این جـمله آنقـدر این روزها استفـاده مــی شود و بــا اینکه مـی دانیـم حقیــقت دارد، آن را نادیده می گیریم. همه مـا مــی خواهیم باور کنیم که خلاص شدن از دست ناراحتیها راه بسیـار ساده ای دارد امـا حـرفـم را بـاور داشته باشید، ایـنکه بتوانیم بر احساساتمان غلبه کنیم و به خودمان یاد بدهـیم کـه چـــطور شاد و خوشحال باشیم، خیلی خیلی سخت تر از پول درآوردن است.
اکثــر ما در جایی از زندگی با افرادی روبه رو می شویم که باوجود ثروت و شهرتشان، کمتر از آنچه ما انتظار داشتیم، شـاد و خوشبخـت بـــوده اند. تعجب برانگیز است که تعداد زیـادی از افــراد ثـروتـمند آن قـدر کـه مـا تـصور مـی کنـیـم، خـوشبخــتی را تجربه نمی کنند. تحقیقی که در دانشگاه ایلینوییس انجام گرفت، نشـان می دهد کـــه بیــش از 30 درصد از ثـروتمندترین مـردم امـــریکا بــــه انـدازه آنهایی که درآمدی متوسط دارند احساس خوشبختی نمی کنند.
آیا تا به حال دقت کرده اید که بیشتر افراد بدبخت و بیچاره که هر روز با آنها برخورد میکنید، افراد ثروتمندی هستند؟ بدبختی که این افراد متحمل آن می شوند به خاطر این نیست که پول کافی برای خریدن یک غذای درست و حسابی را ندارد. به این خاطر است که همه انسانها توقع بیشتری از پول دارند. پول نمی تواند همه آنچه که میخواهید را برای شما بخرد، اما در نظر آنهایی که همه چیزشان را برای پول می دهند، قبول اینکه برای رسیدن به موفقیت جزئی باید خیلی تلاش کنند مشکل است.
پس اگر شما هم جزء دسته آدم های ناراحتی هستید که فکر می کنید پول پاسخ مشکلات شماست، لازم است که بیشتر در این مورد فکر کنید. شما فقط به خاطر احساسات خودتان است که احساس خوشبختی نمی کنید. جمله ای هست که میگوید، “اگر الان و اینجا خوشحال نباشی، هیچوقت خوشحال نخواهی شد.” این جمله مفهوم بسیار عمیقی دارد. یک کودک بی پول که زیر باران خیس آب شده است، می تواند با تصور یک حمام داغ شاد و خوشحال شود درحالیکه همان باران برای یک مرد ثروتمند می تواند خاطرات بدی را به ذهن بیاورد چون معشوقه اش را از دست داده است. مسئله این است که بفهمیم شادی و خوشبختی مسئله ای نیست که بتوانیم با چیزی خارجی، حال چه پول باشد چه هر چیز مادی دیگر، آن را به دست آوریم. خوشبختی چیزی است که خودتان می توانید آنرا در هر موقعیتی که باشید انتخاب کنید. شرایط و موقعیت نیست که ممکن است بد باشد یا خوب باشد، طریقه نگاه کردن شما به آنهاست که آنها را خوب یا بد می کند.
البته پول مهم است و به ما کمک می کند که لذت بیشتری از زندگی ببریم. اما در همان حال، پول خیلی زیاد، با خود خوشبختی نمی آورد. باید این را خوب بفهمید.
پول خوشبختی نمی خرد
معلوم است اگر 10 هزار تومان به کسی بدهیم، مرکز لذت در مغز او به همان اندازه ای که اگر به او غذا، همسر یا سیگار بدهیم، روشن می شود. اما این اشتیاق اولیه، شادی و لذت دراز مدت و همیشگی را در همه افراد به دنبال نخواهد داشت. حتی آنها که در لاتری برنده می شوند هم بعد از 5 سال به وضعیت سابق خود برمی گردند. بالا رفتن درآمد به نظر نمی رسد که باعث شاد شدن بیشتر مردم شود و بیشتر تجارب منفی زندگی هم تاثیر خیلی کمی بر روی احساس رضایت و خوشبختی طولانی مدت ما خواهد داشت.
پیتر اوبل استاد دانشگاه پزشکی میشیگان می گوید، “رابطه بین پول و خوشبختی خیلی خیلی کم و کوچک است.”
البته این به آن معنا نیست که بالا رفتن درآمد اصلاً مهم نیست. مقصود ما این است که ارتباط بسیار کمی بین ثروت و خوشبختی وجود دارد—براساس پاسخ های داده شده از طرف افرادی که تحقیق روی آنها انجام گرفته بود، این مقدار %1 بوده است. و برای برخی گروه ها این رابطه کمی بیشتر و بزرگتر هم می شود. مردمانی که فقیر هستند وقتی وضعیت مالیشان کمی بهتر می شود احساس شادی و خوشبختی بیشتری می کنند. در اینگونه موارد، تصور دکتر اوبل این است که با کمی پول اضافی، مردم از شرایط و موقعیت های منفی حفظ می شوند. احتمال دیگر این است که پول پایه و موقعیت افراد را ارتقاء می بخشد که تاثیر بسیار بیشتر بر خوشبختی خواهد داشت.
اما چرا پول نمی تواند حس ماندگار خوشبختی را در ما ایجاد کند؟ بخشی از آن به این دلیل است که مردم خوب نمی دانند که باید با پولشان چه کار کنند. گاهی اوقات طریقی که مردم پولشان را خرج می کنند حتی می تواند آنها را ناراحت تر هم بکند. برای مثال، مردم معمولاً لذت بسیار زیادی از ارتباط با یکدیگر می برند. اگر اولین کاری که برنده های لاتری می کنند این باشد که کارشان را ول کنند و به کشوری بروند که هیچیک از آشنایانشان آنجا نباشد، احساس تنهایی و افسردگی خواهند کرد.
مشکل اصلی این است که مغز انسان در برابر تجارب مثبت شرطی می شود. بدست آوردن مقدار زیادی پول که انتظارش را نداشتید، چیز خیلی خوبی است اما با گذشت زمان واکنش شما به آن عادی می شود. انسان به همه چیز عادت می کند، از بهترین وقایع و تجربیات گرفته تا بدترین آنها، کم کم برای او عادی می شود.
اینجا سوال دیگری مطرح می شود. با این تفاسیر خوشبختی چه اهمیتی می تواند داشته باشد؟ افرادی که مبتلا به بیماری های حاد هستند خودشان را به همان اندازه بقیه خوشحال می دانند اما باید پول خیلی زیادی را برای سلامتی خود خرج کنند. خیلی از لذت بخش ترین تجربیات زندگی خوشبختی نمی آورد. مثلاً بچه دار شدن که ابتدا یکی از لذت بخش ترین تجربیات زندگی هر فرد است بعد از مدت کوتاهی دیگر آن احساس شادی اولیه را در فرد ایجاد نمی کند اما این به آن معنا نیست که باید دست از بچه دار شدن برداریم.
بخشی از مفهوم زندگی این است که بالا و پایین داشته باشد. زندگی که همیشه از خوشبختی و شادکامی توام باشد، زندگی چندان خوبی نخواهد بود.
طبق بررسی محققان حداقل یک رابطه مهم بین پول و خوشبختی وجود دارد آن این است که بعد از مدتی آنها که احساس خوشختی می کنند می توانند پول بیشتری کسب کنند. پس بااینکه پول نمی تواند موجبات خوشبختی افراد را فراهم کند، خوشبخت بودن می تواند برای آنها پول ساز باشد.
