برترینها: امروز برای شما از یکی از مشکلات جنسی که خانمها با آن برخورد میکنند صحبت میکنیم این مشکل یکی از شایعترین مشکلات دوران یائسگی است و آن خشک شدن و کم رطوبت شدن واژن است البته این مشکل در هر سنی میتواند رخ دهد.
ولی در دوران یائسگی بیشتر است، چون هورمونها تغییر میکنند در این سن برای شما در مورد علامتها خشکی واژن بحث میکنیم یعنی از کجا بفهمیم که دچار خشکی واژن شدیم و چه علتی باعث میشود که این خشکی بوجود بیاید و روشهای درمان خانگی را براش ما بیان میکنیم با ما همراه باشید
خشکی واژن، مشکلی شایع در طی و بعد از دوران یائسگی در زنان است، هر چند که کاهش رطوبت واژن در هر سنی میتواند رخ دهد. خشکی واژن، علامت واضح تحلیل واژن است. تحلیل واژن عبارتست از نازک شدن و التهاب دیواره واژن در اثر کاهش هورمون استروژن.
لایه نازکی از رطوبت، دیوارههای واژن را میپوشاند. هنگام مقاربت جنسی با همسر و تحریک جنسی، افزایش جریان خون به سمت دستگاه تناسلی، باعث افزایش ترشحات واژن و لغزندگی آن میشود. تغییرات هورمونی در اثر قاعدگی، افزایش سن، یائسگی، زایمان و شیردهی روی میزان و غلظت رطوبت واژن موثر است.
علائم خشکی واژن
- سوزش و خارش واژن
- درد واژن
- درد یا کمی خونریزی بعد مقاربت جنسی با همسر
- تکرر ادرار یا نیاز فوری به دفع ادرار
- عفونت ادراری مکرر
استروژن که یک نوع هورمون زنانه است، با حفظ ترشحات طبیعی واژن، حالت کشسانی بافت واژن و اسیدیته آن باعث حفظ سلامت واژن میشود
چه موقع نزد پزشک برویم؟
خشکی واژن در بسیاری از زنان اتفاق میافتد. اگر این مشکل، زندگی شما را تحت تأثیر قرار داده است، به خصوص اینکه در هنگام نزدیکی با همسر خود دچار مشکل شده اید، به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.
علل خشکی واژن
1. کاهش هورمون استروژن
کاهش میزان هورمون استروژن در بدن، علت اصلی خشکی واژن است. استروژن که یک نوع هورمون زنانه است، با حفظ ترشحات طبیعی واژن، حالت کشسانی بافت واژن و اسیدیته آن باعث حفظ سلامت واژن میشود. این عوامل مانع از عفونت مجرای ادراری و عفونت واژن میشوند.
ولی کاهش هورمون استروژن، باعث نازک شدن، کاهش حالت کشسانی و شکنندگی دیواره واژن میشود و خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش میدهد.
دلایل کاهش استروژن عبارتند از:
- یائسگی و زمان قبل از آن
- زایمان
- شیردهی
- اثرات روشهای درمانی سرطان روی تخمدانها مثل پرتودرمانی، هورمون درمانی و شیمی درمانی
- برداشتن تخمدانها با عمل جراحی
- اختلالات سیستم ایمنی بدن
- کشیدن سیگار
2. داروها
برخی داروهای آلرژی و سرماخوردگی حاوی دکونژستانتهایی (ضد احتقان) هستند که باعث کاهش رطوبت در بسیاری از قسمتهای بدن از جمله واژن میشود. شستن واژن با مواد مایع شوینده، باعث به هم خوردن تعادل شیمیایی طبیعی موجود در واژن و در نتیجه التهاب و عفونت آن میشود
3. سندرم شوگرن
سندرم شوگرن یک بیماری خود ایمنی است. در این بیماری سیستم ایمنی بدن به بافتهای سالم حمله میکند و باعث خشکی دهان و چشم میشود. همچنین باعث خشکی واژن میگردد.
4. شستن واژن با مواد مایع شوینده
این عمل باعث به هم خوردن تعادل شیمیایی طبیعی موجود در واژن و در نتیجه التهاب و عفونت آن میشود. همچنین باعث خشکی و آزردگی آن میشود.
راههای تشخیص خشکی واژن
پزشک ناحیه واژن، دستگاه تناسلی و دهانه رحم را معاینه و بررسی میکند.
پزشک نمونهای از سلولهای دهانه رحم را با وسیلهای مخصوص بر میدارد و زیر میکروسکوپ نگاه میکند. همچنین نمونهای از ترشحات واژن را برای بررسی عفونت واژن یا خشکی واژن در اثر کاهش استروژن بر میدارد.
