دکتر محسن نراقی؛ رییس انجمن تحقیقات راینولوژی
اصلاح ساختار بینی و مراقبت از عملکرد آن در جراحیهای زیبایی
همین مسئله است که عمل جراحی پلاستیک بینی را به مشکلترین عمل جراحی زیبایی در بدن تبدیل کرده است. در بسیاری از کتابها، مؤلفین بزرگ به این نکته توجه موکد داشتهاند که جراحی پلاستیک بینی مشکلترین عمل زیبایی در بدن است؛ علت، آن است که در عمل بینی با عضوی روبهرو هستیم که در مرکز صورت قرار دارد و تأثیرات میلیمتری و ظریف آن میتواند تغییرات بزرگی در چهره فرد ایجاد کند. نکته دوم اینکه، بینی عضوی با عملکردهای بسیار مهم است. تداخل این دو خصوصیت با یکدیگر هیچگونه تضاد و تناقضی ندارد. در حقیقت، میتوان یک بینی فیزیولوژیک و سالم را در بینی که دارای زیبایی طبیعی است، جستجو کرد.
از همین رو، امروزه در اعمال زیبایی بینی سعی شده تا حد امکان، حالت طبیعی بینی حفظ شود؛ چرا که بیشتر مشکلات تنفسی در بینیهایی است که به شکل مصنوعی درآمده یا بیش از حد کوچک شدهاند و اصطلاحاً عروسکی عمل شدهاند؛ این نوع بینیها سوراخهای بسیار کوچکی دارند که هوای کافی برای تنفس فرد به خصوص در موقع خواب تأمین نمیشود و باعث بروز مشکلات فراوانی در این افراد میشود. در عمل جراحی پلاستیک بینی، در کنار مسئله زیبایی، باید حفظ عملکرد بینی، مد نظر قرار بگیرد. در غیر این صورت، زیبایی ظاهری به تنهایی تأمین کننده نیاز فرد نخواهد بود. زیبایی که به واسطه آن خواب راحت از فرد سلب شود، هیچ ارزشی نخواهد داشت. در این راستا اصطلاحی را تحت عنوان Functional Rhinoplasty مطرح میکنیم که به معنای جراحی پلاستیک بینی با حفظ عملکرد است.
عمل استاندارد بینی بدون عارضه تنفسی
هرگونه عارضه تنفسی با عمل راینوپلاستی منافات دارد، حتی اگر بیمار اصرار به عمل داشته باشد و جراح بداند که در آینده ممکن است بیمار دچار ضایعات تنفسی شود، جراح هرگز نباید دست به چنین عملی بزند. بیمارانی باید برای عمل بینی توسط جراح انتخاب شوند که خواستههای منطقی دارند، تمایلی به کوچک شدن بیش ازحد بینی نداشته باشند و بیشتر خواهان این باشند که یک بینی طبیعی داشته باشند. این افراد معمولاً تحت تأثیر دیگران نیستند.
لزوم انجام معاینات اساسی قبل از عمل
قبل از عمل، معاینه کاملی از درون بینی انجام میشود. معمولا با همان معاینه به صورت عادی به بعضی از مشکلات داخل بینی پی میبریم، اما معاینات کامل تر، مثل اندوسکوپی بینی اطلاعات دقیقتری را از وضعیت داخل بینی در اختیار ما قرار میدهد و این معاینهای روتین در کار ماست. تستهای دیگری که به رینومتری معروفند باز هم دقت تشخیص را بالاتر میبرند. در این سری معاینات، عوامل خطر ساز برای عمل را تشخیص میدهیم.
انتخاب جراح
بیماران هنگامی که میخواهند جراح خود را انتخاب کنند به چند نکته باید توجه داشته باشند: اول اینکه نتایج طبیعی بسیار قابل قبولتر است، طبیعی یعنی این که به لحاظ زیبایی شناختی متوجه عمل انجام شده روی بینی نشوید، گویی، این بینی از ابتدا و به صورت طبیعی به این شکل بوده است. دوم این که، جراحانی را انتخاب کنند که بینی و سوراخهای بینی را کوچک نمیکنند، یا آنهایی که در تناسب بینی با صورت، اصول آنالیز صورت را رعایت میکنند و در آخر، جراحانی که علاوه بر زیبایی طبیعی بینی به عملکرد صحیح تنفسی بیمار نیز توجه میکنند؛
نظر فرد درباره فرم دلخواه بینی
این امر یک مسئله سلیقهای نیست. بینی مثل مدل لباس نیست که هرکسی بنا بر سلیقه شخصی آن را انتخاب کند. بهترین بینی برای هر فرد فقط یک بینی است و به هیچ عنوان نمیتواند سلیقهای باشد. اگر در سابقه تاریخی چند قرن اخیر، به اصول زیبایی شناختی توجه کنیم، هنوز معیارهایی که لئوناردو داوینچی از آنها به عنوان معیار زیبایی در ترسیم چهره استفاده میکرد در کتب مهم جراحی پلاستیک به صورت معیار تدریس میشود. در واقع، این زوایا، اندازهها و ابعادی که بین قسمتهای مختلف بینی وجود دارد در حقیقت استانداردهایی است برای زیبایی؛ به این معنی که زیبایی هم برای خود استانداردی دارد. این طور نیست که هر فردی بنا بر سلیقه، هر تغییراتی در بینی انجام دهد.
کیفیت سلامت با راینوپلاستی
مشکلاتی که عوارض راینوپلاستی از نظر سلامت پیش میآورد به جز موارد فیزیولوژی، عواقب زیادی در زندگی فرد به وجود میآورد. با نرسیدن منظم اکسیژن به فرد تمام سیستمهای بدن تحت تأثیر قرار میگیرند، در نتیجه فرد نفس راحت ندارد و به طبع خواب راحت نخواهد داشت، بنابر این نه تنها سلامت و زندگی شخصی وی تحت تأثیر قرار میگیرد بلکه در روابط اجتماعی دچار مشکلات فراوان میشود از جمله خواب آلودگی، کسالت، بیحوصلهگی، رفتارهای عصبی و درنتیجه در روابط اجتماعی با مشکل مواجه میشود. محرومیت از تنفس کیفیت زندگی فرد را به شدت کاهش میدهد. کیفیت زندگی یکی از مهمترین مسائلی است که در مقوله سلامت از آن صحبت میشود و فردی که تنفس از راه بینی به صورت طبیعی را از دست میدهد کیفیت زندگی وی به شدت دچار افت میشود.