افزایش وابستگی بودجه ۱۴۰۰ به نفت/ آیا روحانی لایحه بودجه را خوانده است؟ +نمودار

سرویس اقتصاد مشرق- حسن روحانی در جلسه هیات دولت، از دو ویژگی مهم لایحه بودجه 1400 سخن گفت، یکی متکی نبودن به نفت و دیگری کاهش نرخ ارز که هر دو مورد، اطلاعات روحانی برخلاف آمار و ارقام بودجه است.

روحانی پیام   لایحه بودجه 1400 را متکی نبودن به نفت عنوان کرد و گفت: این پیام به این معنا نیست که نفت نفروشیم. نفت استخراج می‌کنیم و می‌فروشیم اما مهم این است که بودجه جاری ما بودجه نفت نباشد. برای توسعه کشور از نفت حتما استفاده می‌شود.  

روحانی در ادامه به اصلاح نرخ ارز در بودجه اشاره کرد و ابراز داشت: ما در این بودجه اعلام کردیم که قیمت امروز ارز کاهش خواهد یافت، این یکی از نقاط مهم بودجه ما است که ارزش پول ملی تقویت می‌شود. لذا ارز را بر مبنای 11500 تومان نوشته شده، هیچ کدام از این‌ها آرزو نیست بلکه دولت به دقت محاسبه و بررسی کرده و حاضر است که همه جزئیات آن را برای مردم توضیح دهد.

افزایش وابستگی بودجه به نفت

در حالی که روحانی متکی نبودن بودجه 1400 به نفت را ویژگی مهم آن خوانده است، اما اتفاقا و کاملا برعکس، لایحه بودجه 1400 به شدت به نفت وابسته‌تر شده است.

 لایحه بودجه سال آینده با افزایش 8 برابری درآمد نفت بسته شده است. بر اساس برآوردها درآمد فروش نفت کشور تا آخر امسال 23 هزار میلیارد تومان خواهد بود در حالی که در بودجه 56.9 هزار میلیارد تومان دیده شده بود.

اما دولت در لایحه بودجه سال 1400، رقم درآمدهای نفتی را حدود 199 هزار میلیارد تومان دیده یعنی 8 برابر عملکرد امسال افزایش داده است.  

برای تحقق 199 هزار میلیارد تومان درآمد نفتی در بودجه، ایران باید بتواند 2.3 میلیون بشکه در روز نفت بفروشد و کل درآمد آن هم قابل دسترس باشد، یعنی شرایط عاری از تحریم که قطعا غیرممکن است.

وابستگی بودجه سال آینده به درآمد نفت 275 هزار میلیارد تومان شامل 199 هزار میلیارد تومان درآمد فروش نفت و 75.5 هزار میلیارد تومان برداشت دولت از سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی است. این در حالی است که وابستگی بودجه امسال به درآمد نفت 129هزار میلیارد تومان شامل 56900 میلیارد تومان درآمد فروش نفت و 72100 میلیارد تومان برداشت از صندوق توسعه ملی بود. به عبارت دیگر مصرف درآمدهای نفتی در بودجه سال آینده بیش از 100 درصد رشد داشته است.

وابستگی بودجه جاری به نفت

روحانی همچنین از عدم وابستگی بودجه جاری به نفت، به عنوان یکی دیگر از ویژگی‌های لایحه بودجه سال 1400 سخن گفت که این ادعا هم اشتباه است.

کل هزینه‌های جاری لایحه بودجه 1400 رقم 637هزار میلیارد تومان است که فقط 317هزار میلیارد تومان آن از محل درآمدهای دولت تامین خواهد شد و 320 هزار میلیارد تومان باقی‌مانده باید از محل واگذاری دارایی‌های مالی و سرمایه‌ای تامین شود.

مجموع درآمدهای دولت در بودجه سال آینده 317 هزار میلیارد تومان، واگذاری دارایی‌های مالی بدون احتساب برداشت دولت از صندوق توسعه ملی (که درآمد نفتی است) 223 هزار میلیارد تومان و واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای غیر از نفت 25 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده که مجموعا 565 هزار میلیارد تومان می‌شود.

به عبارت ساده‌تر از 637هزار میلیارد تومان هزینه‌های جاری دولت، حتی با فرض تحقق تمام درآمدهای مالیاتی، فروش اوراق، فروش سهام شرکت‌های دولتی و ... در بودجه 1400 و با این فرض که دولت یک ریال هم برای بودجه‌های عمرانی و بازپرداخت اوراق منتشره در سال‌های قبل، بازپرداخت وام‌های خارجی و سایر تعهدات غیرجاری خود هم  هزینه نکند، باز هم مجبور است بیش از 72هزار میلیارد تومان از درآمدهای نفتی استفاده کند. بنابراین ادعای آقای روحانی درباره متکی نبودن بودجه جاری سال آینده به نفت هم اشتباه است.

نرخ ارز

اظهارات آقای روحانی درباره کاهش نرخ ارز در بودجه 1400 هم اشتباه است. در بودجه 1399 نرخ ارز غیرترجیحی 8500 تومان تعیین شده بود که قرار است در بودجه 1400 به 11500 تومان افزایش پیدا کند اما روحانی می‌گوید که دولت در بودجه سال آینده نرخ ارز را کاهش داده است.