اگر علائم عفونت ادراری را داشته باشید، باید ادرار شما آزمایش شود.
درمان خشکی واژن
معمولاً خشکی واژن با استفاده موضعی از استروژن در ناحیه واژن (استروژن واژینال) بهبود مییابد تا اینکه آن را به طور خوراکی و یا پوستی استفاده کنیم. مقدار کمی از این استروژن هم وارد جریان خون میشود. استروژن واژینال میزان هورمون تستوسترون را کاهش نمیدهد.
استفاده از استروژن واژینال، خطر ابتلا به عفونت ادراری را نیز کم میکند (که برای داشتن یک عملکرد جنسی سالم با همسر مهم است).
در مورد میزان و نوع استروژن واژینال مصرفی با پزشک مشورت کنید.
اشکال مختلف استروژن واژینال عبارتند از:
1. پماد استروژن واژینال: معمولاً موقع خواب شب، با استفاده از وسیلهای مخصوص (اپلیکاتور) پماد را وارد واژن میکنید. پزشک متخصص میزان و زمان مصرف این پماد را به شما خواهد گفت.
2. حلقه استروژن واژینال: یک حلقه نرم و قابل انعطاف توسط خودتان و یا پزشک وارد بخش بالایی واژن میشود. این حلقه استروژنی، به طور ثابت استروژن را در واژن آزاد میکند و هر سه ماه یک بار باید تعویض شود.
3. قرص استروژن واژینال: با استفاده از یک اپلیکاتور یک بار مصرف، قرص را داخل واژن قرار میدهید. پزشک زمان گذاشتن این قرص را به شما خواهد گفت. اگر سابقه ابتلا به سرطان پستان، تخمدان و یا رحم را دارید، میتوانید از استروژن واژینال استفاده کنید، ولی قبل از آن درباره خطرات و فواید آن با پزشک صحبت کنید
اگر خشکی واژن با سایر علائم یائسگی مانند گرگرفتگی همراه باشد و اگر رحم خود را درنیاورده باشید (هیسترستومی)، پزشک استروژن خوراکی را به همراه هورمون پروژستین برای شما تجویز خواهد کرد. از پزشک بپرسید که آیا این هورمون درمانی مفید است یا نه و کدام نوع آن برای شما بهتر است.
اگر سابقه ابتلا به سرطان پستان، تخمدان و یا رحم را دارید، میتوانید از استروژن واژینال استفاده کنید، ولی قبل از آن درباره خطرات و فواید آن با پزشک صحبت کنید.
درمان خانگی خشکی واژن
1. استفاده از مواد لغزنده و مرطوب کننده
شما میتوانید قبل از استفاده از استروژن واژینال و یا همراه با آن، با پزشک خود در مورد استفاده از مواد لغزنده و مرطوب کننده مخصوص واژن (که در داروخانهها میفروشند) مشورت کنید. موارد لغزنده تا چند ساعت میتوانند خشکی واژن را برطرف کنند. دقت کنید از محصولاتی استفاده کنید که گلیسرین نداشته باشند. طرز استفاده از این مواد را میتوانید از داروخانه سوال کنید.
مواد مرطوب کننده هم بعد از یک بار مصرف، تا سه روز خشکی واژن را برطرف میکنند. البته باز هم میگوییم که قبل از مصرف این مواد باید با پزشک متخصص زنان مشورت کنید.
2. به رابطه جنسی خود با همسرتان توجه کنید.
داشتن رابطه جنسی مناسب و منظم با همسر، میزان خشکی واژن را کم میکند.
3. از مصرف موضعی برخی مواد خودداری کنید.
از مصرف موضعی مواد زیر برای بهبود خشکی واژن استفاده نکنید، زیرا باعث بیماری آن میشوند:
- سرکه، ماست و مواد مایع شوینده واژن
- کرم مرطوب کننده دست
- صابونهای ضد باکتری یا معطر
- روغن حمام و کف صابون
- دستمال توالت یا مواد شوینده معطر
رابطه جنسی در حین دوره درمان خشکی واژن
به طور کلی میتوان گفت که اگر رابطه جنسی در صورت خشک بودن واژن برایتان دردناک و ناراحتکننده نیست، میتوانید در طول دوره درمان و استفاده از پمادها یا داروها نیز رابطه جنسی داشته باشید. معمولا استروژن واژینال طی چند هفته مشکل خشکی واژن شما را برطرف میکند، اما اگر بیش از این زمان به طول انجامید و یا حتی پس از درمان خشکی واژن هنوز به هنگام رابطه جنسی احساس درد داشتید، میتوانید به پزشک مراجعه کنید تا راه درمانی دیگری را به شم پیشنهاد دهد.