۲۰ قلم عمده واردات نیمسال

کدام کالاها با 8/ 5 میلیارد دلار در نیم‌سال اول به کشور وارد شده‌اند؟ ارزیابی‌های صورت‌گرفته از عمده کالاهای وارداتی نشان می‌دهد 20 کالای نخست واردشده به کشور ارزشی معادل 8/ 5 میلیارد دلار داشته که در این کالاها به جز کالاهای اساسی، کالاهایی مانند موز سبز یا خشک‌شده، گوشی تلفن همراه و پالم به چشم می‌خورد و اتفاقا سهم ارزشی خوبی هم از واردات کل نیمه نخست سال دارند. این در حالی است که قرار بود اولویت تخصیص و تامین ارز با کالاهای اساسی و دارو باشد. اما در این لیست، گوشی تلفن همراه دارای جایگاه دوم در بین 20 قلم عمده وارداتی است و بعد از ذرت دامی قرار گرفته است. همچنین بیست مقصد عمده صادراتی و بیست مبدأ عمده وارداتی در نیمه نخست امسال  در این گزارش معرفی شده است. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد صادرات به این کشورها در مجموع هم از نظر وزنی و هم از نظر ارزشی روند کاهشی را طی کرده است. اما در بین 20 مقصد مهم صادراتی، ارزش کالاهای صادر شده نسبت به مدت مشابه سال قبل به کشورهای افغانستان، روسیه، ونزوئلا، آلمان و هنگ‌کنگ روند افزایشی داشته است. بیشترین رشد نیز متعلق به ونزوئلا است. ونزوئلا از اردیبهشت ماه در لیست 20 مقصد صادراتی قرار گرفت. البته ارزش صادرات به ونزوئلا تنها در یک ماه جهش یافت و آهنگ صادرات پس از آن کند شد. در عین حال بررسی‌های 20 کشور عمده طرف معامله ایران در این بازه زمانی بیانگر آن است که وزن کالاهای وارداتی از این کشورها افزایش اندک اما ارزش آن نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته است. در بین این 20 کشور ارزش واردات از امارات، روسیه، انگلیس و عمان نسبت به بازه مشابه سال گذشته افزایشی بوده است. همچنین بیشترین رشد ارزشی واردات متعلق به عمان است. در این گزارش که ازسوی سازمان توسعه تجارت تهیه شده، بیشترین صادرات در نیمه نخست متعلق به میعانات گازی و فصل 27 کالایی (سوخت‌های معدنی، روغن‌های معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آنها؛ مواد قیری؛ موم‌های معدنی) و بیشترین واردات متعلق به کالاهای واسطه‌ای است. همچنین 20 کالای صادراتی عمده و 20کالای وارداتی عمده نیز معرفی شده‌اند.

براساس این گزارش، صادرات کالا طی 6 ماه سال 99 به 46 میلیون و 318 هزار تن با ارزش 13 میلیارد و 566 میلیون دلار رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 34 درصد از نظر وزن و 34درصد از نظر ارزش کاهش یافت. همچنین واردات در این مدت به 16 میلیون و 524 هزار تن با ارزش 16 میلیارد و 783 میلیون دلار رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 3/ 1 درصد در وزن و 22 درصد در ارزش افت کرد.  آخرین آمار از مقاصد صادراتی ایران که ازسوی سازمان توسعه تجارت اعلام و اطلاع‌رسانی شده، حکایت از آن دارد که عراق توانسته رتبه اول صادراتی را از آن خود کند و به‌جای چین بنشیند. چینی‌ها بعد از مدت‌ها در پله دوم مقاصد صادراتی ایستاده‌اند. البته روند رو به بهبود تجارت خارجی ایران در مهرماه نمایان شد به‌گونه‌ای که حتی تراز تجاری مهرماه نیز مثبت اعلام شد.

