باشگاه خبرنگاران جوان: آیا هر از گاهی درد پاشنه پای خود احساس درد می‌کنید بدون اینکه علت آن را بدانید؟. دانستن علت، شروع درمان است. در این گزارش مهمترین دلایل درد پاشنه پا و زمان مراجعه به پزشک را توضیح می‌دهیم.
درد پاشنه چیست؟
درد معمولاً زیر پاشنه یا درست پشت آن یعنی محل اتصال تاندون آشیل به استخوان پاشنه وجود دارد و گاهی اوقات درد می‌تواند بر کنار پاشنه پا تأثیر بگذارد.
دردی که در زیر پاشنه پا ایجاد می‌شود به نام فاسئیت کف پا شناخته می‌شود و این مهمترین علت درد پاشنه است. اما درد پشت پاشنه، «تاندنیت آشیل» است همچنین درد می‌تواند در قسمت داخلی یا خارجی پاشنه و پا تأثیر گذارد. در بیشتر موارد درد ناشی از آسیب نیست و معمولاً در ابتدا خفیف است، اما ممکن است شدید شده و گاهی اوقات مانع حرکت شود. درد معمولاً بدون درمان برطرف می‌شود، اما در برخی موارد ممکن است درد ادامه داشته و مزمن شود.
دلایل درد پاشنه پا چیست؟
درد پاشنه پا لزوما به دلیل آسیب دیدگی یا زمین خوردن بروز نمی‌کند، اما ممکن است بر اثر استرس مکرر و خستگی رخ دهد. از جمله مهمترین دلایل درد پاشنه پا موارد زیر است:
ورم کف پا
ناحیه کف پا تاندونی است که از استخوان پاشنه تا نوک پا امتداد می‌یابد و وقتی فاسیای کف پا بیش از حد کشیده شود، معمولاً در استخوان پاشنه گیر می‌کند. گاهی اوقات ممکن است مشکل در وسط پا ایجاد شود، بیمار ممکن است از درد زیر پا به ویژه پس از استراحت طولانی مدت رنج ببرد. همچنین برخی بیماران ممکن است در صورت سفت بودن تاندون آشیل دچار گرفتگی در عضلات ساق پا شوند.
بورسیت در پاشنه پا
بورسیت پاشنه پا التهاب پشت بورس است و می‌تواند به دلیل فشار زیاد بر روی پاشنه‌ها یا فشار کفش باشد. درد معمولاً در عمق پاشنه یا پشت آن احساس می‌شود و گاهی ممکن است تاندون آشیل متورم شود و درد روز به روز بدتر می‌شود.
برجستگی‌های ناحیه پاشنه
این مشکل بیشتر در بین نوجوانان مشاهده می‌شود، زیرا استخوان پاشنه کاملاً بالغ نشده است و این معمولاً به دلیل آسیب دیدگی کف پا (صافی کف پا) بروز پیدا می‌کند. اما این مشکل در زنان ممکن است همزمان با پوشیدن کفش پاشنه بلند قبل از بلوغ کامل ایجاد شود.
سندرم تونل تارسال
در این حالت عصب بزرگ پشت دچار گزگز و کرختی می‌شود و این نوع نوروپاتی (بی حسی عصبی) می‌تواند در مچ پا یا خود پا رخ دهد.
شکستگی‌های استرسی
این مشکل یک نوع شکستگی است که به دلیل فشار‌های مکرر رخ می‌دهد و معمولاً بر اثر ورزش یا فعالیت سنگین دستی ایجاد می‌شود. دوندگان به طور خاص در برابر شکستگی استرس در متاتارس (زیر پنجه پا) آسیب پذیر هستند. پوکی استخوان هم می‌تواند دلیل دیگری برای این مشکل باشد.
استئومیلیت یا اسپوندیلیت
این یکی از علل شایع در بین کودکان، نوجوانان و ورزشکاران است و به دلیل استفاده بیش از حد از استخوان‌های پاشنه پا ایجاد می‌شود و گروه‌های سنی 7 تا 15 سال بیشترین آسیب را از این بیماری می‌بینند.
تاندینوپاتی آشیل
از این بیماری به عنوان تاندینیت یاد می‌شود که مزمن بوده و با کاهش کارایی تاندون آشیل همراه است، زیرا گاهی اوقات به دلیل پارگی‌های ریز و میکروسکوپی تاندون، تاندون آشیل به درستی کار نمی‌کند و در این صورت نمی‌تواند به درستی بهبود یابد و خود را ترمیم کند.
سایر دلایل درد پاشنه پا
سایر دلایل درد پاشنه پا نیز عبارتند از: پارگی تاندون آشیل که عبارت از پارگی تاندون پاشنه پشت مچ پا است،کوفتگی استخوان، روماتیسم مفصلی، التهاب مزمن پد پاشنه پا، کیست استخوانی، که کیسه‌ای پر از مایع در حفره استخوان است، نقرس، که در نتیجه مقادیر بالای اسید اوریک خون به وجود می‌آید و باعث جمع شدن نمک‌های اسید اوریک در اطراف مفاصل می‌شود و در نتیجه، درد و التهاب شدید را هنگام حملات نقرس به همراه دارد و نوروما، تورم عصب جلوی پا که معمولاً بین پایه انگشتان دوم و سوم است.
نوروپاتی محیطی
گروهی از اختلالاتی است که در صورت آسیب دیدن اعصاب در سیستم عصبی محیطی رخ می‌دهد و معمولاً باعث درد و بی حسی در دست‌ها و پا‌ها می‌شود. این بیماری می‌تواند علاوه بر دیابت، بر اثر ضربه، عفونت، اختلالات متابولیکی و قرار گرفتن در معرض سموم ایجاد شود.
علائم درد پاشنه پا
علائم درد پاشنه پا معمولاً به تدریج بروز می‌کند و آسیب دیدگی در ناحیه آسیب دیده وجود ندارد. در اغلب موارد از طریق پوشیدن کفش‌های تخت اتفاق می‌افتد، زیرا کفش‌های تخت می‌توانند باعث کشیدگی ناحیه کف پا تا حدی شوند که این ناحیه ملتهب شود.
در بیشتر موارد، درد زیر پا به طرف جلوی پاشنه است و ممکن است بهبود یابد و علایم پس از مدتی از بین می‌روند و البته گاهی دوباره بازگشته و بدتر می‌شوند.
چه زمانی باید به دلیل درد پاشنه به پزشک مراجعه کرد؟
هنگامیکه این علائم در پاشنه وجود داشته باشد باید به پزشک مراجعه کنید:
- درد شدید همراه با تورم نزدیک پاشنه
- بی حسی یا گزگز در پاشنه پا و همچنین درد و تب
- نمی‌توانید به طور عادی راه بروید و یا اینکه پای خود را به سمت پایین خم کنید
- نمی‌توانید روی انگشتان پا بایستید
- تداوم درد پاشنه بیش از یک هفته
