وقتی از یک شهروند لاتینتبار آمریکا سوال شد، چرا به ترامپ رای داده است، او گفت من خودم از کشوری آمدهام که کمونیست بوده و حاضر نیستم تا یک کمونیست دیگر در آمریکا روی کار بیاید. اما چرا این شهروند به چنین دیدگاهی رسیده است، باید کمی عقبه این داستان را بررسی کنیم. اینکه بایدن یک دموکرات میانهرو است، بر کسی پوشیده نیست. پس چرا برخی از مردم آمریکا از ترس سوسیالیسم به ترامپ رای دادند. پاسخ کامالا هریس است. در ویدئوییهایی که اصطلاحا زیاد دست به دست یا وایرال میشوند، کارزار انتخاباتی ترامپ ویدئویی ساخت که در آن کامالا هریس را همهکاره دولت خواند. او متهم به نزدیکی به پیشروها یا سوسیالیستهای آمریکایی است. در این ویدئو، جو بایدن فردی تلقی شده است که اختیاری از خود ندارد و مردم آمریکا در واقع با رای دادن به جو بایدن، کامالا هریس را بر مسند نشاندهاند. بایدن فردی کهنسال است که دیگر چابکی سالهای گذشته خود را ندارد و افزون بر این برخی او را متهم میکنند که هوش و حواس خود را از دست داده است. با انتشار ویدئوهای گافهای بایدن این مساله بارها مطرح شده است که آیا بایدن به بیماری آلزایمر نزدیک شده است؟
حتی اگر بایدن فردی مریضاحوال نباشد اما به نظر میرسد، کامالا هریس بیشتر از هر معاون دیگری در تاریخ آمریکا از قدرت برخوردار باشد. برای همین برخی او را پیروز واقعی انتخابات سال 2020 میخوانند. او فردی چندان شناختهشده در عالم سیاست در آمریکا نبود و بهرغم حضورش در سنا اما شهرت چندانی در سطح ملی نداشت. حالا با ورود این دو به کاخ سفید، نام بانوی دورگه هندی-جاماییکایی بیش از پیش شنیده خواهد شد.
«اولین» کیست؟
رمز پیروزی کامالا هریس در «اولین» بودن است. او «اولینهای» بسیاری را یدک میکشد. «اولین زن»، «اولین معاون سیاهپوست رئیسجمهوری»، «اولین زن معاون رئیسجمهوری»، «اولین آسیای جنوبی-آمریکایی» و اولین زن آسیای جنوبی-آمریکایی که معاون رئیسجمهور آمریکا شده است. او اولینهای دیگری هم یدک میکشد: اولین معاون رئیسجمهوری که مادر و پدرش از هندوستان و جاماییکا آمدهاند یا اولین معاون رئیسجمهوری که نامادری است. کامالا هریس سخنرانی خود را روز جمعه برای اولینبار تحت عنوان معاون رئیسجمهوری منتخب آمریکا انجام داد تا اولین دیگری رقم بزند. فاصله او با اولین رئیسجمهور شدن زیاد نیست. به نوشته مجله پولیتیکو، او اولین معاون رئیسجمهوری است که سخنرانی پیروزی خود را بعد از یک موسیقیدان هیپهاپ به خوانندگی ماری جی بلیج (سیاهپوست) انجام داد. کامالا هریس، قهرمان مسائل حقوق بشری است و هنوز بحث و جدلهای وی با بایدن در دور مقدماتی انتخابات ریاستجمهوری درباره موضوعات نژادپرستانه در اذهان باقی مانده است. بایدن از بین تمام زنهایی که برای معاونت در نظر گرفته بود، مسیر را برای دشمن دانای خود باز کرد. او با کامالا هریس تیم قوی تشکیل داد و در مناظرات معاون ریاستجمهوری نیز نه به اندازه دور مقدماتی انتخاباتی اما به شکلی قوی، پنس را که یک جمهوریخواه اصیل است، به شکست واداشت. هریس حالا وارد باشگاه قدرتمندترین پست اجرایی دنیا شده است. او روز بیستم ژانویه با هلیکوپتر، در محاصره نیروهای امنیتی وارد کاخ سفید خواهد شد. تاریخ آمریکا این روز را به یاد خواهد داشت: زنی که توانست اولینهای بسیاری را به نام خود کند، در پست معاونت وارد بخش غربی کاخ سفید شده است. البته تاریخ «اولینها» در آمریکا چندان خوشایند نیست. نگاهی به تاریخ «اولینها» نشان میدهد که آنها همه عاقبت به خیر نشدهاند و هریس اگرچه پیروز واقعی انتخابات 2020 است، اما باید هوشیار نیز باشد.