رشد صادرات ایران در مهر

ایسنا در گزارشی اعلام کرده است که جدیدترین آمار سازمان توسعه تجارت حکایت از تداوم روند رو به رشد صادرات غیر‌نفتی کشور در مهرماه دارد. براساس این خبر که از سوی فرزادپیلتن، مدیر‌کل دفتر عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت ایران اعلام شده، بررسی آمارهای اعلام‌شده نشان می‌دهد در هفت ماه امسال، حدود 90 درصد از کل صادرات کشور، به 20 کشور اول هدف صادراتی صورت گرفته است که در این فهرست کشورهای عراق، چین و امارات در رتبه‌های اول تا سوم و کشورهای قطر، قزاقستان و میانمار در رتبه‌های 18 تا 20 قرار گرفته‌اند. بررسی فهرست 20 کشور اول هدف صادراتی ایران بیانگر آن است که 6 کشور عربی شامل عراق با حدود 9/ 4 میلیارد دلار رتبه اول، امارات با حدود 2/ 2 میلیارد دلار پس از چین در رتبه سوم، عمان با 190 میلیون دلار بعد از کشورهای ترکیه، افغانستان، پاکستان، اندونزی، روسیه، جمهوری آذربایجان، تایلند در رتبه 12، کویت با 86 میلیون دلار پس از آلمان، ارمنستان و ونزوئلا در رتبه 16، سوریه با 77 میلیون دلار رتبه 17 و قطر با 76 میلیون دلار قبل از قزاقستان و میانمار در رتبه 18 جزو این فهرست قرار دارند. سایر کشورهای عربی مانند عربستان، بحرین و یمن، از حوزه خلیج‌فارس و اردن و لبنان، از حوزه خاورمیانه، در فهرست 20 کشور اول صادراتی ایران طی مدت یاد شده قرار نگرفته‌اند.

صادرات نیمه نخست در 6 گروه کالایی

صادرات غیرنفتی نیمه نخست سال 99 نیز در 6 گروه انجام شده است. بیشترین ارزش صادرات متعلق به گروه کالایی میعانات گازی و فصل 27 است. در 6 ماه منتهی به شهریور سال 99 ارزش میعانات گازی و فصل 27 کتاب مقررات صادرات و واردات 3 میلیارد و 758 میلیون دلار و وزن آن 12 میلیون و 742 هزار تن بوده است. صادرات این گروه کالایی نسبت به نیمه نخست سال گذشته از نظر وزنی 50 درصد و از نظر ارزشی 55درصد کاهش یافته است. پس از آن گروه کالایی پتروشیمی دارای بیشترین ارزش صادراتی است. در بازه زمانی موردنظر 10 میلیون و 71 هزار تن از این گروه کالایی به ارزش 2 میلیارد و 879 میلیون دلار به کشورهای هدف صادر شده که از نظر وزنی رشد 5 درصدی و از نظر ارزشی افت 22 درصدی را تجربه کرده است. معدن و صنایع معدنی سومین گروه کالایی از نظر ارزش محسوب می‌شود. این گروه کالایی در نیمه نخست امسال صادراتی معادل 18 میلیون و 130 هزار تن به ارزش 2 میلیارد و 690 میلیون دلار داشته که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر ارزش افت 39 درصدی و از نظر وزن کاهش 41 درصدی داشته است. محصولات کشاورزی و صنایع غذایی هم 6 ماهه اول امسال را با صادرات 3 میلیون و 708 هزار تن به ارزش 2 میلیارد و 574 میلیون دلاری به پایان رسانده است. صادرات این گروه کالایی با افزایش 13 درصدی ارزش و 26 درصدی وزن نسبت به مدت مشابه سال قبل روبه‌رو بوده است. گروه کالایی صنعت هم در این بازه زمانی صادراتی به وزن یک میلیون و 659 هزار تن و به ارزش یک میلیارد و 594 میلیون دلار داشته که نسبت به بازه مشابه سال قبل از نظر وزنی 8 درصد رشد و از نظر ارزشی 15 درصد کاهش یافته است. صدور فرش و صنایع‌دستی نیز در 6 ماه منتهی به شهریور امسال با افزایش 14 درصدی وزن و 18 درصدی ارزش روبه‌رو بوده است. ارزش صادرات این گروه کالایی به 73 میلیون دلار و وزن آن به 8 هزار تن رسیده است.

