لیدر فرهنگی شورای شهر تهران چه نسبتی با هنرمند محبوب فرح پهلوی دارد!؟ +تصاویر

سرویس سیاست مشرق - «بیژن صفاری» فرزند سرتیپ «محمد علی صفاری» [سناتور مجلس سنا، فرمانده نیروی دریایی دوران پهلوی اول، دارای نشان‌های «درجه 2 تاج»، «درجه 2 همایون»، «مدال تاج‌گذاری»، «نشان لیاقت»، «نشان آذرآبادگان»، «نشان رافدین عراق» مسئول املاک «رضاشاه»، رییس شهربانی کل دوران نخست وزیری قوام، قاتل ضارب شاه در بهمن 1327، شهردار تهران]، متولد 1312 و درگذشته 1398 است، فارغ‌التحصیل معماری از فرانسه، از مرتبطین بسیار نزدیک به «فرح دیبا» و «کامران دیبا»،   به عضویت هیئت امنای «بنیاد فرح پهلوی» منصوب شد. وی از دوستان و همکاران «پرویز تناولی» بود که وی نیز در فعالیت‌های هنری متعلق به «بنیاد فرح پهلوی» حضوری فعال داشت، «بیژن صفاری» از اعضای هیئت برنامه‌ریزی جشن‌های هنر شیراز بود و علاوه بر آن در نقاشی هم دستی داشت.

«بیژن صفاری» هم­جنس­باز بود، به همین دلیل در دوران ستم­شاهی «بوستان دانشجو» را به منظور ایجاد پاتوق برای هم­جنس­بازان و قبح‌­زدایی از این امر شنیع طراحی کرد. این پارک با کمک و حمایت «فرح دیبا» و «کامران دیبا» ساخته شد.

صفاری در سال 1356 به صورت رسمی و با حضور میهمانان زیادی از دربار، در هتل «کمودور» تهران در حضور کیوان خسروانی [شریک جنسی صفاری و محوی] با «سهراب محوی» [بهایی، فرزند «ابوالفتح محوی» از عناصر نزدیک به شاه معدوم]   ازدواج کرد که بازتاب گسترده‌­ای در داخل و خارج از کشور داشت.

در این ضیافت عناصری مانند «بهمن محصص»، «پرویز تناولی»، «آیدین آغداشلو»، «هوشنگ توزیع»، «آشور بانی­پال»، «منوچهر شیبانی» و «لی­لی امیرارجمند» [به نمایندگی از «فرح دیبا» و دربار] حضور داشتند.

حلقه­ آن­ها شامل افرادی چون «صفاری»، «کیوان خسروانی»، «کامران دیبا» [پسرعموی فرح]، «حسین زنده رودی»، «پرویز تناولی»، «آیدین آغداشلو» و «سهراب محوی» بود.

ویژگی کاری بسیاری از آن‌ها فرانکوفیلیسم، نیهیلیسم، بی‌پروایی در نمایش عناصر جنسی و فرمالیسم بعضا افراطی بود. این حلقه محفل خاص خود را در ساختمانی متعلق به یکی از دوستان «اشرف» به نام «خانم سیف» شکل دادند که به نشانی آن محل «کلوب رشت 29» مشهور شد.

بیشتر بخوانید:

پرویز تناولی کیست و چه کسانی از احیای موزه وی حمایت می‌کنند؟

«پرویز تناولی» [متولد 1316 تهران، مجموعه­‌دار، نقاش و مجسمه‌­ساز ایرانی است] عضو محوری این حلقه که به نوعی بانی تشکیل «رشت 29 » بود و در کنار «کامران دیبا» و «رکسانا صبا» آن را راه انداختند. رابطه­ «تناولی» با «کامران دیبا» آن اندازه عمیق بود که خانهی «پرویز تناولی» که در منطقه­ نیاوران تهران واقع شده و خودش مدت‌ها پیگیر موزه شدن آن بود، توسط «کامران دیبا» طراحی شده است.

