گـــریــپ فـــروت و داروهــا

آذین صحابی

چه داروهایی متأثر از گریپ فروت هستند؟
بیشتر داروها این ویژگی را ندارند؛ ولی، بیش از 50 نوع دارو وجود دارد که با مواد شیمیایی موجود در این میوه تداخل می‌کنند. داروهایی که برای درمان مشکلات زیر به کار می‌روند، چنین خاصیتی دارند:
- ریتم غیر طبیعی قلب
- آلرژی‌ها
- اضطراب
- آسم
- لخته‌های خونی
- سرطان
- سرفه
- افسردگی
- آمفیزم (نوعی ناراحتی ریوی) 
- صرع
- سکته یا بیماری‌های قلبی
- پرفشاری خون
- کلسترول بالا
- ایدز
- عفونت
- درد
- بزرگی پروستات
- سکته مغزی
البته، همه داروهایی که برای درمان مشکلات بالا تجویز می‌شود، چنین خاصیتی را در برابر گریپ فروت ندارد. برای اطمینان بیشتر باید با پزشک‌تان در این باره مشورت کنید تا اگر عادت به مصرف گریپ فروت دارید، آن را با انواع خاصی از این دارو مصرف نکنید.

آیا مصرف آب گریپ فروت مفید است؟
آب گریپ فروت دارای مواد مغذی فراوانی چون ویتامینC، پتاسیم و لیکوپن است؛ ولی، در نوشیدن آب این میوه زمانی که داروهای خاصی را مصرف می‌کنید، باید دقت نمایید. اگر به طور معمول آب گریپ فروت  می‌نوشید و حس می‌کنید که داروهای‌تان عوارضی بیشتر از حد معمول داده، حتماً با پزشک مشورت کنید. همه داروهایی را که سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تأیید کرده است، پیش از تأیید از لحاظ تأثیر آب گریپ فروت روی آنها آزمایش می‌شود. اگر دارویی چنین واکنشی را نسبت به گریپ‌فروت نشان بدهد، در کاغذ راهنمای آن این نکته درج خواهد شد. زمانی که پزشک دارویی را برای شما تجویز می‌کند، حتماً درباره محدودیت‌های مصرف غذا همراه با آن از او بپرسید. هر قدر شما از آب این میوه بیشتر بخورید، امکان بروز این اثرات ناخوشایند بیشتر خواهد شد. 
دیده شده که گاهی نوشیدن یک لیوان از آب این میوه می‌تواند روی داروهایی خاص اثرات نامطلوب بگذارد. ولی، نگران نباشید، تعداد این داروها زیاد نیست و در بیشتر موارد شما می‌توانید با خیال راحت آب گریپ فروت بنوشید.

اگر آب گریپ فروت روی دارویی اثر بگذارد، چه خواهد شد؟
این حالت بیشتر به نوع دارویی که مصرف می‌کنید، بستگی دارد. بعضی اوقات مشکلات خفیفی پیش می‌آید؛ ولی، بعضی اوقات هم این مشکلات شدیدتر است. به طور کلی، امکان بروز عوارض شدیدتر در افراد مسن بیشتر است.
برای مثال، اگر داروی ضد پرفشاری خون مصرف می‌کنید، ممکن است با مصرف آب گریپ فروت فشار خون‌تان ناگهان پایین بیاید یا اگر دارویی برای پایین آوردن کلسترول خون مصرف می‌کنید، ممکن است با نوشیدن آب این میوه دچار ضعف عضلانی شده یا برای کبد‌تان مشکلاتی به وجود آید.

چگونه می‌توانیم از بروز مشکل پیشگیری کنیم؟
- پیش از مصرف دارو درباره محدودیت‌های غذایی آن بپرسید و به ویژه این که آیا نوشیدن آب گریپ فروت در زمان مصرف این دارو مانعی دارد یا خیر.
- زمان مصرف دارویی که با آب گریپ فروت تداخل دارد، دقت کنید فرآورده‌های غذایی دیگری که مصرف می‌کنید، دارای عصاره این میوه نباشد. برای مثال هنگام خریدن مربا یا آب‌میوه‌های مصنوعی دقت کنید.
- همیشه برچسب‌های هشدار داروها را بخوانید. اگر پرسشی دارید، حتماً از مسؤول داروخانه یا پزشک‌تان بپرسید.
- اگر هنگام مصرف دارو عوارض جانبی ناخوشایندی حس کردید، با پزشک در میان بگذارید.
- وقتی پیش پزشک جدیدی می‌روید، درباره همه داروهایی که می‌خورید با او صحبت کنید. گاهی داروهای گوناگون نیز با هم تداخلاتی دارند که اگر پزشک از همه داروهای مصرفی شما آگاه باشد، از تجویز دارویی جدید که با قبلی‌ها تداخل داشته باشد، خودداری می‌کند.

بعضی از داروهایی که نوشیدن آب گریپ فروت در زمان مصرف آنها می‌تواند عوارض ناگواری داشته باشد عبارتند از:
- داروهای ضد افسردگی مثل:  سرترالین(زولوفت)، بوسپیرون
- داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مثل: سیکلوسپورین، تاکرولیموس
- داروهای ضد صرع مثل: کاربامازپین(تگرتول)
- بلوک کننده‌های کانال کلسیم(برای درمان فشار خون) مثل: نیفدیپین، فلودیپین، نیزولدیپین
- داروهای پایین آورنده کلسترول خون مثل: اتروواستاتین، لواستاتین و سیمواستاتین
دقت کنید که حتی اگر 24 ساعت پس از نوشیدن آب این میوه داروی‌تان را بخورید، باز هم عوارض ناخواسته بروز خواهد کرد.
در سال 2005 محققان دانشکده پرستاری دانشگاه روچستر با انجام تحقیقاتی بر تأثیر گریپ فروت بر برخی داروها صحه گذاشتند. نتایج این تحقیق در ژورنال پرستاری آمریکا به چاپ رسید. این ژورنال مخصوص فعالیت پرستاری در آمریکاست.