20 قلم عمده صادراتی در نیمه اول سال

20 قلم عمده صادراتی ایران سهم ارزشی 6/ 33 درصدی از کل ارزش صادرات را به خود اختصاص داده‌اند. صادرات این اقلام ارزشی معادل 4 میلیارد و 563 میلیون دلار و وزنی معادل 12 میلیون و 176 هزار تن داشته که نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش وزنی 2/ 0 درصدی و افت ارزشی 6/ 11 درصدی را تجربه کرده است. در نیمه نخست امسال پلی‌اتیلن گرید فیلم با وزن مخصوص کمتر از 94 درصد بیشترین سهم ارزشی صادرات را به خود اختصاص داده است. سهم این کالا 7/ 3 درصد از کل ارزش صادرات را در برمی‌گیرد.

متانول و اوره هر یک سهم 3 درصدی را از کل ارزش صادرات در اختیار دارند و پلی‌اتیلن گرید فیلم با وزن مخصوص 94 درصد سهمی معادل 8/ 2 درصد را به خود اختصاص داده است. کاتد و قطعات کاتد از مس تصفیه شده 4/ 2 درصد و پسته با پوست تازه یا خشک 2/ 2 درصد از کل ارزش صادرات نیمه نخست را به نام خود ثبت کرده‌اند. محصولات نیمه تمام از آهن یا فولاد غیر‌ممزوج و شمش از آهن و فولاد غیرممزوج هم هر یک سهم 2 درصدی را از کل ارزش صادرات ثبت کرده‌اند.

شمش از آهن و فولاد غیر‌ممزوج (با کد HS متفاوت) سهم 6/ 1 درصدی، میله‌های آهنی یا فولادی، گرم نورد شده سهم 5/ 1 درصدی، پلی‌اتیلن گرید بادی با وزن مخصوص 94 درصد سهم 3/ 1 درصدی، اتیلن گلیکول سهم 2/ 1 درصدی، پلی‌اتیلن گرید تزریقی با وزن مخصوص 94 درصد سهم 1/ 1 درصدی و گوجه‌فرنگی، تازه یا سرد کرده سهم یک درصدی از کل ارزش صادرات نیمه نخست را در اختیار دارند. هندوانه تازه با 9/ 0 درصد سهم ارزشی، پارا اکسیلن و روی غیر‌ممزوج هر یک با 8/ 0 درصد سهم ارزشی، محصولات نیمه‌تمام از آهن یا فولاد غیر‌ممزوج با 7/ 0 درصد سهم ارزشی و رب گوجه‌فرنگی و مغز پسته تازه یا خشک هر یک با 6/ 0 درصد سهم ارزشی از کل ارزش صادرات نیمه نخست امسال را سپری کرده‌اند.

بازارهای مهم صادراتی 6 ماهه

20 بازار اول صادراتی ایران در نیمه نخست نیز در این گزارش معرفی شده‌اند. 10 کشور نخست صادراتی 12 درصد سهم ارزشی از کل صادرات را به خود اختصاص داده‌اند. سهم 20 کشور نخست از کل صادرات هم به 94 درصد می‌رسد. صادرات به این کشورها در مجموع 43 میلیون و 405 هزار تن به ارزش 12 میلیارد و 799 میلیون دلار بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل افت 32 درصدی وزنی و کاهش 33 درصدی ارزشی را تجربه کرده است. در میان 20 مقصد مهم صادراتی، صادرات به افغانستان، روسیه، ونزوئلا، آلمان و هنگ‌کنگ رشد داشته است. البته بیشترین رشد صادراتی نیز متعلق به ونزوئلاست.

