تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
سرمای زمستان با وجود تمام زیبایی‌هایی که به همراه می‌آورد، احتمال بروز برخی خطرات را نیز افزایش می‌دهد. آیا می‌دانید که در زمستان احتمال خطر حمله قلبی در افرادی که به بیماری‌های قلبی دچارند، بیشتر است؟ کمی بی‌توجهی به این مسئله برخی اوقات باعث بروز اتفاقات بسیار جدی می‌شود.
پژوهشگران در حال بررسی و انجام تحقیقات گسترده‌تر در این زمینه هستند که چرا در طول سه ماه زمستان آمار و ارقام مربوط به سکته و حمله قلبی افزایش می‌یابد. طبق برخی از تحقیقات به عمل آمده، افرادی که به بیماری انسداد شریان‌های قلبی دچارند، در آب و هوای سرد زمستان بیشتر در معرض حمله قلبی قرار دارند و بیشتر به گلو درد و درد قفسه سینه دچار می‌شوند.
آب و هوای سرد زمستان باعث سفت‌تر و تنگ‌تر شدن شریان‌ها می‌شود؛ بنابراین خون کُندتر در بدن جریان می‌یابد و اکسیژن کمتری به قلب می‌رسد؛ بدن برای به دست آوردن اکسیژن بیشتر و گرم‌تر شدن خودش وارد عمل شده و فشار بسیار بیشتری را متحمل می‌شود. قلب ما به طور مداوم نیاز به انرژی فراوان دارد تا بدن را گرم نگه دارد و این انرژی از طریق اکسیژن به آن می‌رسد. وقتی که مقدار اکسیژن کافی نباشد، فشار بیشتری به قلب وارد می‌آید و مشکلات جدی به دنبال خواهد داشت.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر هستند؟
افرادی که صبح روزهای برفی شروع به پارو زدن پشت بام و حیاط خانه‌شان می‌کنند، بیشتر در معرض حمله قلبی هستند. با وجود آنکه فعالیت فیزیکی برای حفظ سلامت قلب بسیار مفید است، اما فعالیت‌هایی مناسب هستند که بدن توانایی انجامش را داشته باشد.
مهمانی‌ها، جشن‌ها و برنامه‌های مخصوص همراه با انواع خوراکی‌ها و غذاهای متنوع و نوشیدنی‌ها در فصل زمستان باعث می‌شوند که عده‌ای در معرض خطر قرار گیرند. بسیاری از افراد برنامه غذایی‌شان در تعطیلات تغییر می‌کند و همراه با چاق‌تر شدن، فشار خونشان بالاتر می‌رود و میزان کلسترول خونشان نیز افزایش می‌یابد. بهتر است در طی تعطیلات سال نو نیز برنامه غذایی قبلی خود را ادامه دهید. از غذاهای کم چرب استفاده کنید و به حفظ تناسب اندام، فشار خون و کلسترول خون خود اهمیت دهید.
سایر افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند
افرادی که به فشار خون بالا دچارند.
افرادی که کلسترول خوب (HDL) آنها پایین و کلسترول (LDL) خونشان بالاست.
افراد سیگاری
افرادی که معمولاً تحت فشار بیشتری هستند.
افرادی که عادت به نوشیدن الکل و یا استفاده از برخی مسکن‌ها دارند.
افراد سنگین وزن و چاق
افرادی که در برنامه غذایی‌شان مقدار چربی‌های اشباع شده بیشتری وجود دارد.
افراد مبتلا به دیابت نوع 2
چطور متوجه شویم که در معرض خطر حمله قلبی هستیم؟
حمله قلبی وقتی اتفاق می‌افتاد که یک یا دو عضله قلب در اثر کمبود اکسیژن فشار زیادی را متحمل شود و خون در آن انسداد یافته و به خوبی جریان نیابد. این انسداد گاه در اثر ایجاد پلاک‌ها که کلسترول نام دارند نیز رخ می‌دهد. علائم اصلی حمله قلبی عبارتند از:
فشار زیاد، سنگینی، فشردگی، درد و ناراحتی در مرکز قفسه سینه که بیشتر از چند دقیقه ادامه یابد.
درد و ناراحتی که تا شانه‌ها، گردن، بازوها و فک کشیده شود.
درد قفسه سینه که شدت آن رفته‌رفته بیشتر شود.
درد قفسه سینه که با استراحت کردن و مصرف نیترو گلیسیرین نیز برطرف نشود.
درد قفسه سینه که با هر یک از این علائم است: تعرق، احساس سرما، مرطوب و سرد شدن پوست، کوتاه شدن تنفس، حالت تهوع و حتی استفراغ، سستی، ضعف کردن و به حالت غش در آمدن، احساس خستگی مفرط بدون دلیل و ضربان‌های نامنظم قلب.
با مشاهده هر یک از این علائم بالا هر چه سریع‌تر به اورژانس مراجعه کنید.
چند نکته برای حفظ سلامت بیشتر در فصل زمستان
با خطرات مربوط به حمله قلبی آشنا و از وضعیت خود کاملا آگاه باشید.
بدن خود را گرم نگه دارید و به خصوص سر، دست‌ها و پاها را بیشتر بپوشانید و همواره لباس خشک به تن داشته باشید. اگر زیر برف و باران لباس‌هایتان خیس شد، سریع آنها را عوض کنید. این‌کارها برای حفظ گرمای بدن و جریان بهتر خون در رگ‌ها ضروری است.
کارهای فیزیکی سخت مثل پارو کردن برف را در زمستان انجام ندهید. اگر فعالیتی را انجام می‌دهید، هر 10 دقیقه به خودتان استراحت دهید.
استرس این را نداشته باشید که مبادا دچار حمله قلبی شوید. با دقت بیشتر و رعایت نکات ایمنی، احتمال بروز هر گونه خطر کاهش می‌یابد.
به طور مرتب ورزش کنید (البته نه ورزش سنگین)
از مقدار انسولین خون‌تان مطلع شوید. اگر میزان انسولین خون مناسب نباشد، احتمال بروز خطر حمله قلبی افزایش می‌یابد.
از پرخوری بپرهیزید و اجازه ندهید تناسب اندام‌تان به هم بخورد.
از مصرف سیگار و سایر دخانیات پرهیز کنید.
در طول تعطیلات غذاهای سنگین، پرچرب و دارای قند فراوان نخورید.
در طول فصل زمستان ساعات تاریکی هوا به نسبت روزهای تابستان بیشتر است و این مسئله باعث بر هم خوردن تعادل هورمونی در بدن می‌شود؛ به خصوص روی هورمون کورتیزول اثر می‌گذارد و به همین دلیل برخی گرفتگی‌های عروقی نیز افزایش می‌یابد.
به هنگام بالا رفتن از پله‌ها، حتما با دست نرده‌ها را بگیرید.