فرادید؛ واکسن فایزر به عنوان اولین پروژه موفقیت آمیز ساخت واکسن در جهان، روز گذشته مجوز استفاده اضطراری را از سازمان غذا و دارو آمریکا دریافت کرد. با این وجود قرار است واکسیناسیون عمومی در نخستین مرحله در ایالات متحده آغاز و سپس به سایر نقاط خواهد برسد. این حالی است که در روزهای گذشته، موضوع مرگ 6 نفر طی مراحل کارآزمایی بالینی ساخت واکسن فایزر مطرح شده است، حالا هم مقامات بهداشتی انگلستان نسبت به آلرژی زا بودن این واکسن هشدار داده اند.
به گزارش فرادید؛ «واکسن فایزر-بیون تک» که پیش از آمریکا، مجوز توزیع عمومی را در انگلستان، کانادا، بحرین و عربستان سعودی دریافت کرده بود، حالا با موجی از تردید درباره کارایی، ایمنی و خطرات استفاده از این واکسن مواجه شده است.
این شک و تردید پس از آن ایجاد شد که برخی از رسانهها خبر دادند که در طول کارآزماییهای بالینی واکسن فایزر، 6 نفر جان باخته اند. این خبر را ابتدا خبرگزاری اسپوتنیک روسیه منتشر کرد. اما چیزی نگذشت که این خبر به سرعت به دیگر رسانههای های خارجی و شبکههای اجتماعی هم راه یافت.
خبرگزاری اسپوتنیک روسیه در این گزارش نوشته بود که "از 6 نفر داوطلب فوت شده در آزمایشهای واکسن فایزر، دو نفر از آنها هنگام واکسیناسیون جان خود را از دست داند، و 4 نفر دیگر پس از استفاده از واکسن فوق فوت نمودند. ازسوی دیگر یک داوطلب مبتلا به تصلب شرایین و چاقی بیش از حد، سه روز پس از اولین دوز واکسین درگذشت."
در این میان در حالی که انتظار میرفت شرکت فایزر و بیون تک نسبت به این موضوع واکنش نشان دهند، نشریه «پولیتیکو» و گروه رسانهای «بلومبرگ» با انتشار گزارشهایی جداگانه از نتایج مراحل سه گانه کارآزمایی بالینی، اعلام کردند که مرگ این 6 نفر ارتباطی به واکسن فایزر نداشته است.
نشریه آمریکایی پولیتیکو در این رابطه نوشت که "6 نفر در طول آزمایش فوت کردند، چهار نفر در گروه دارونما و دو نفر در گروه واکسن، اما هیچیک از این مرگها ارتباطی با واکسن نداشته است."
بلومبرگ هم نوشت که "دو نفری که در گروه واکسن قرار داشتند و جان خود را از دست دادهاند بیش از 55 سال سن داشتند. یکی از آنها در اثر ایست قلبی 62 روز پس از واکسیناسیون و دیگری بر اثر رسوب در دیواره رگها، سه روز پس از واکسیناسیون درگذشته است."
در این گزارش به نقل از سازمان غذا و داروی آمریکا آمده است: "تمام مرگها نمایانگر حوادثی هستند که در جمعیت عمومی این گروههای سنی در محل وقوع آنها، به میزان مشابه رخ میدهد."
واکسن فایزر آلرژی زاست؟
سه شنبه هفته گذشته بود که نخستین دوز از واکسن فایزر-بیون تک در انگلستان تزریق شد. اما برخی از دریافت کنندگان نسبت به واکسن فایزر واکنش شدید آلرژیک نشان دادند. بررسیها نشان میدهد که در این رابطه دو کارمند نظام درمانی انگلیس (NHS)، به این واکسن حساسیت نشان داده اند.
دراین باره رسانههای انگلستان خبر دادهاند که واکنش این دو نفر از نوع "آنافیلاکتوید" بوده که معمولا با تحریک پوستی، تنگی نفس و گاهی افت فشار خون همراه است. این با واکنش آنافیلاکسی که میتواند مرگبار باشد فرق دارد.
البته مقامات بهداشتی انگلستان اعلام کرده اند که دو نفری که به واکسن فایزر حساسیت نشان داده اند تحت مداوا قرار گرفته و خوب شدهاند. از طرفی هر دو کارمند نظام درمانی انگلیس (NHS) سابقه آلرژی شدید داشته اند و با خود قلمهای آدرنالین حمل میکنند.
با این وجود این مقامهای بهداشتی در بریتانیا تاکید کرده اند افرادی که سابقه واکنش شدید آلرژیک دارند نباید واکسن فایزر-بیون تک را تزریق کنند.
سازمان غذا و دارو آمریکا درباره واکسن فایزر چه میگوید؟
برخلاف شک و شبههای که رسانهها و مقامات بهداشتی انگلستان نسبت به واکسن فایزر ایجاد کرده اند، اعضای کمیته مشورتی سازمان غذا و دارو آمریکا نسبت به استفاده از این واکسن به دریافت کنندگان اطمینان خاطر دادند.
در این رابطه روز پنج شنبه، کمیته مشورتی سازمان غذا و داروی ایالات متحده متشکل از متخصصان مشاور دولت، با استفاده گسترده از واکسن کرونای ساخته شده توسط شرکت فایزر برای واکسیناسیون عمومی در این کشور موافقت کردند. در جلسه رای گیری این کمیته با 17 رای موافق، 4 مخالف و یک رای ممتنع به پایان رسید.
پس از این جلسه مشاوران نتیجه گرفتند که واکسن ساخته شده توسط فایزر و شریک آلمانی آن بیونتک، برای استفاده اضطراری در بزرگسالان و نوجوانان بالای 16 سال سن ایمن و موثر به نظر میرسد.
در نهایت هم، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) روز جمعه 21 آذر مجوز استفاده اضطراری از واکسن کرونای تولید شرکت فایزر- بیونتک را صادر کرد. دقایقی پس از صدور مجوز سازمان غذا و دارو آمریکا برای واکسن فایزر، دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده اعلام کرد که "در 24 ساعت آینده تزریق و واکسیناسیون در آمریکا آغاز میشود. "
پیش از صدور مجوز، پرسنل سازمان غذا و داروی آمریکا در تجزیه و تحلیلشان به این نتیجه رسیده بودند که اثربخشی این واکسن در گروههای سنی، جنسی، نژادی و قومی مختلف مشابه بوده و عوارض جانبی شایع آن شامل واکنشهای محل تزریق، خستگی و سردرد بوده است. اما درنهایت هیات پزشکان، متخصصان واکسن و آمار سازمان غذا و داروی آمریکا معتقدند مشکل جدی در ایمنی و اثربخشی واکسن فایزر-بایونتک که بتواند مانع پذیرش پیشنهاد فایزر شود، نیفتاده و به استفاده اضطراری از آن برای افرد بالای 16 سال در آمریکا رای مثبت دادند.
شرکت فایزر وبیون تک هم اعلام کرده است که واکسن تا 95 درصد از بروز بیماری کووید -19 دارای علامت جلوگیری میکند و بنابراین از اثربخشی مطلوبی برخوردار است.
با این حال قرار است شرکت فایزر تا پایان ماه دسامبر سال جاری میلادی، حدود 25 میلیون دوز از این واکسن را در اختیار ایالات متحده قرار دهد؛ واکسنهایی که در اولین مرحله به کارکنان بخش مراقبتهای بهداشتی، سالمندان و افرادی که در معرض خطر بیشتری هستند تزریق خواهد شد. البته هنوز مشخص نیست که واکسن فایزر چه زمانی به دیگر نقاط جهان هم میرسد.