بررسی‌ها نشان می‌دهد چین با سهم ارزشی 3/ 27 درصدی سرلیست این بازارهاست که صدور کالا به این کشور نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی افت 34 درصدی و از نظر ارزشی کاهش 27 درصدی را تجربه کرده است. عراق سهم 9/ 21درصدی را از کل ارزش صادرات نیمه نخست به خود اختصاص داده و صدور کالا به این کشور نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر ارزشی افت 36 درصدی و از نظر وزنی کاهش 27 درصدی دارد. سهم امارات از صادرات 6 ماهه ایران 2/ 14درصد است. فروش کالا به این کشور رشد وزنی 27درصدی و افت ارزشی 18درصدی را تجربه کرده است. افغانستان با سهم 1/ 8 درصدی چهارمین مقصد کالاهای ایرانی در بازه زمانی موردنظر است. رشد 3 درصدی ارزش و افزایش 11 درصدی وزن کالاهای صادراتی به این کشور در کارنامه 6 ماهه امسال ثبت شده است. سهم ترکیه نیز از کل صادرات نیمه نخست به 4/ 5 درصد می‌رسد. صادرات به این کشور از نظر وزنی افت 85 درصدی و از نظر ارزشی کاهش 71درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل ثبت کرده است. پاکستان توانسته سهم 9/ 2 درصدی را از کل صادرات ایران به خود اختصاص دهد. اما صادرات به این کشور افت وزنی 31 درصدی و کاهش ارزشی 26 درصدی را در این بازه زمانی نسبت به بازه مشابه سال قبل تجربه کرده است. هند هفتمین مقصد صادراتی ایران است که سهم ارزشی 8/ 2درصدی را از آن خود کرده است. صادرات به این کشور در نیمه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل افت 47 درصدی ارزش و 48درصدی وزن را به‌دنبال داشته است. سهم اندونزی از کل صادرات 6 ماهه به 7/ 1 درصد می‌رسد. صدور کالا به این کشور نسبت به بازه مشابه سال قبل کاهش 46 درصدی ارزش و 43درصدی وزن را ثبت کرده است. روسیه هم در این مدت زمان سهم 5/ 1 درصدی ارزش صادرات را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که صدور کالا به این کشور به لحاظ ارزشی 28 درصد و به لحاظ وزنی 29 درصد افزایش داشته است. سهم 4/ 1 درصدی از صادرات هم متعلق به تایلند است. فروش کالا به این کشور از نظر وزنی افت 43 درصدی و از نظر ارزشی کاهش 44 درصدی را تجربه کرده است. جمهوری آذربایجان در نیمه نخست امسال سهم 3/ 1 درصدی از ارزش صادرات را در اختیار داشته و صدور کالا به این کشور از نظر وزنی افت 36 درصدی و از نظر ارزشی کاهش 14 درصدی داشته است. عمان سهم 2/ 1 درصدی از ارزش صادرات را به خود اختصاص داده است. صادرات به عمان 29 درصد در ارزش و 39 درصد در وزن نسبت به مدت مشابه افت کرده است. ونزوئلا سهم ارزشی 8/ 0 درصدی از صادرات را در اختیار دارد. وزن کالاهای صادراتی به این کشور در نیمه نخست امسال نسبت به نیمه نخست سال قبل رشد یک میلیون و 769 هزار تنی و 900 درصدی داشته و ارزش آن 54 هزار و 400 درصد افزایش یافته است.  ارمنستان و آلمان هر یک سهمی 7/ 0 درصدی از کل ارزش صادرات به خود اختصاص داده‌اند. صادرات به ارمنستان از نظر وزنی افت 51 درصدی و از نظر ارزشی کاهش 58 درصدی داشته؛ اما صدور کالا به آلمان نسبت به بازه مشابه سال قبل رشد ارزشی 14 درصدی را تجربه کرده در حالی که از نظر وزنی افت 73 درصدی داشته است. سهم کشورهای کویت، سوریه، هنگ‌کنگ و قطر هریک از کل صادرات 5/ 0 درصد است. صادرات به کویت رشد وزنی 9 درصد و افت ارزشی 17 درصد را نسبت به بازه مشابه سال قبل تجربه کرده؛ صدور کالا به سوریه کاهش 37 درصدی در وزن و 16 درصدی در ارزش را ثبت کرده؛ صادرات به هنگ‌کنگ از نظر وزنی نسبت به بازه مشابه بی‌تغییر بوده ولی از نظر ارزشی 47 درصد کاهش داشته است. قطر نیز رشد 37 درصدی وزنی و افت 47 درصدی ارزشی را در 6 ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کرده است. قزاقستان سهم 4/ 0 درصدی از کل ارزش صادرات را به خود اختصاص داده است. صدور کالا به این کشور اگرچه از نظر وزنی افت 68 درصدی داشته اما از نظر ارزشی با رشد 45 درصدی روبه‌رو شده است.

