مجله افق کوروش: تبریزی‌ها مهارت فوق‌العاده‌ای در آشپزی دارند و تقریبا برای هر دردی یک درمان غذایی هم تجویز می‌کنند. آش اوماج تبریزی یا آش اوماج آذری (ترکی) از آن دسته آش‌هایی است که برای درمان سرماخوردگی مناسب است. این آش به عنوان یکی از انواع آش محلی ایرانی به آش درمان سرماخوردگی هم شهرت دارد و طرز تهیه آن هم اصلا سخت نیست.
طرز تهیه آش اوماج در شهر‌های مختلف تا حد زیادی شباهت دارد. مثلا آش اوماج اصفهان با آش اوماج اردبیل و آش اوماج کرمانی، همه از یک دستور پخت پیروی می‌کنند و تفاوت آن‌ها در سبزی‌هایی است در آن ریخته می‌شود. یا آش اوماج کاکوتی که از اسمش هم پیداست از کاکوتی به‌جای سبزی آش در آن استفاده می‌شود.
مواد لازم برای 3 نفر
- آرد سفید الک شده: یک لیوان
- عدس: 1 پیمانه
- آب گوشت (مغز قلم): یک لیوان
- پیاز: 4 عدد متوسط
- زردچوبه، فلفل سیاه، نمک: به میزان لازم
- روغن یا کره: به میزان لازم
- سبزی آش (جعفری، گشنیز، تره، برگ چغندر یا اسفناج): نیم کیلو
طرز تهیه
زمان تقریبی پخت: یک ساعت
مرحله اول: برای طرز تهیه آش اوماج تبریزی قبل از هر چیزی باید عدس را به مدت دو ساعت بخیسانید تا نفخ آن گرفته شود. همانطور که گفته شد، آش اوماج در شهر‌های مختلف با مواد از یک خانواده، ولی متفاوت هم پخته می‌شود. مثلا در آش اوماج ملایر و آش اوماج زنجان، گاهی به جای عدس از لپه و لوبیا هم استفاده می‌شود. اما دستور کلی پخت آش در هر دو یکسان است.
در یک ظرف جدا، یک لیوان آرد سفید را می‌ریزیم و مقداری نمک و زردچوبه به آن اضافه می‌کنیم. به اندازه نصف استکان آب به آرد اضافه می‌کنیم تا حالت خمیری بگیرد. آن را ورز دهید تا شکل همسانی پیدا کند. خمیر را رنده و در یک سینی پخش کنید. اجازه دهید هوای آزاد خمیرهایتان را خشک کند. به خمیر خشک شده‌ای که از این راه درست می‌شود، اوماج می‌گویند. اگر وقت اندکی دارید، می‌توانید به جای اوماج از رشته آش هم استفاده کنید.
مرحله دوم: چهار پیاز متوسط را به صورت خلالی یا نگینی خرد و با کره یا روغن تفت دهید تا کمی رنگ طلایی به خود بگیرند. عدس خیسانده و از آب کشیده شده را به پیازداغتان اضافه کنید و تفت دهید.
مرحله سوم: دراین مرحله آب گوشت را به عدس و پیاز داغ اضافه کرده و بعد از اینکه کمی عدس به حالت نیم‌پز درآمد، سبزی آش (یا هر سبزی محلی مورد نظرتان) را با نمک و فلفل و زردچوبه، به مواد درون ظرف اضافه کنید و در آن را بگذارید.
مرحله چهارم: می‌توانید به آب گوشت (یا مغز قلم) مقداری آب ترجیحا ولرم یا داغ اضافه کنید تا بابت ته گرفتن آش نگرانی نداشته باشید. پس از اینکه همه مواد درون قابلمه پخته شدند، خمیر رنده شده را به مواد اضافه کنید. بعد از لعاب انداختن، آش شما آماده سرو است.
فوت و فن‌های پخت آش اوماج تبریزی
1. آش اوماج با آویشن نیز یکی از انواع این آش محلی است که به دلیل خاصیت ضد سرماخوردگی به جای سبزی آش در آن از آویشن استفاده می‌شود.
2. آش اوماج به عنوان صبحانه هم سرو می‌شود.
3. می‌توانید برای لعاب انداختن بیشتر آش اوماج، ده قیقه قبل از پخت کامل، به آن مخلوط هم‌زده آب و آرد نیز اضافه کنید.
4. به جای سبزی آش می‌توانید از تره، ریحان و مرزه هم استفاده کنید. فقط حواستان باشد که نسبت تره و ریحان باید به اندازه مساوی، ولی مرزه نصف آن‌ها باشد تا مزه آش تلخ نشود.
5. روی آش اوماج را می‌توانید با پیازداغ و کمی فلفل قرمز هم تزیین کنید. البته اگر صرفا برای درمان سرماخوردگی میل می‌کنید از خوردن فلفل قرمز خودداری کنید و به فلفل سیاه بسنده کنید.
خواص مفید آش اوماج تبریزی
آش اوماج تبریزی حاوی انواع ویتامین‌های A، C، D، E، K، گروه ویتامین‌های B مانند B 1، B 2، B 3، B 6، B 9، B 12، سدیم، پتاسیم، کربوهیدرات، فیبر، قند، پروتئین، کلسیم، آهن، منیزیم، روی، مس، مولیبدن و اسید فولیک است.
اسید فولیک موجود در آش اوماج برای زنان باردار و جنینشان بسیار مفید است؛ این آش تاثیر بسزایی در تقویت سیستم ایمنی بدن، پوست و مو، بینایی و رفع سرماخوردگی دارد.