نگاهی به زندگی رئیسجمهور سیاهپوست آمریکا نشان میدهد که پایان ریاستجمهوریاش به چه نقطه دهشتناکی ختم شد؛ «ریاستجمهوری ترامپ». افزون بر این مسیر پیشروی کامالا هریس بهشدت ناشناخته و سنگلاخی به نظر میرسد. کارول موزلی براون، سناتور سابق ایالاتمتحده از ایلینویز میگوید: «گفته شده است سربازهای پیشقدم همواره باید مراقب خدنگهای پشت سر خود نیز باشند. خدنگهای زیادی بود که من از قبل پیشبینی نکرده بودم. در عین حال آن دوره واقعا مسیر زندگیام را تغییر داد.»
موزلی براون، اولین زن سیاهپوستی بود که وارد سنا شد. او میگوید که بیش از هر سناتور دیگری تحت رصد و موشکافی قرار داشت. حتی بارها به او انگهای اخلاقی زدند و وی را تحت فشار قرار دادند. تمام افکار و افعال او با دو معیار جنسیت و رنگ پوست او سنجیده میشد. از نظر براون هنوز اوضاع تغییر چندانی نکرده است و هنوز همان تیرها و خدنگها وجود دارد. اما مسیر برای هریس کمی روشنتر از موزلی براون است. اگرچه هنوز تیرها و خدنگها باپرجا است، اما سمتی که هریس به آن دست یافته، با سناتوری بسیار متفاوت است. هریس معاون فردی شده است که توان فیزیکی چندانی ندارد و بار اصلی کارهای کاخ سفید به دوش اولین زن سیاهپوستی است که بالاترین مقام اجرایی در دنیا را کسب کرده است. برای همین بسیاری او را پیروز واقعی قلمداد میکنند.
خبرگزاری آلمان در اینباره گزارشی در اینباره نوشت: روز سوم نوامبر همزمان بود با آغاز برگزاری یکی از جنجالیترین دورههای انتخابات ریاست جمهوری ایالاتمتحده که جو بایدن، نامزد حزب دموکرات برنده آن شد؛ اما بسیاری از تحلیلگران بر این نظرند که پیروز اصلی این انتخابات «کامالا دِوی هریس»، معاون بایدن است. بسیاری از شهروندان آمریکایی تا سال گذشته حتی نام او را نشنیده بودند؛ اما شرکت در رقابتهای درونحزبی برای نامزدی پست ریاست جمهوری باعث شد که کامالا هریس نزد آمریکاییها بهعنوان فردی بانفوذ در حزب دموکرات مطرح شود. هریس بارها و بارها طرد شدن بهدلیل رنگپوستش و ریشه خانوادگیاش را تجربه کرده و این تجربهها سهم بسزایی در شکلگیری شخصیت او داشتهاند.
معاون رئیسجمهوری آینده ایالاتمتحده از مادری هندیتبار و پدری جاماییکایی تربیت یافته، اما «شیوه راه رفتن» را از مادرش آموخته است. او در زندگینامهاش تاکید میکند که خیلی ویژگیها، از جمله روحیه مبارزاتی را از مادرش به ارث برده است. مادر او، شیامالا گوپالان، محقق سرطان سینه در سال 1960 از هند به آمریکا مهاجرت کرد و علاوهبر تحصیل در دانشگاه، به فعالیت اجتماعی و مبارزه برای حقوق مدنی تمامی شهروندان پرداخت. کامالا هریس میگوید: مادرش به او و خواهرش مایا، یاد داده است که در برابر مشکلات اجتماعی به گلایه و انتقاد اکتفا نکنند، بلکه برای تغییر آنها آستین بالا بزنند.