رابطه­ «تناولی» با عناصر فرهنگی وابسته به شاه معدوم به دهه­ 1330می‌رسد. در سال 1336 «تناولی» مجموعه‌­ای از آثارش را در تهران به نمایش گذاشت که با استقبال دولت­مردان عصر پهلوی روبرو شد. در همین زمان «مهرداد پهلبد» وزیر فرهنگ رژیم شاه به وی بورس تحصیلی را در شهر میلان ایتالیا اهدا کرد و همین سرآغاز پیوند «تناولی» با رژیم پهلوی برای ترویج هنر نیهیلیستی و پوچ­گرای غربی در ایران شد و به تدریج با دفتر «فرح دیبا» ارتباطات تنگاتنگی پیدا کرد.

پرویز تناولی در دهه 1340 با بودجه و تبلیغات دفتر فرح پهلوی تبدیل به سمبل هنرمندان مدرنیست شد و به سفارش دربار مجسمه هایی را از اندام تناسلی برای محوطه کاخ نیاوران ساخت. سال 1348، اوج دین ستیزی وی بود و مجسمه ای از یک ضریح - که برای مسلمانان نمادی قدسی است - ساخت و داخل ضریح یک آفتابه گذاشت و زیر آن نوشت که «ما همه را دوست داریم!».

ساخت این اثر دین ستیزانه در دهه 1340 واکنش های بسیاری را برانگیخت تا جایی که حتی مجله فردوسی، نشریه ای که خود مروج ابتذال فرهنگی بود، به آن اعتراض کرد و نوشت : آثار پرویز تناولی، نمایشگاهی از شارلاتانیزم فرهنگی است.

در سال 1382 «مرتضی الویری» شهردار وقت تهران با حمایت «حجت ­الاسلام زم»، پنجاه و هفت(57) قطعه اثر «پرویز تناولی» به همراه منزل مسکونی وی را برای تبدیل به یک موزه خریداری می‌کند که با انتخاب «محمود احمدی نژاد» به عنوان شهردار، این پروژه متوقف می شود.

به گفته­ «تناولی»، شهرداری تهران، این آثار را به مبلغ شش میلیارد ریال [600 میلیون تومان] قیمت گذاری کرده بود.

بعد از توقفِ روندِ تبدیل منزل مسکونی به موزه، «تناولی» خواهان باز پس گیری منزل و آثار خود می­‌شود که این موضع در چند سال متوالی باعث بروز اختلافاتی بین «تناولی» و  شهرداری تهران شد.

با وجود این­که طبق قانون و مقررات، شهرداری و نهادهای مربوطه باید نسبت به تعهدات خود به افراد مختلف پای­بند باشند، نگاهی به سوابق و محتوای آثار «پرویز تناولی» قبل و بعد از انقلاب علامت­‌های پرسش زیادی را در چرایی حمایت مسئولین وقت و حال فرهنگی از وی را در اذهان ایجاد می­‌کند، اما مهم­تر از آن این است که در دولت یازدهم و شورای شهر تهران چه کسانی حامیان «پرویز تناولی» بودند و این میراث چگونه به دولت دوازدهم و شورای شهر جدید در سال 1399 رسید و چه کسانی خواهان زنده نگاهداشتن این نمادها به عنوان نماهای هنر درباری هستند.

شانزدهم تیرماه 1393 جلسه­ ویژه‌ای با موضوع احیای موزه­ «پرویز تناولی» در دفتر ریاست شورای شهر با حضور «احمد مسجدجامعی»، رییس وقتِ شورای شهر تهران، «سید عبدالحسین مختاباد»، رییس وقتِ کمیته­ی هنر شورای شهر، «علی صابری» عضو شورای شهر، «بهروز شجاعی» دبیر کمیته­ هنر شورای شهر تهران و هم­چنین «پرویز تناولی» و «صدرالدین ماحوزی» وکیل وی تشکیل شد که به دعوای حقوقی‌ این مجسمه‌­ساز با سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران می‌پرداخت.

بعد از تشکیل این جلسه «احمد مسجد جامعی»  با اشاره به آثار ارزشمند «پرویز تناولی» که نه در ایران که در سطح بین­ المللی مورد توجه همگان است، به تمجید از آثار وی پرداخت و گفت : «حرمت هنر و هنرمند باید در هر شرایطی، حتی در شرایطی که حق بر عهده طرف مقابل است حفظ شود چرا که بی‌احترامی به هنر و هنرمند نتیجه‌ای جز وهن افراد و مجموعه‌ها ندارد و ما نباید شاهد چنین رفتارهایی باشیم!!»