سه گروه عمده وارداتی در نیمه نخست

در نیمه نخست امسال بیشترین ارزش کالاهای وارداتی مربوط به کالاهای واسطه‌ای است. این گروه کالایی وزنی معادل 15 میلیون و 709 هزار تن و ارزشی معادل 12 میلیارد و 154 میلیون دلار داشته است. سهم ارزشی کالاهای واسطه‌ای از کل ارزش واردات معادل 4/ 72 درصد بوده و سهم وزنی آنها 1/ 95 درصد است. ارزش کالاهای واسطه‌ای در نیمه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل افت 21 درصدی را تجربه کرده در حالی که وزن آنها یک درصد رشد داشته است.

واردات کالاهای سرمایه‌ای نیز در این بازه زمانی 243 هزار تن بوده و سهم وزنی آن نیز 5/ 1 درصد است. ارزش واردات این گروه کالایی 2 میلیارد و 356 میلیون دلار و سهم آن از کل ارزش واردات 14 درصد ثبت شده است. افت 7 درصدی وزن و کاهش ارزشی 23 درصد نیز حاصل واردات این گروه کالایی است.  واردات کالاهای مصرفی در 6 ماه نخست امسال وزنی معادل 479 هزار تن و ارزشی معادل 2 میلیارد و 203 میلیون دلار داشته است. سهم ارزشی این گروه کالایی 1/ 13 درصد و سهم وزنی آن 9/ 2 درصد از کل واردات است. واردات کالاهای مصرفی از لحاظ وزنی 22 درصد افت و از لحاظ ارزشی کاهش 17 درصدی را تجربه کرده است.

سایر کالاها نیز وارداتی با وزن 93 هزار تن و ارزش 70 میلیون دلار را رقم زده‌اند و سهم وزنی 6/ 0 درصدی و سهم ارزشی 4/ 0 درصدی را از واردات شش ماهه به خود اختصاص داده‌اند. ارزش واردات این گروه کالایی نسبت به مدت مشابه سال قبل 83 درصد و وزن آن 70 درصد کاهش یافته است.

20 قلم عمده وارداتی در نیمه اول سال

20 قلم نخست وارداتی در نیمه اول سال وزنی معادل 11 میلیون و 542 هزار تن داشته که ارزش آن به 5 میلیارد و 778 میلیون دلار می‌رسد. سهم این کالاها از کل ارزش واردات 34 درصد است. اما ارزش واردات نسبت به مدت مشابه سال گذشته 5درصد کاهش داشته در حالی که وزن آنها 9درصد رشد را تجربه کرده است.

