اصول اثر بخشی و ایمنی، کاربرد زالو در جراحی‌ها را مورد تائید قرار داده است. آنچه که می‌تواند چنین روند فزاینده‌ای از کاربرد زالو را توجیه کند، کشف خواص برخی از مواد پروتئینی و آنزیمی بزاق آن می‌باشد که به شرح زیر توضیح داده می‌شود:
خاصیت بی‌حس‌کنندگی: باعث کاهش درد موضعی هنگام مکیدن خون در روی بدن میزبان می‌شود که عمدتا بدلیل وجود ماده هیرودین (Hirudin) است. خاصیت گشادکنندگی عروق: بدلیل وجود ماده هیستامین است. خاصیت ضد انعقادی: بدلیل وجود آنزیم هیالورونیداز موجود در بزاق زالو می‌باشد.
این آنزیم خاصیت آنتی بیوتیکی و حل کردن موکوس بسیار قوی دارد به طوریکه در درمان گلوکوم (بیماری چشمی ناشی از دیابت و کهولت) هم بسیار موثر است. خاصیت آنتی‌بیوتیکی: که اخیرا مورد توجه بسیاری از دانشمندان قرار گرفته است و روی بیماری‌های ناشی از استاف طلایی و میکروب سل و اسهال خونی و دیفتری موثر است. خاصیت ضدالتهابی و ضدلخته‌ای: محل تماس کرم با سطح بدن به شکل Y می‌باشد و هنگام تماس با پوست فرد درد بسیار خفیفی احساس می‌کند. زالو در حین مکیدن خون، بزاق خود را به بدن فرد تزریق می‌کند و در اثر مکش خون 5 تا 10 برابر افزایش وزن پیدا می‌کند.
سایر نکات
از زالو در درمان دیابت، واریس، ناراحتی‌های زانو، درمان انواع سردرد مانند: میگرن، سرگیجه، سردرد عصبی و..... درمان آلزایمر، رعشه یا پارکینسون، درمان ام اس، تقویت حافظه، صرع، فلج یا تشنج و درمان تکمیلی آرتروز، جوش‌های صورت، جلوگیری از لخته شدن خون و انواع سکته، جلوگیری از ایجاد لخته در عروق کرونر قلب، واریکوسل، پرولاپس رکتوم، تورم، سینوزیت، ملانوم، فیستول انال، لکه‌ها و عفونت‌های پوستی و ... استفاده می‌گردد.
