دکتر امیرحسین براتی؛ متخصص پزشکی و ورزش
غده تیروئید، به مثابه سایر غدد نقش مهمی را در تنظیم متابولیسم و حفظ ثبات فیزیولوژیک بدن به عهده دارد. این غده دو هورمون تیروکسین یا T3 و تری‌یدوتیرونین یا T4 را ترشح می‌کند. این دو هورمون فاکتور مهمی در واکنش‌های شیمیایی بدن هستندو برای سنتز این دو هورمون وجود ید الزامی است. هورمون‌های تیروئیدی نقش کلیدی را در افزایش متابولیسم پایه به واسطه نقش آنها در سنتز پروتئین، افزایش تأثیر اپی‌نفرین برگیرنده‌های آدرنرژیک و در نهایت نقش حیاتی را در رشد و نمو بدن دارند. همچنین T3 در عملکرد قلب و عروق نظیر افزایش برون ده قلب و افزایش تهویه ریوی مؤثر است.
در افراد مبتلا به هیپوتیریدئیدی متابولیسم پایه به طور چشمگیری کاهش می‌یابد و افزایش وزن در این گونه افراد به واسطه کاهش متابولیسم پایه است. در حالی که تعدادی از مطالعات عدم تأثیر فوری ورزش در تغییر هورمون‌های تیروئیدی را نشان می‌دهد اما تعداد قابل توجهی از مطالعات افزایش غلظت این هورمون‌ها در گردش خون با انجام ورزش‌های هوازی با شدت بالاتراز 70 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی را نشان داده است.
این در حالی است که در طی ورزش‌های مقاومتی تغییر بارزی در غلظت خونی این هورمون‌ها مشاهده نشده است. به نظر می‌رسد انجام تمرینات منظم ورزشی در یک دوره زمانی حداقل سه ماهه در تنظیم ترشح هورمون‌های تیروئید تأثیرگذار است. عدم ترشح کافی هورمون‌های تیروئیدی می‌تواند به خشکی پوست، ریزش مو، خشونت صدا، افزایش قاعدگی، بی‌حالی، افسردگی، عدم تحمل سرما،
فعالیت فیزیکی
ثابت شده است که افزایش فعالیت فیزیکی به افزایش حساسیت گیرنده‌های هورمونی می‌انجامد. از مضرات رژیم‌های درمانی غیراصولی کاهش قابل ملاحظه متابولیسم پایه است. تمرینات ورزشی برنامه‌ریزی شده براساس اصول و پایه‌های علمی می‌تواند از چنین عارضه‌ای جلوگیری کند.
رژیم درمانی غیراصولی
یکی از دلایل افزایش وزن پس از قطع رژیم‌های درمانی غیراصولی ناشی از کاهش متابولیسم، پایه است، ایجاد چنین تغییری می‌تواند منجر به افزایش وزن فرد حتی فراتر از قبل شروع رژیم‌درمانی شود. وجود هیپوتیروئیدی در چنین شرایطی اوضاع بیمار را وخیم‌تر می‌نماید. درمان بیمار تحت نظر پزشک متخصص غدد و تجویز ورزش زیر نظر متخصص پزشکی ورزش در بهبود این شرایط تأثیرگذار است.
نکته آخر در خصوص مصرف بی‌رویه هورمون‌های تیروئیدی و انجام ورزش‌های با شدت بالا در افراد داوطلب کاهش وزن می‌باشد. باید توجه داشت این شرایط در بعضی موارد می‌تواند منجر به افزایش بیش از حد دمای مرکزی بیمار و ایجاد عوارض مهلک بر سلامتی بیمار شود. افزایش بی رویه هورمون‌های تیروئیدی با یا بدون فعالیت فیزیکی می‌تواند در بعضی موارد کشنده باشد و از این رو کنترل دقیق دارویی الزامی است.
