دانستنی هایی در مورد سفید کردن دندان‌هـا

دکتر احسان قدسی؛ جراح و دندانپزشک

سفید کردن رنگ دندان با عوامل شیمیایی برای اکسید کردن رنگ دانه‌های عالی داخل دندان، اصطلاحاً سفید کردنheaching  نامیده می‌شود. روش‌های سفید کردن می‌توان براساس این‌که روی دندان‌های زنده یا مرده همچنین براین اساس که در مطب صورت پذیرد و یا خارج از مطب طبقه‌بندی کرد.در گذشته سفید کردن دندانهای زنده در مطب با استفاده از حرارت و نور برای فعال نمودن واکنش بود خارج از مطب با استفاده از قالب ژله‌ای که نایت‌گارد نامیده می‌شود انجام می‌شد. (سفید کردن) عموماً طول عمری حدود 1 تا 3 سال دارد اگرچه گاهی تغییر ممکن است دائمی باشد.

 سفید کردن دندانهای غیر زنده

سفید کردن دندانهایی است که تحت درمان ریشه قرار گرفته‌اند. تغییر رنگ‌ها ممکن است در اثر تروما یا  ضربه به دندان قبل از درمان ریشه و یا در اثر تجزیه‌ بافت‌های باقیمانده‌ پالپ و یا ناشی از رنگ‌دانه‌های مواد ترمیمی و سمان‌های استقرار یافته در دندان به عنوان جزیی از درمان ریشه باشد. که این روش به دو  صورت داخل مطب و خارج از مطب و بنابه تشخیص دندانپزشک انجام می‌شود.

سفید کردن دندان‌های زنده

این بخش از درمان که متقاضی زیادی هم دارد بنا به تصمیم بیمار و هزینه آن و دشواری بر داشتن برخی از تغییر رنگ‌ها‌ست که نوع درمان را تعیین می‌کند. موارد تجویز سفید کردن در دندانهای زنده شامل تغییر رنگ داخلی دندان حاصل از سن، ضربات و تروما و مصرف دارو است که بهتر است قبل و بعد از درمانهای ترمیمی پیشنهاد شود تا رنگ‌های مواد ترمیمی را با دندان هماهنگ نماید. تغییر رنگ‌های داخلی زرد یا نارنجی به نظر بهترین پاسخ را به درمان سفید کردن نشان می‌دهند. تغییر رنگ‌های آبی – خاکستری غالباً به دشواری به این درمان پاسخ می‌دهند. رنگ دانه‌های قهوه‌ای ناشی از فلوروزیس غالباً به درمان واکنش نشان می‌دهد. 

اما رنگ دانه‌های سفید فلوروزیس به شکل موثری برطرف نمی‌شود. در هر حال سفید کردن دندان‌های زنده هنگامی که دندانپزشک آن را انجام می‌دهد درمان موثر و ایمنی است. دفعات درمان سفید کردن به صورت هفتگی تنظیم شده و معمولا 2 تا 6 بار تکرار می‌شود و هر بار درمان 30 تا 45 دقیقه طول می‌کشد. بیمار ممکن است دچار حساسیت گذرا بین دفعات درمان شود که جای نگرانی نیست.

سفید کردن دندان‌ها  در منزل
بسیار کم زحمت‌تر بوده و به صرف وقت کمتری در مطب نیاز دارد. ابتدا قالبی از درمان بیمار توسط دندانپزشک گرفته می‌شود و نایت‌گارد پلاستیکی شفاف ساخته می‌شود و ماده سفید کردن در اختیار بیمار قرار می‌گیرد و توصیه‌های لازم به بیمار داده شده از نحوه قرار دادن نایت‌گارد اطمینان می یابد و از بیمار خواسته می‌شود که  حین درمان از آشامیدن مایعات گرفته یا شستشوی دهان اجتناب نموده و ماده نایت‌گارد سفید کردن را باید هر 5/1 تا 2 ساعت یکبار تعویض نماید و در صورت استفاده از نایت گارد در شب یکبار گذاشتن ماده سفید کردن هنگام خواب کفایت می‌کند.

طول دوره درمان به طور کلی حدود 2 الی 6 هفته خواهد بود و توصیه می‌شود بیماران بیش از 12 ساعت در روز از نایت‌گارد (قالب) استفاده نکنند. در صورتی که اثرات جانبی شبیه حساسیت دندانی یا تحریک لثه بروز نماید بایستی درمان قطع شود و با دندانپزشک تماس گرفته شود. بهتر است ابتدا یک فک تحت درمان قرار گیرد تا با فک دیگر مقایسه صورت گیرد. لازم به یادآوری که تغییر رنگ ناشی از مصرف تتراسایکلین به سفید کردن بسیار مقاوم‌‌تر است و محتاج طول دوره‌ای درمان بیشتری خواهد بود. در پایان غالباً در روش سفید کردن دندان‌های زنده ترکیبی از دو نوع مطب و منزل نتایج بهتری را به دنبال خواهند داشت.