آمار شبانه روز گذشته از مرگ‌های کرونایی در کشور، یک رکورد وحشتناک بوده است. فوت 337 بیمار در 24 ساعت، حکایت از این واقعیت تلخ دارد که بیماری در ایران خیلی وحشی شده است و به سرعت در حال گرفتن قربانی است. در حالی که اغلب کشورها با رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی، توانسته‌اند تا حدودی بر این بیماری غلبه کرده و آمار مرگ و میرها را پایین بیاورند.
ویتنام یک نمونه از کشورهای درگیر کرونا
نجمه الملوک امینی دانشجوی دکتری تخصصی آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، در گزارشی به آمار پایین مرگ و میر و ابتلاء در کشور ویتنام اشاره کرد که با توجه به جمعیت 97 میلیونی و داشتن مرزهای طولانی با چین و میلیون‌ها بازدیدکننده چینی قابل توجه است.
ویتنام کشوری با درآمد متوسط رو به پایین است و سیستم مراقبت‌های بهداشتی آن در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه از پیشرفت کمتری برخوردار است.
امینی، «پاسخ سریع» و «شفافیت ارتباطی» مسئولان را از نکات مورد توجه در سیاست‌ها و تصمیمات کشور ویتنام در مهار بیماری کرونا برشمرد و با اشاره به لغو همه پروازها بین ویتنام و ووهان از 23 ژانویه سال 2020 با شناسایی اولین مورد کووید 19، خاطرنشان کرد: این تصمیم زمانی صادر شد که حتی سازمان جهانی بهداشت هنوز توصیه‌ای ارائه نکرده بود. همچنین کارگروه پیشگیری و کنترل کووید 19 در قالب همکاری بین بخشی در این کشور تشکیل شد.
وی در ادامه به مهم‌ترین راهبردها و اقدامات کنترلی کشور ویتنام در مهار کووید 19 اشاره کرد که تشخیص، پیشگیری و کنترل عفونت در مراکز بهداشتی درمان، قرنطینه خانگی هدفمند، محدودیت مسافرت و رفت و آمد، فاصله اجتماعی و…، برخی از این راهبردها بودند.
بر اساس این گزارش، ساخت و تهیه کیت‌های آزمایشگاهی و همچنین بالا بردن ظرفیت تولید، استفاده حداکثری از آزمایشگاه‌ها با رعایت دقیق پروتکل‌های تشخیصی WHO و انجام آزمایش PCR از مهم‌ترین اقدامات مربوط به این استراتژی بود.
به گفته وی، از مهم‌ترین اقدامات صورت گرفته در راستای پیشگیری، صدور دستورالعمل‌های ملی پیشگیری و کنترل عفونت برای کووید 19 توسط وزارت بهداشت در مراکز بهداشتی بود.
در این راستا اعمال قرنطینه گسترده و در قالب خانه نشینی یا قرنطینه هدفمند در سطح کشور ویتنام در اول آوریل در دستور کار قرار گرفت.
به گفته امینی، یکی از مهم‌ترین اقدامات کنترلی در زمینه حمل و نقل هوایی، ایجاد مراکز بزرگ قرنطینه برای مسافران بین‌المللی بود. همچنین با این استراتژی جدا کردن پروازهای بین‌المللی از فرودگاه‌های مورد استفاده برای سفرهای داخلی بود.
وی خاطرنشان کرد: ارتباط با مردم به شکل‌های مختلف از قبیل نصب برنامه رسانه محلی اجتماعی (Zalo) ، ارسال مستقیم پیامک به مردم ، استفاده از رسانه‌های اجتماعی و همچنین گزارش روزانه موارد مثبت در سطح جهانی و ویتنام انجام می‌شد.
به گفته امینی، از دیگر اقدامات صورت گرفته در ویتنام فعال شدن مرکز عملیات اضطراری بهداشت عمومی برای راهنمایی در مورد نحوه پیشگیری و کنترل کووید 19 بود.
وی، تعطیلی مدارس، تعلیق اجتماعات گسترده، پوشیدن ماسک در مکان‌های عمومی و توصیه در خانه ماندن را از مهم‌ترین اقدامات ویتنام برای اجرای فاصله اجتماعی برشمرد.
وضعیت پروتکل‌ها در ایران
آن طور که مدیران ارشد وزارت بهداشت عنوان می‌کنند، وضعیت رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور به خصوص در کلانشهر تهران، مهم‌ترین علت افزایش موارد ابتلاء و مرگ و میرهای کرونایی بوده است.
