رکنا: «دو تا گوجه خریدم 4600 تومان» این جمله و جملات مشابه آن را شهروندان ایرانی در انتقاد به گرانی دوباره گوجه‌فرنگی در فضای مجازی به زبان می‌آورند. «دو گوجه فرنگی 4600 تومان» شاید اغراق آمیز به نظر برسد اما واقعیت این روزهای بازار ایران است.
بازار اقلام پرمصرف کشاورزی گاه و بیگاه با جهش افسارگسیخته قیمت مواجه می‌شود تا آنجا که گوجه‌فرنگی و رب گوجه فرنگی رکوددار تورم سالانه هم بوده است. حالا هرکیلوگرم گوجه‌فرنگی که در تابستان فقط حدود 2 هزار تا 2500 تومان نرخ داشت در میادین میوه و تره‌بار به کیلویی 11 هزار تومان و در خرده‌فروشی‌های سطح شهر به 13 تا 14 هزار تومان رسیده و ظرف مدت کوتاهی نرخ آن بین 6 تا 7 برابر شده است.
این اتفاق در شرایطی رخ می‌دهد که وزارت کشاورزی اعلام کرده است که علت ماجرا به فرا رسیدن سرما و کاهش عرضه گوجه‌فرنگی برمی گردد. وزارت کشاورزی توضیح می‌دهد که قدیم‌تر مردم ایران با فرآیندهایی مانند خشک کردن گوجه فرنگی یا گرفتن رب، مصرف زمستانه خود را کنترل می‌کردند اما حالا بیشتر مردم به تازه‌خوری گوجه‌فرنگی روی آورده‌اند و در زمان فصل سرما نرخ گوجه حاشیه‌ساز می‌شود.
هم‌زمان با این ادعا تصاویری از برگشت 200 کامیون صادراتی گوجه فرنگی از عراق منتشر شده که مردم از وزارتخانه پرسیده‌اند که اگر گوجه‌فرنگی کم است چرا صادر می‌شود؟ طبق آمارها سالیانه بیش از 6 میلیون و 200 هزار تن گوجه‌فرنگی در سطح 130 هزار هکتار در اراضی کشاورزی کشور تولید و به بازار عرضه می‌شود که بخشی از این محصول نیز به بازارهای هدف کشورهای همسایه صادر می‌شود.
حالا اما به نظر می‌رسد که هم نرخ دلار و هم حذف عوارض صادراتی به عراق انگیزه بیشتری برای صادرات گوجه‌فرنگی به عراق ایجاد کرده است. پیش از این کشور عراق به ازای واردات هر کیلوگرم گوجه فرنگی از ایران 600 دینار عوارض دریافت می‌کرد، اما به یک‌باره عوارض مربوطه را صفر کرد و حالا مطابق آمارها روزانه نزدیک به دو هزار تن گوجه فرنگی از ایران به عراق صادر می‌شود.
گوجه صادراتی کیلویی 25 هزارتومان
کشاورزان می‌گویند که دلال‌ها گوجه‌فرنگی را کیلویی 6 هزار تومان از آنها می‌خرند و با مبلغی حدود 25 هزار تومان صادر می‌کنند. بنابراین فروش‌شان در خارج از کشور به صرفه‌تر است تا بازار داخلی.
آنها البته از چند برابر شدن هزینه‌های کشت هم به تجارت‌نیوز توضیح می‌دهند و می‌گویند که نرخ بذر صیفی‌جات امسال 2 تا 3 برابر شده و بهای سم هم با وجود آنکه چند برابر شده، کیفیت و تاثیرگذاری خود را از دست داده است. به طوری که کشاورزان ناچارند به جای یک نوبت سمپاشی سه نوبت سمپاشی کنند تا بتوانند نتیجه لازم را بگیرند.
آنها می‌گویند که در نشست‌های صنفی متوجه شده‌اند که پرونده تعداد زیادی از تولیدکنندگان سم به دادگاه رفته است زیرا آنها با افزایش هزینه تولید، به تقلب در تولید سم روی آورده‌اند و ماده موثره سموم را کاهش و ناخالصی‌های زیادی به سموم اضافه می‌کنند.
درد مزمن کشاورزی بدون برنامه
علی خان‌محمدی، عضو مجمع خبرگان کشاورزی هم می‌گوید که نبود برنامه مناسب کشت پاشنه آشیل چند دهه کشاورزی در ایران است و البته بی‌ثباتی اقتصادی هم عامل مهمی است که برنامه‌ریزی‌ها را دچار مشکل کند.
حسین اصغری، مدیرکل دفتر محصولات علوفه‌ای و جالیزی معاونت زراعت وزارت کشاورزی اما گفته است که هرساله با تغییر فصل با کاهش عرضه محصولات تابستانی و افزایش قیمت‌ها روبه‌رو می‌شویم که به‌زودی با ورود محصولات استان‌های جنوبی، نرخ گوجه‌فرنگی کاهش می‌یابد.
او تاکید کرده است که طبق آمارها تولید گوجه‌فرنگی نسبت به سال گذشته تغییری نداشته و وضعیت تولید مناسب است، اما با تغییر فصل باید منتظر محصولات تازه خوری از استان‌های جنوبی کشور باشیم.
اوبا بیان اینکه گوجه فرنگی استان‌های جنوبی کشور از اواسط آبان ماه وارد بازار می‌شود، گفت: با ورود گوجه فرنگی از اواسط آبان ماه 20 روز تا یک ماه زمان می‌برد تا بازار این محصول در داخل کشور متعادل شود.
