شبیهسازیهای واقعگرایانه در مقیاس کل کهکشان، هنوز راه درازی در پیش دارد
به گفته پژوهشگران، آزمایش جدید بزرگترین تراشه کامپیوتری جهان به نتیجه رسید. این تراشه میتواند «سریعتر از زمانی که با قوانین فیزیک میتوان چنین کاری را کرد» آنچه را در آینده اتفاق میافتد پیشبینی کند. تراشه شرکت سربراس با نام سیاس-1، که حاوی 1.2 تریلیون ترانزیستور است، در شبیهسازی میزان سوخت در یک نیروگاه، 200 برابر سریعتر از یک ابرکامپیوتر عمل کرد.
این تراشه که 462 سانتیمتر مربع است، در تحلیل و ارزیابی بیش از یک میلیون متغیر، از دمای همواره تحت تغییر گرفته تا حرکت سه بعدی ذرات هوا، آنقدر قوی بود که توانست آنچه در واقعیت اتفاق میافتد را سریعتر از زمان واقعی نشان دهد.
طراحی این تراشه طی همکاری با آزمایشگاه ملی فناوری انرژی وزارت نیروی ایالات متحده انجام شد. تراشه سیاس-1 شرکت سربراس، به عنوان «قویترین سیستم محاسباتی هوش مصنوعی دنیا» توصیف شده است. تعداد ترانزیستورهای این تراشه، 22 برابر بیشتر از میزان ترانزیستورهای تراشه 80 گیگابایتی ای100 انویدیا است که برای ابرکامپیوترهایی خیرهکننده طراحی شده است.
شکرت سربراس در پست بلاگ خود نوشت: «این تراشه درها را به روی دستاوردهایی عظیم در دنیای محاسبات علمی میگشاید. تراشه سیاس-1 اولین سیستمی است که نشان داد میتواند بیش از یک میلیون سلول شناور را سریعتر از زمان واقعی شبیهسازی کند.
این یعنی وقتی تراشه سیاس-1 در شبیهسازی سوخت نیروگاه، با بهرهگیری از اطلاعات درباره شرایط کار مورد استفاده قرار گرفت، سریعتر از آنچه با قوانین فیزیک اتفاق افتاد توانست نشان دهد در آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد.»
تحقیقی درباره این دستاورد که هنوز منتظر بررسی سایر صاحبنظران این عرصه است، هفته گذشته در نشست ابرمحاسبات اسسی20 ارائه شد.
قدرت محاسباتی عظیم این تراشه میتواند برای تعلیم شبکههای عصبی و اجرای شبیهسازیهای خیلی حساس دنیای واقعی به کار بسته شود؛ مانند شبیهسازی بهترین حالت برای فرود بالگرد روی سکوی فرودگاه با شبیهسازی حرکت ذرات هوا در اطراف پرههای آن.
این شرکت همچنین از تراشه نسل بعدی خود خبر داد که قرار است 2.6 تریلیون ترانزیستور داشته باشد که راه را حتی برای شبیهسازیهای پیچیدهتر دنیای واقعی هموار خواهد کرد. این مساله دوباره باعث طرح سوالهایی درباره شبیهسازیهای کامپیوتری مدل فیلم ماتریکس میشود که واقعیت زندگی و طبیعت وجود را دستخوش حدس و گمان میکنند.
فرضیه شبیهسازی که در سال 2003 به دست فیلسوف نیک بوستروم ساخته و پرداخته شد، اظهار میکند در آینده قدرت عظیم محاسبات کامپیوتری به کار گرفته خواهد شد تا شبیهسازیهایی غیر قابل تمیز از دنیای واقعی ساخته شود.
این فرضیه از آن زمان تاکنون از سوی ایلان ماسک، میلیاردر دنیای فناوری، ترویج شده و محبوبیت بیشتری کسب کرده است. او ادعا میکند 99.99 درصد شانس این وجود دارد که دنیایی که ما در آن زندگی میکنیم هم، یک شبیهسازی کامپیوتری است.
او طی نشستی در سال 2016 گفت: «چهل سال پیش ما فقط بازی کامپیوتری پانگ را داشتیم. اکنون 40 سال بعدتر، بازیهای ویدئویی شبیهسازی سه بعدی و شبیه به دنیای واقعی داریم که میلیونها نفر آن را همزمان بازی میکنند و هر سال بهتر و نزدیکتر به واقعیت میشود. اگر هرگونه میزان پیشرفتی را قبول داشته باشید، این بازیهای ویدیویی در آینده از واقعیت غیرقابل تمیز خواهند شد، کاملا غیرقابل تمیز.»
شبیهسازیهای واقعگرایانه در مقیاس کل کهکشان، هنوز راه درازی در پیش دارد و احتمالا با استفاده از کامپیوترهای سنتی ممکن نیست. با این وجود، پیشرفت کامپیوترهای کوانتومی بینهایت قدرتمند ممکن است راه را برای خلق چنین دنیاهایی هموار سازد.
اگر این کار، حتی در مقیاسی محدود، ممکن باشد، این فناوری در عرصه نظر قادر خواهد بود پیشبینیهایی دقیق درباره آینده داشته باشد.
این نظریه که اولین بار از سوی پیر سیمون لاپلاس، بحرالعلوم فرانسوی، به عنوان یک سرگرمی فکری طرح شد و جبرگرایی علمی یا علت و معلولی نام دارد، اظهار میدارد با استفاده از قوانین فیزیک، اگر جای دقیق هر اتم را در هر لحظهای از زمان در کهکشان بدانیم، میتوان اتفاقات گذشته و آینده را محاسبه کرد.
این آزمایش که به عنوان دیو لاپلاس شناخته میشود اولین بار در سال 1814 توصیف شد و از «هوشی» خبر داد که با محاسبه «تمام موقعیتهایی که در هر زمان وجود داشته و طبیعت را شکل میدهد» میتواند آینده را پیشبینی کرده و گذشته را برملا سازد.
لاپلاس در مقاله فلسفی خود درباره احتمالات نوشت: «برای چنین هوشی هیچ چیز غیرقطعی نیست و آینده درست مانند گذشته در پیش چشمانش حاضر خواهد بود.»