از ابتدای شیوع کرونا در کشور تا 20 مهر 99، در افراد مبتلا به بیماری‌های ریوی، 155 نفر فوت کرده و تست کرونا 920 نفر مثبت شده است. در افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی، 7 هزار و 309 نفر فوت کرده و 37 هزار و 203 نفر تست کرونا مثبت داشتند. در بیماران دیابتی، 5 هزار و 279 نفر فوت کرده و 29 هزار و 606 نفر تست مثبت کرونا داشتند. در افراد مبتلا به بیماری‌های کبدی، 305 نفر فوت کرده و تست هزار و 438 نفر مثبت شد. در بیماران مبتلا به بیماری‌های بدخیمی، 709 نفر به علت ابتلاء به ویروس کرونا فوت کرده و تست 2 هزار و 563 نفر مثبت شده است. همچنین در بیماران مبتلا به بیماری‌های کلیوی نیز هزار و 225 نفر فوت کرده‌اند که تست 5 هزار و 480 نفر مثبت شد.
یکی از موارد مهم در دوران شیوع ویروس کرونا، کنترل بیماری‌های غیر واگیر و مزمن است. این بیماری‌ها باید به صورت مداوم تحت کنترل باشند و بیماران مبتلا به بیماری‌های غیر واگیر باید موارد پیشگیری از ابتلاء به ویروس کرونا را جدی تر رعایت کنند.
باید برای سه هفته متحد شویم
محمدعلی حیدرنیا متخصص پزشکی اجتماعی، با اشاره به اینکه ایران در منطقه مدیترانه شرقی قرار گرفته و از میان 23 کشور منطقه، از آمار بالاتری به لحاظ شیوع کرونا برخوردار است، گفت: افراد آلوده شناسایی شده تا 22 مهر 99 در کل منطقه مدیترانه شرقی دو میلیون 639 هزار و 723 نفر و تعداد مرگ‌ها 67,279 مورد و تا همین تاریخ در ایران تعداد 504 هزار و 281 نفر آلوده و 23 هزار و 816 مورد مرگ گزارش شده است.
وی با اشاره به واقعیت‌های آماری و اوضاع بحرانی همه‌گیری کرونا، افزود: دور از استرس و ترس بیهوده همه با هم باید تصمیم بگیریم و حداقل به مدت 3 هفته با رعایت تمام پروتکل‌های بهداشتی به جنگ با کرونا برویم و آن چنان عرصه را بر ویروس تنگ کنیم تا محلی برای حضور پیدا نکند و بیماری کنترل شود.
وضعیت اسفبار نانوایی و پاساژها
علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزارت بهداشت، با بیان اینکه نانوایی‌ها و پاساژها از نظر رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی در بدترین وضع قرار دارند، گفت: نانوایی‌ها باید صنعتی شوند، صف موجود در نانوایی‌ها در شیوع بیماری کرونا مؤثر است و برخی نانواها ماسک نمی‌زنند.
وی افزود: استفاده از ماسک در بخش خدماتی از 15 تا 23 مهر بهتر شده اما هنوز اصنافی داریم که کمتر از 70 درصد از ماسک استفاده می‌کنند.
رئیسی با اشاره به اینکه حدود 115 هزار مدرسه در کشور داریم، گفت: مدارسی که شرایط لازم را از نظر رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی نداشته باشند، غیر حضوری می‌شوند.
پیک سوم کرونا وخیم‌تر از پیک‌های اول و دوم
در همین حال، علیرضا زالی فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران، با عنوان این مطلب که در پیک سوم اپیدمی هستیم، گفت: چند اتفاق در جریانات اخیر افتاده که ما را از پیک دوم متمایز می‌کند. اول اینکه بیماران در شرایط بدحال‌تری مراجعه می‌کنند، دوم اینکه مدت اقامت بیماران در بیمارستان‌ها نسبت به پیک اول و دوم، حداقل بین 1.2 تا 2.3 روز افزایش داشته و طولانی‌تر شده است.
وی، نکته متمایز بعدی پیک سوم نسبت به پیک‌های قبلی را مراجعه خانوادگی مبتلایان عنوان کرد و افزود: اکثر بیماران در پیک سوم به صورت خانوادگی مراجعه می‌کنند؛ در صورتی که در پیک اول و دوم این الگو کمتر مشاهده می‌شد، به عبارت دیگر این روزها افراد یک خانواده جمیعاً با حال عمومی نامناسب و نامساعد مراجعه می‌کنند.
کرونا در ایران روی خط مرگ
به نظر می‌رسد با این روند مرگ و میر بیماران کرونا در کشور، این بیماری در ایران بر روی خط مرگ حرکت می‌کند. به طوری که از هر فوتی در 7 دقیقه و 6 دقیقه به یک فوتی در 4 دقیقه رسیده‌ایم. شاید اگر نخواهیم استراتژی قوی‌تر در رعایت پروتکل‌های بهداشتی به کار بگیریم، باید منتظر وخیم‌تر شدن اوضاع کرونا یی در ایران بود.
