در نخستین شب زمستان، دو سیاره مشتری و زحل آنقدر به یکدیگر نزدیک خواهند شد که به نظر می‌رسد «یک سیاره دوتایی» شکل گرفته است. این پدیده نادر که «مقارنه» نامیده می‌شود، حدود 800 سال پیش رخ داده بود.
پاتریک هارتیگان، ستاره‌شناس و استاد فیزیک و نجوم در دانشگاه رایس آمریکا در بیانیه‌ای گفت: «هم‌ترازی بین این دو سیاره تقریبا نادر است و تقریبا هر 20 سال یکبار رخ می‌دهد، اما این پدیده پیش رو جزو استثنا‌های نادر است چرا که این دو سیاره بسیار نزدیک به یکدیگر خواهند شد، پدیده‌ای که بار قبل در 4 مارس 1226 میلادی رخ داد.»
چگونه می‌توان این پدیده را تماشا کرد
در آخرین مقارنه بزرگ در سال 2000 میلادی، مشتری و زحل آنقدر به خورشید نزدیک بودند که مشاهده آن دشوار بود. اما علاقمندان به فضا اینبار دید واضح‌ترین از این واقعه آسمانی را پیش رو خواهند داشت. ناسا می‌گوید بهترین حالت مقارنه اندکی پس از غروب آفتاب مشاهده می‌شود و افق جنوب غربی را باید جست‌وجو کرد.
نزدیکی این دو سیاره از هم اکنون نیز در آسمان قابل مشاهده است و برای سه هفته آینده می‌توانید هر عصر نزدیک و نزدیک‌تر شدن این دو سیاره را در آسمان تماشا کنید. اما بهترین زمان برای مشاهده نزدیکی این دو سیاره بین 16 تا 25 دسامبر (26 آذر تا 5 دی) است. هارتیگان می‌گوید که در تاریخ 21 دسامبر (یک دی) این دو سیاره مانند یک سیاره دوتایی به نظر می‌رسند.
به گفته ناسا گرچه ممکن این دو سیاره از دید ناظر زمینی نزدیک به نظر برسند، اما فاصله واقعی آن‌ها صد‌ها مایل از یکدیگر است. مشتری در حال حاضر از هر ستاره آسمان درخشان‌تر به نظر می‌رسد. زحل کمی تاریک است، اما همچنان به اندازه درخشان‌ترین ستاره‌ها با یک درخشش طلایی قابل تشخیص است.
زحل دقیقا در شرق مشتری ظاهر می‌شود و حتی به اندازه برخی از قمر‌های خود به سیاره نزدیک به نظر می‌رسد. بر خلاف ستاره‌ها که حالت چشمک‌زن دارند، هر دو سیاره روشنایی پایداری را نشان می‌دهند که در شب‌هایی که آسمان صاف است به راحتی قابل تشخیص هستند.
به شرطی که آسمان صاف باشد این رویداد از هر نقطه روی زمین قابل مشاهده است. هارتیگان می‌گوید: «هر چه ناظران بیشتر به سمت شمال کره زمین باشند زمان کمتری برای مشاهده این مقارنه قبل از محو شدن سیاره‌ها به زیر خط افق خواهند داشت.»
این رویداد با انقلاب دسامبر مطابقت دارد و کوتاهترین روز سال را در نیمکره شمالی مشخص می‌کند. دوربین شکاری یا تلسکوپ ممکن است در تشخیص این پدیده یاری‌گر باشند. با تلسکوپ امکان مشاهده حلقه‌های زحل فراهم می‌شود.
اگر این رویداد را از دست دادید باید تا 15 مارس 2080 صبر کنید و نوبت بعد از آن سال 2400 خواهد بود.
بین سال‌های 0 تا 3000 میلادی تنها هفت مقارنه از مقارنه پیش رو، نزدیک‌تر بودند یا نزدیک‌تر خواهند بود و طبق گفته هارتیگان دو مورد از آن‌ها بسیار نزدیک به خورشید بودند که بدون تلسکوپ دیده نمی‌شدند؛ بنابراین بله، این اتفاق در نخستین شب زمستان امسال یک پدیده فوق‌العاده نادر است.
منبع: یورونیوز