کامالا به این توصیه عمل میکند و ابتدا به تحصیل علوم سیاسی و اقتصاد در دانشگاه هاوارد واشنگتن میپردازد و سپس در دانشگاه سانفرانسیسکو حقوق میآموزد. نخستین فعالیت او در دستگاه قضایی، سمتی در دادستانی است که در سال 1990 آغاز میشود. طولی نمیکشد که او بهعنوان زنی سختکوش و تیزهوش مطرح میشود.
کامالا هریس در طول زندگیاش میآموزد که برای گذشتن از موانع نژادپرستانه در محل کار و فعالیت اجتماعی، باید «اولین» باشد. او در سال 2003 بهعنوان اولین دادستان منطقهای زن سانفرانسیسکو معرفی میشود و در سال 2011 بهعنوان اولین زن و نیز اولین رنگینپوست آفریقایی-هندیتبار، به مقام دادستانی کل کالیفرنیا میرسد. هریس در این پست بهعنوان زنی سختگیر با نظرات ناهمگون بحثبرانگیز میشود: از یک طرف با حکم اعدام مخالف است و از طرف دیگر موافق حکم یک سال زندان برای اولیای دانشآموزانی که در مدرسه بیش از حد غیبت دارند. او در سال 2017 بهعنوان دومین سناتور زن رنگینپوست وارد مجلس سنا میشود. جالب اینکه برای ورود به سنا، از جانب جو بایدن حمایت میشود. وابسته به اقلیت بودن کامالا هریس در ایالاتمتحده تنها به ریشه خانوادگیاش محدود نمیشود، بلکه او در سال 2014 با داگلاس ایمهوف، وکیل یهودی هم ازدواج میکند.
بسیاری از ناظران سیاسی بر این نظرند که او بار دیگر «اولین» خواهد شد؛ آنهم بهعنوان نخستین رئیسجمهور زن ایالاتمتحده. شاید حتی او این عنوان را تا پیش از انتخابات سال 2024 به دست آورد. با این حال به نظر میرسد او اگر اسما رئیسجمهور نباشد، عملا عنان اصلی کار در دستان وی خواهد بود. جو بایدن در ژانویه 2021، زمانی که بهعنوان رئیسجمهور سوگند یاد خواهد کرد، 78 ساله میشود. این احتمال وجود دارد که او در دوران چهارساله ریاست جمهوریاش به دلیل مشکلات جسمی یا فشارهای روحی و روانی ناشی از این پست، کنارهگیری کند و صندلی ریاست در کاخ سفید را به کامالا هریس بسپارد. به احتمال زیاد حزب دموکرات با این تغییر موافقت خواهد کرد؛ زیرا در آن زمان کامالا هریس تا حدودی تجربه برای گرداندن امور مملکت اندوخته است و علاوهبر این، وجهه حزب را در میان شهروندان آسیاییتبار و آفریقاییتبار بالا میبرد.
بر اساس آمارهای رسمی، در 25 سال آینده سفیدپوستان اروپاییتبار در ایالاتمتحده در اکثریت نخواهند بود. با این وجود داستان کامالا هریس شاید به سریال خانهپوشالی نزدیک باشد. در این سریال معاون رئیسجمهوری آمریکا با بازی کوین اسپیسی، پس از چندین کش و قوس میتواند جانشین رئیسجمهوری شود که بهدلیل فشارها مجبور به استعفا میشود. او جملهای طلایی دارد: «من به این دلیل عاشق این کشور هستم که توانستم بدون اینکه در معرض رای مردم قرار بگیرم، رئیسجمهور این کشور شوم.»