ذره دامی بیشترین واردات را در نیمه نخست امسال به خود اختصاص داده و سهم ارزشی 1/ 7 درصدی از کل ارزش واردات مربوط به این کالاست.  گوشی تلفن همراه در این بازه زمانی دومین کالای وارداتی است که سهم 5/ 5 درصدی از ارزش واردات را به خود اختصاص داده است.  سایر مخلوط‌های گندم سهم ارزشی 7/ 3درصدی، برنج سهم ارزشی 9/ 2 درصدی، الکترودهای زغالی برای کوره‌ها سهم ارزشی 7/ 1درصدی، لوبیای سویا سهم ارزشی 6/ 1 درصدی، شکر تصفیه نشده و جو به استثنای بذر هر یک سهم ارزشی 5/ 1درصدی و روغن دانه آفتابگردان و روغن گلرنگ نیز سهم ارزشی 2/ 1 درصدی را از کل ارزش واردات به نام خود ثبت کرده‌اند.  کنجاله سویا سهم ارزشی 1/ 1 درصدی و موز سبز تازه یا خشک کرده هم سهم 9/ 0 درصدی را از کل ارزش واردات در اختیار گرفته‌اند.  دستگاه گیرنده و فرستنده، محصولات از آهن یا فولاد غیرممزوج، دانه سویا تراریخته، ماژول نمایشگر و چای سیاه و چای جزئا نیز سهم 7/ 0درصدی را از کل ارزش واردات به خود اختصاص داده‌اند.  سایر داروهای دارای هورمون‌ها یا سایر محصولات آنتی بیوتیک سهم ارزشی 6/ 0درصدی، آنتی سرم‌ها و سایر مشتقات خونی، سایر مکمل‌های دارویی و پالم اویل نیز هر یک سهم ارزشی 5/ 0درصدی از کل ارزش واردات را در نیمه نخست سال گذشته به نام خود ثبت کرده‌اند.

سهم 20 مبدأ عمده وارداتی در 6 ماه

20 مبدأ عمده وارداتی ایران در نیمه نخست امسال سهم 2/ 93 درصدی را از کل ارزش واردات به خود اختصاص داده‌اند. وزن کالاهای وارداتی از این 20 کشور 15 میلیون و 353 هزار تن و ارزش آن 15 میلیارد و 644 میلیون دلار بوده است. واردات از 20 کشور نخست مبدأ وارداتی از نظر وزن 3/ 0 درصد افزایش و از نظر ارزش 19 درصد کاهش یافته است. ده کشور نخست نیز 15 درصد سهم ارزشی از کل واردات را به خود اختصاص داده‌اند. در میان 20 مبدأ اول وارداتی، واردات از امارات، روسیه، انگلیس و عمان رشد ارزشی را ثبت کرده است. بیشترین رشد ارزشی نیز متعلق به عمان است. واردات از این کشور در نیمه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر ارزشی رشد 124 درصدی را تجربه کرده است.  سهم واردات از چین از کل ارزش واردات نیمه نخست 6/ 25 درصد بوده که این کشور را در راس کشورهای مبدأ وارداتی قرار داده است. امارات نیز سهم ارزشی 6/ 23 درصدی و ترکیه سهم 8/ 10درصدی را از کل ارزش واردات در اختیار دارند.  هند سهم 5/ 6 درصدی، آلمان سهم 5درصدی، روسیه سهم 7/ 3 درصدی، انگلیس سهم 5/ 3درصدی و هلند سهم 3/ 2درصدی را از کل ارزش واردات به خود اختصاص داده‌اند.  ایتالیا با سهم ارزشی 1/ 2 درصدی، کره جنوبی با سهم ارزشی 5/ 1 درصد و سوئیس و سنگاپور هر یک با سهم ارزشی 3/ 1 درصدی در رده‌های بعدی قرار گرفته‌اند.  ارزش واردات از عمان سهمی معادل 2/ 1درصد از کل ارزش واردات داشته و برزیل یک درصد سهم را در اختیار گرفته است. فرانسه با 8/ 0 درصد و مالزی با 7/ 0درصد در پله‌های بعدی ایستاده‌اند. اتریش، اسپانیا و پاکستان هر یک سهم 6/ 0درصدی و در نهایت دانمارک سهم 5/ 0درصدی را از کل ارزش واردات به نام خود ثبت کرده‌اند.