رادیوتلسکوپ "آرسیبو" که یکی از مهم‌ترین رصدخانه‌ها برای اکتشافات نجومی بود فروریخت. این تلسکوب به دلیل نمایش آن در فیلم "چشم طلایی"، از سری فیلم‌های جیمزباند، به یکی از جاذبه‌های گردشگری پورتوریکو تبدیل شده بود.
روز سه‌شنبه، دوم دسامبر (22 آذر) بنیاد ملی علوم ایالات متحده (NSF) اعلام کرد که گنبد 900 تُنی رادیوتلسکوپ "آرسیبو" فروریخته است.علاوه بر ریزش قسمت‌های بالایی ستون‌ها، مرکز یادگیری رصدخانه هم به دلیل سقوط کابل‌های فولادی به‌شدت آسیب دیده است.
ستورامان پانچاناتان، رئیس بنیاد ملی علوم آمریکا در این رابطه اظهار داشت: «ما از این اتفاق ناراحت هستیم، اما در عین حال خوشحالیم که به هیچ کس آسیبی وارد نشده است.» او تاکید کرد که با وجود نابودی این تلسکوپ غول‌پیکر، اکنون باید برای راه‌انداری بخش‌های باقی‌مانده سیستم آن تلاش کرد.
این رادیوتلسکوپ در سواحل شمالی پورتوریکو قرار داشت و پس از آن که در سال 1995 به عنوان لوکیشن فیلم "چشم طلایی"، از سری فیلم‌های جیمزباند مورد استفاده قرار گرفت، به یکی جاذبه‌های توریستی این جزیره تبدیل شد.
تلاش برای نجات تلسکوپ
پس از هشدار‌های کارشناسان نسبت به ویرانی فاجعه‌بار آرچیبو، بنیاد ملی علوم آمریکا اواسط نوامبر سال جاری اعلام کرد که خطر ویرانی آن بسیار جدی است و کابل‌های فولادی آن ممکن است دیگر نتوانند بار‌هایی را که بر آن‌ها تحمیل شده تحمل کنند.
رئیس این بنیاد تاکید کرد که بازسازی بخش‌های فرسوده به روشی ایمن امکان پذیر نیست. در ماه نوامبر یکی از کابل‌های فولادی اصلی این رصدخانه که قادر به تحمل 544 تُن وزن بود پاره شد. پیش‌تر، در اوت سال جاری به دلیل پارگی یکی از کابل‌های کمکی، پژوهش در این رصدخانه به‌طور موقت تعطیل شده بود.
رادیو تلسکوپ "آرسیبو" در سال 1963 آغاز به‌کار کرد و تاکنون اکتشافات نجومی زیادی در آنجا صورت گرفته است. نخستین سیاره فراخورشیدی، یعنی سیاره خارج از منظومه شمسی، در اوایل دهه 1990 در این رصدخانه کشف شد. متحققان شاغل در "آرسیبو" در سال 1981 نیز به تهیه نخستین نقشه‌های سطح سیاره زهره کمک کردند.
این رادیوتلسکوپ با قطر 305 متر، تا پیش از ساختن رصدخانه مشابهی در چین در سال 2016 بزرگ‌ترین رادیوتلسکوپ جهان بود.
منبع: دویچه وله
