شب یلدا یا شب یلدا جشنی برای طی شدن بلندترین شب سال است که از غروب 30 آذرماه تا طلوع خورشید در یکم دی ماه ادامه می یابد.
ایرانیان از دیرباز این جشن باستانی را با شب نشینی و قصه گویی گرامی می دارند و با بزرگداشت آداب و رسوم یلدا به استقبال زمستان می روند. خوردن هندوانه و تنقلات از جمله رسوم همیشگی یلداست و مردم در این شب سعی می کنند با تزئینات مختلف (با تم هندوانه) به استقبال شب چله بروند. در این مطلب کوتاه قصد داریم نگاهی داشته باشیم به آداب و رسوم بلندترین شب سال.
خوردن آجیل و خشکبار
همانطور که در بالا اشاره کردیم یلدا با اختلاف ثانیه ای بلندترین شب سال به شمار می رود و ایرانیان با بیدار ماندن و برپایی دورهمی این شب را گرامی می دارند که البته امسال به خاطر همه گیری کرونا توصیه می شود خانواده ها به شب نشینی مجازی و گفتگوهای تلفنی بسنده کرده و از گردهمایی های خطرناک جلوگیری کنند. اما آجیل و خشکبار (خرید از دیجی کالا) که برخی به آن شب چره هم می گویند همیشه پای ثابت شب های یلدا بوده و در کنار میوه های خشک (خرید میوه خشک از دیجی کالا) خانواده ها را تا پاسی از شب بیدار نگه می دارد تا اوقات بیشتری را در کنار یکدیگر سپری کنند.
شاهنامه خوانی و تفال به حافظ
شاهنامه فردوسی (خرید از دیجی کالا) هم پایه ثابت شب های یلدای ایرانی ها است و مردم در این شب با بازخوانی داستان های اصیل و کهن فارسی بهانه ای برای با هم بودن بیشتر پیدا می کنند. در این شب همچنین بزرگ خانواده تفالی به دیوان حافظ شیرازی (خرید از دیجی کالا) می زند و فالی برای روزهای زمستانی پیش روی اعضای خانواده می گیرد و حاضران در جمع هم اگر ذوق و قریحه شعر و شاعری داشته باشند اشعار خود را می خوانند.
بردن هدایا برای تازه عروس ها
در این شب همچنین رسم است که خانواده داماد هدایایی (هدیه پیشنهادی دیجی کالا) شامل سبدهای بزرگ میوه تزئین شده، یک جلد دیوان حافظ، لباس و در صورت وسع طلا و جواهرات و شیرینی را به همراه لباس های زمستانی به عنوان پیشکش به منزل عروس خانم می برند و شام را در کنار خانواده عروس سپری می کنند. در این شب عروس خانم نیز هدایایی را متقابلا به داماد تقدیم میکند.
جالب است بدانید که کشورهای فارسی زبان دیگر از جمله افغانستان، ازبکستان، تاجیکستان و حتی کشورهایی که زمانی جزوی از اراضی ایران بوده اند از جمله جمهوری آذربایجان نیز یلدا را با آیین هایی مشابه جشن می گیرند و حالا جمهوری آذربایجان حتی تلاش دارد که یلدا را به عنوان میراث باستانی خود با قدمت 8000 ساله در یونسکو به ثبت برساند.
بیشتر بخوانید
آموزش تزئین هندوانه به شکل کوسه برای شب یلدا
آشنایی با انار و آموزش چند نوع غذا با این میوه یلدایی
اشعار ویژه شب یلدا برای اینستاگردی
نگاهی به تاریخچه بلندترین شب سال