دکتر اکبر فاضل ؛متخصص پروتزهای دندانی
عمدتا در بحث static یا زیبایی در دندانپزشکی عوامل و جنبههای مختلفی در نظر گرفته میشود تا بیمار از نظر عوامل صورتی، دندانی و پروفایل نیمرخ معیارهای لازم را داشته باشد. گاهی بیمارانی مراجعه میکنند که دندانهای آنها به صورت جلوزده (در مواردی که فک بالا بیرون زده) است و مایلند با اعمال دندانپزشکی اقدام به زیباسازی دندان کنند. قطعا توصیه ما به این بیماران در ابتدای کار، مشاوره با یک ارتودنتیست است. در این حالت دندانهای بیمار به سمت عقب حرکت داده میشود تا ظاهری طبیعی بهوجود آید.
همچنین، شاخصهای در نظر گرفته روی رادیوگرافی لترال سفالومتری بیمار ثبت شده و زوایای روتین و نرمال بیمار بررسی میشود. این جواب جهت مشاوره برای متخصص ارتودنسی ارسال میگردد؛ سپس متخصص ارتودنسی بررسی میکند که تا چه حد میتواند پروفایل و نیمرخ بیمار را تغییر دهد. در مواردی ممکن است فک پایین بیرون زده و فک بالا به سمت عقب رفته باشد که بهوسیله ortho surgery، یعنی جراح و ارتودنسی توانا این کار انجام شود تا فک به صورت نرمال درآید.
در مواردی که دندانها نامنظم (Crodding) باشد، ارتودنسی توصیه میشود، چرا که ارتودنسی هم روی نسج نرم و هم در نسج سخت میتواند تغییراتی ایجاد کند؛ به عنوان مثال: مجموعه زوایای آلوئلی و همچنین دندانها را تواما میتواند جابهجا کند و حرکت دهد. این کار موجب ایجاد پروفایلینگ ایدهآل میشود. همچنین در مواردی که نیاز به جابهجایی کامل دندان و قرار دادن آن از لحاظ کلاسیک در پوزیشن و موقعیت صحیح باشد، با انجام ارتودنسی امکانپذیر است. اما بعضی مشکلات با انجام اعمال جراحی روی لثهها و بخش پریو برطرف میشود؛ به عنوان مثال اگر خط اتصال لثه به دندان هماهنگ نباشد، متخصص پریودنتیست با انجام جراحی بر روی نسج نرم هماهنگی زیبایی را بهوجود میآورد. در مواردی که لثهها از نظر هیپرتروفی و هیپرپلازی و یا تغییر رنگ یا مشکلات پریودنتال دچار مشکل باشند، توسط پریودنتیست قابل درمان است.
برطرف کردن مشکلات دندانی بهوسیله پروتز
لبههای دندانی برخی افراد کوتاه و ساییده شده میباشد؛ به گونهای که ارتفاع صورت آنها کم شده است. این عیب را به وسیله پروتز و یا لامینتال میتوان اصلاح نمود. لمینتال به صورت پوستههای چینی است که ارتفاع از دست رفته دندانها را به حالت نرمال برمیگرداند. همچنین در مواردی که به دلیل تغییرات ایجاد شده صورت بیمار نمای جالبی ندارد، از پروتز استفاده میشود؛ زیرا خط لبخند و لبه دندانهای سانترال با خط لب و خنده بیمار باید هماهنگی داشته باشد. در مواردی که به علت سایش بیش از حد، خط لبه جلویی دندانها به صورت معکوس شده است، با اعاده ارتفاع مناسب به دندانها، زیبایی به بیمار برمیگردد.
در برخی بیماران نیز ممکن است در سطح دندانهای جلویی به دلایل مختلفی مانند آب آشامیدنی، ژنتیکی یا تیره بودن مینای دندان تغییر رنگ به وجود آمده باشد که میتوان این تغییرات رنگ را بهوسیله لامینتال و کارهای پروتزی بازسازی کرد و برای بیمار نمای زیبایی از نظر ظاهری بهوجود آورد.گاه ممکن است plan آنکلوژن بیمار (دندانهای بالاو پایین بیمار)، تا حدودی ناهماهنگ شده باشد؛ مانند مواردی که بیمار یک دندان را زود کشیده و دندان مقابل آن رشد بیش از حد داشته است. اگر به وسیله ارتودنسی نتوان برای این بیماران کاری کرد، باید با پروتز، دندان را به سطح اولیه و طبیعی خود برگرداند.
بازسازی دندانها به وسیله پروتز
یکی دیگر از کارهایی که به وسیله پروتز میتوان انجام داد، بازسازی و زیباسازی دندانهاست که گاه این بازسازی با مواد همرنگ و دستگاههای Light Q انجام شود که در حیطه کارهای ترمیمی (Restoration) است. گاهی اوقات رنگ دندانهای بیمار به زردی گراییده است. در این صورت ابتدا با جرمگیری و بروساژ رنگ دندان به حالت طبیعی درمیآید. در صورتی که تغییر رنگ زیاد باشد (مواردی که تغییر رنگ در داخل مینا و عاج دندان است)، بهوسیله بلیچینگ که با روشهای مختلف شیمیایی و لیزر میتوان آن را به حالت طبیعی برگرداند.
در مجموع، کارهای مختلفی از نظر درمان و زیباسازی برای کار قابل انجام است. برخی بیماران ممکن است در گذشته یک دندان را از دست داده باشند که با کمک بریج دندان دو طرف تراشیده و بریج کار گذاشته میشد؛ اما در حال حاضر با آمدن ایمپلنتها، کار گذاشتن یک دندان لترال قابل انجام است و زیباسازی و قرینهسازی صورت با کار گذاشتن یک ایمپلنت در محل دندان کشیده شده با روکشی از تیتانیوم بهراحتی صورت میگیرد که پس از کار گذاشتن دندان تاج دندان روی آن سوار میشود. این کار به زیباسازی پروفایل و وضعیت صورت بیمار کمک میکند.