«مختاباد» نیز در این جلسه تاکید کـرد که موزه «پرویز تناولی» باید احیاء شـود!.

در بین آثار «پرویز تناولی» مجموعه مجسمه­ های «هیچ» شهرت بیشتری دارد و «تناولی» نیز برای ترویج و تکثیر این مجموعه تلاش بسیاری کرد. وی در یکی از اظهاراتش در بیان تلاش­هایی که برای ترویج مجموعه مجسمه‌­های «هیچ» انجام داده بود گفت: [خیلی کارها می­خواستم انجام دهم. 15 سال پیش کارخانه در جاجرود اجاره کردم و طی چند نوبت فراخوان نمایندگی دادم تا «هیچ» ها را به شهرستان­‌ها بفرستم، اما حتی یک نفر هم نیامد و اظهار علاقه نکرد. بسیاری از آن پروژه‌­های رویایی که در سرم می‌پروراندم عملی نشد و نهایتا خودم شروع به ساخت کردم.]

او در پاسخ به این نکته که ساخت «هیچ» توسط او با یک فلسفه آغاز شده بود در حالی که در جهان غرب نیز این فلسفه در آثار هنرمندان آن دوران رخنه کرده بود، عنوان کرد: [به نوعی با رفتن اکسپرسیونیست­ها از هنر غربی، مضامین سطحی و عامیانه در کار آن­ها رواج پیدا کرده بود و هنرمندان به هیچ نزدیک شده بودند. به نوعی فلسفه «هیچ» آنجا نیز رخنه کرده بود اما عملا آنها به ساخت «هیچ» دست نیافتند در حالی که من عملا دست به ساخت «هیچ» زدم. همواره معتقد بودم که «هیچ» باید در سرزمین خیام ساخته می شد و حیف بود اگر این اتفاق نمی افتاد. خوشحالم که امروز و بعد از گذر چند دهه شاهد انجام این اتفاق هستم، چه بسا که «هیچ» تاریخ بسیار کهنی دارد.]

«ایران درودی» از مرتبطین شناخته شده­ دربار و دفتر «فرح پهلوی» بود، مسئولیت سنگ دوزی لباس ویژه تاج گذاری «فرح پهلوی» نیز با «ایران درودی» بود، توجه معاونت هنری ارشاد به ایشان در دورهی جدید به حدی رسید که کلنگ احداث موزه­ی «ایران درودی» نیز با حمایت شهردار تهران و اعضای شورای شهر به زمین زده شد! زنده نگاه داشتن و تداعی هنر درباری و هنرمندان وابسته از جمله راهبردهای مهمی است که برای ایجاد دوقطبی و تقابل ذهنی پیگیری می شود.

در این زمینه باید به افتتاح تالار دایمی «منیر فرمانفرماییان» در باغ موزه­ نگارستان دانشگاه تهران با حضور «سید محمد بهشتی»، «سید مجتبی حسینی» معاون هنری ارشاد، «مجید سرسنگی»، «مجید ملانوروزی» و «فربد فرهی» نیز اشاره داشت.

این رخداد مورد توجه رسانه­‌های معاند مانند VOA قرار گرفت و بر همین مبنا گزارش‌­های مفصل و مستقلی در حمایت از این اقدام در داخل کشور اعمال داشتند!

ایران درودی از مرتبطین دربار پهلوی بود، همسر اولش «منوچهر یکتایی» [نقاش مقیم آمریکا] و همسر دومش «ابوالبشر فرمانفرماییان» از فرزندان «عبدالحسین میرزا» [دایی دکتر مصدق] از مرتبطین قاجار بود، وی از دانش آموختگان مدرسه مد و لباسِ «پارسونز» و دانشگاه کلمبیای آمریکا و از مخالفین جدی ملی شدن صنعت نفت بود، «منیر فرمانفرماییان» از دوستان و هم مکتبی‌­های «پرویز تناولی» است، ارتباط این طیف از دوستان با دربار و دفتر «فرح پهلوی» بود که موجب می­شد تا طراحی اتاق خواب در کاخ نیاوران به او سپرده شود!

وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی از کشور گریخت اما پس از دو دهه شاهد آن هستیم که هم­سو با بلوک رسانه­ای نظام سلطه و جریانات برانداز در راستای تلطیف و احیای هنر درباری، مورد توجه ارشاد و برخی عناصر داخلی قرار گرفته است و با حمایت شهرداری تهران منزل وی به موزه تبدیل شد.

«ایران درودی» درباره­ روند ساخت موزه‌اش گفت: [مراسم کلنگ زنی موزه حتی در کوچک‌ترین جزییات بسیار با شکوه و مجلل انجام شد، از ماه­ها پیش به همت بزرگواران در شورای شهر و دفتر آقای نجفی شهردار تهران، هم­چنین شهرداری منطقه­ 6 پس از یک سال و هفت ماه، پرونده به جریان افتاد و با پیگیری مصرانه شان تا اندازه‌ای امیدوار شدم، اما کار با تاخیر مواجه شده است، تحمل این همه دلهره را ندارم!]

از شاگردان «پرویز تناولی» «سروش حاجی محمدی» متولد 1363تهران و از شاگردان «کامران شریف» [مقیم آمریکا] و «پرویز تناولی» می‌­باشد.

«حاجی محمدی» با حجم‌های فیگوراتیو بیشتر به اندام­های زنان و مردانی پرداخته است که بدون دست و پا بوده و برآمدگی قسمت­هایی از بدن که بزرگ­تر از حد معمول اجرا شده است. یکی از مجموعه آثار «حاجی محمدی» تحت عنوان «ونوس» با الهام­‌گیری از ونوسِ «ویلندورف» [زن ویلندورف] (Willendorf Venus) با استفاده از چوب، شکل گرفته است. این پیکره‌­ها به دنبال مفهوم، دیدگاه، و رویکرد ساخت اولین ونوس ساخته می­‌شدند.

در ادامه، «حاجی محمدی» مجموعه‌­ای با عنوان «زنان چادری» را اجراء کرده است که قسمت‌­های برجسته زنان را با نماد و المان­‌هایی مذهبی و چادر در هم آمیخته و مجسمه‌­هایی را ساخته است که نمادهای ضد حجاب و چادر هستند؛ می­‌گوید :

[در کودکی ارتباط خاصی با چادر داشتم، زیرش قایم می­‌شدیم، رویمان می­‌کشیدیم، روی آن سبزی پاک می­‌کردیم، سبزی خشک می­‌کردیم، زیر درخت می­‌گرفتیم توت هارو می‌تکاندیم، روش نون پهن می‌­کردیم، باهاش خونه درست می­‌کردم، باهاش لباس طراحی می­‌کردم، گاهی سرم می­‌کردم می­‌رقصیدم، گاهی هم سرم می‌­کردم نماز می­‌خواندم، فکر می­‌کردم یکی از وسایل موردِ نیازِ نمازه، تا این­که... بزرگ شدم وسایل بازی دیگه­‌ای پیدا کردم، ناگفته نمونه، گاهی اوقات جایی چادر گلدار می­دیدم سرم می­‌کردم...]

حراج هدف­مند تهران و حراج کریستیز

نهمین حراج تهران نیز بسترساز تثبیت برخی نمادهای هنر درباری در گروه­‌های مرجع و فروش آثار آنان با قیمت­‌های نجومی بود، برای مصداق می‌­توان به رکورد این فروش به اثر «سر» متعلق به «پرویز تناولی» با قیمت سه میلیارد و دویست میلیون تومان اشاره داشت.

همین جریان موجب شد تا پیش از این، اثر «پرسپولیس» او در سال 1387 در حراج کریستی به قیمت دو و نیم میلیون دلار به فروش رسید، تقریبا «تناولی» را می توان پای ثابت حراجی های ایرانی و خارجی دانست.

ضدتبلیغ

در سال 1397 «پرویز تناولی» با شکایت «مریم گودرزی» از مجموعه‌داران حوزه هنرهای تجسمی به 6/6 میلیون دلار خسارت محکوم شد!

نکته قابل تامل آن که وی علیرغم محکومیت و صدور حکم جلب سیار در کانادا به سر می‌برد، در صورت عدم بازگشت به کشور، اموال وی توسط دادگاه تا تامین سقف حکم صادره، مصادره و حراج خواهد شد.

خط نفوذ مرتبطین دفتر فرح در حوزه­ نشر

کتاب «سفره» نوشته‌ی دکتر «ویلیام فلور» و «مریم خسروشاهی» با مقدمه‌ی «پرویز تناولی» در دو جلد به زبان انگلیسی در گالری شیرین تهران رونمایی شد! این کتاب به بررسی کامل تاریخ و میراث سفره، جشن‌های ایرانی و سفره‌های عقد طراحی‌شده توسط «مریم خسروشاهی» می‌پردازد.

این کتاب توسط نشر «ویژه» منتشر شده. این کتاب در سال 2٠13 در لندن و در سال 2٠1٦ در کانادا رونمایی شده و طی ماه‌های آینده در لس‌آنجلس نیز رونمایی خواهد شد! دکتر «ویلیام فلور» که در این رونمایی و کتاب با عنوان «ایران‌شناس» معرفی‌شده‌اند، از نویسندگان «دانش‌نامه‌ی ایرانیکا» است که توسط جریان‌های ضدانقلاب، بهایی و معاند، هدایت و حمایت می‌شود. وی استاد زبان‌های عبری و فارسی بوده و سال‌ها مشاور بانک جهانی بوده است.

«فلور» دو بار در پاییز و زمستان سال 1395 به دعوت «سرای اهل قلم» و «کتاب‌فروشی آینده» به ایران آمده و سخن‌رانی داشته است. یکی از کتاب‌های وی با عنوان «تاریخ روابط سکسی در ایران» توسط «محسن مینوخرد» ترجمه و از طریق انتشارات ضدانقلاب «فردوسی» در استکهلم سوئد منتشر شده است.

این کتاب در فضای مجازی با عنوان تاریخ روابط جنسی در ایران معرفی شده است! وی در این کتاب به‌صورت وقیحانه‌ای برداشت‌های مبتنی بر حلیت هم‌جنس‌بازی در قرآن و احادیث اهل‌بیت علیهم‌السلام را طرح موضوع می‌کند. «مریم خسروشاهی» مقیم خارج از کشور است.

وی فرزند خسروشاهی صاحب گروه شرکت‌های مینو است که پیش از مهاجرت از ایران، مدتی نیز مدیرعامل بخش دارویی آن بوده. وی مجموعه‌دار پارچه‌های ایرانی، پارچه‌های دست‌بافت قدیمی، پارچه‌های گل‌دوزی‌شده، پارچه‌های پولک‌دوزی‌شده، پرده‌های سوزن‌دوزی شده است و دوستی دیرینه‌ای با «پرویز تناولی» دارد. «پرویز تناولی» از اعضای تابلودار جبهه‌ی فرهنگی معارض انقلاب اسلامی، دارای ارتباط با دفتر ویژه‌ی «فرح پهلوی»، مورد حمایت معاون هنری ارشاد، از فعالان مکتب ضد اصالت سقاخانه، دارای ارتباط ویژه با جریان‌های ضد ارزشی داخل و خارج از کشور است.

احیای اشرافیت شاهنشاهی و درباری، احیای تفکرات باستان‌گرایی، انتخاب زبان انگلیسی و نویسنده‌گانی که در ایران حضور ندارند، خط ارتباطی آن‌ها با محافل خاص مانند ایرانیکا، تناولی، احسان یارشاطر و موارد مشابه مبین آن است که جریان نفوذ این بار از مسیری نوین و بدون پوشش وارد شده است.

گالری آران با همراهی نشر بن. گاه، فرهنگ دوستان و هنرمندان را به مراسم رونمایی کتاب  «باغی میان دو خیابان» در روز جمعه 11 دی ماه 1394 در محل این گالری برگزار خواهد شد دعوت می کند. این کتاب راوی 4001 روز از زندگی کامران دیبا است و با یاری رضا دانشور، نویسنده و ادیب فقید ایرانی تکمیل و از سوی نشر بن. گاه به بازار کتاب عرضه شده است.

کامران دیبا در این گفت. وگوی دلنشین نه. تنها داستان زندگی خود، بلکه بخشی از تاریخ معاصر ایران را نیز روایت می. کند. باغی میان دو خیابان شامل ١٨ بخش یادداشت های رضا دانشور، و با مقدمه دکتر علیرضا سمیع آذر، به شرح پروژه های ساختمانی مهندس دیبا می پردازد و از آنجایی. که ایشان علاوه بر معماری به طراحی و نقاشی هم پرداخته اند، تصاویری از آثار نقاشی و همچنین ابنیه طراحی و ساخته شده توسط ایشان درقسمت  پایانی کتاب ضمیمه شده است.

نمایشگاه آب باز زبردست بدون شک رویداد بی سابقه و شگفت انگیزی در صحنه هنر معاصر ایران و منطقه محسوب میشود. این نمایشگاه مجموعه ای از چیدمان، صدا، نقاشی، اشیاء یافته شده و فضاسازی محیطی بود. نقاشی های این مجموعه پیکری شناور در آب را نشان میداد به همراه جملاتی چون "من آب باز زبردستی هستم"، و یا "من مرد زیرآبی هستم، زیرآب کجاست؟ " با خط فرامرز پیل آرام و در ابعاد طبیعی. اضافه شدن خط به این تصاویر بخشی از مفهوم نمایشگاه بود و نه تنها به جهت نشان دادن فرم خطوط. هدف اصلی آن خوانده شدن متن بود. صدای پرویز تناولی و بانویی ناشناس از بلندگوها پخش می‌شد و حضور کارمندان سازمان آب، ابزارالات آب رسانی و صدای قطرات آب در شب افتتاح نمایشگاه بخش دیگری از این اولین نمایشگاه هنر چندرسانه ای در ایران بود.

تندیس ساخته‌شده توسط پرویز تناولی به نام مرد رهگذر که از چهره و لباس‌های کامران دیبا ایده گرفته  است.

وی با ارتباطات ویژه ی دربار پهلوی معدوم به شهرتی زودرس و بدون منطق دست یافت درآن دوران به برگزاری نمایشگاه های ضداخلاق و ضددین اشتهار داشت.

وی در دوران دولت یازدهم از سوی معاون هنری ارشاد به شدت مورد توجه قرار گرفت و با حمایت رییس کمیته هنری شورای اسلامی شهر تهران (سید عبدالحسین مختاباد) و برخی چهره های اصلاح طلب توانست حجم بزرگی از اثر خود با نام هیـچ را به بهانه و طی موارد مختلفی به فروش برساند.

نمایشگاه جدیدی از هیچ برگزار شد که برخی از آثار ارایه شده ی پرویز تناولی در این نمایشگاه حاوی مواردی بود که بدون تفسیر و تعبیر مفاهیم ضدارزش خودرا به بینندگان القاء می کرد.

برخی از هنرمندان متعلق به جریانِ شبهِ روشنفکری و جبهه یِ فرهنگی معارضحتی از تکان دادنِ دست خود برای نمادهایِ ارزشی کشور ابا داشته، دارند و خواهند داشت، در عرصه سینما این موضوع شفاف است، در عرصه یِ موسیقی می‌توان به خانه موسیقی و هیئت مدیره، مدیرعامل و شورای عالی آن اشاره داشت، اما اینک فردی که پیشینه او در دوران پیش از انقلاب کاملا شفاف است یکی از مجسمه های خودرا که به نام شیر است به شیر مرده یِ پارک طبیعیِ کشورِ زیمبابوه اهـداء کرد!

اسمِ این شیرِ زیمبابوه‌ای «سسیل» بود که توسط یک دندانپزشک آمریکایی کشته شده است! ژستِ روشنفکری برای حفظ جایگاه در رسانه های نظام سلطه، جشنواره های خارجی، جریاناتِ ضدارزش و بیگانه از عمده اهدافِ این فرد است، چرا که این افراد در برابر کشتارِ مردم مظلوم یمن، سوریه، عراق، افغانستان و ... حتی دستشان را تکان نمی دهند!

بیشتر بخوانید:

جنبش گسترش همجنسگرایی را کدام هنرمندنماها تشکیل دادند؟

با مرور این کارنامه از تناولی باید از اعضای شورای شهر علی الخصوص دکتر محمدجوادحق‌شناس و حجت نظری سئوال کرد، بر اساس کدام شناخت اقدام به نامگذاری خیابانی به نام وی کرده‌اند؟ کارنامه تناولی‌ با کدامیک از ارزش‌های حتی عرفی گره خورده که باید خیابانی به نام وی نامگذاری شود؟