گروه سیاست سایت فردا – مقام معظم رهبری دیروز در جمع مسئولان برگزاری بزرگداشت شهید سردار سلیمانی به مسائل مختلفی از جمله خنثیکردن تحریمها، تلاش برای رفع تحریم در صورت امکان، حل مشکلات قوا از طریق مذاکره و ... اشاره کردند. روزنامههای صبح امروز به صورت ویژه به این سخنان پرداخته اند.
اغلب سرمقالههای امروز نیز به تحلیل فرمایشات دیروز رهبری اختصاص داشت.
هم افزایی ملی
محمدرضا باهنر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در سرمقاله «ایران» نوشت: «رهبر معظم انقلاب روز گذشته در دیدار با مســـئولان ســتاد بزرگـــداشت شـــهید ســـــلیمانی نکات و توصیههای مهمی را خطاب به مسئولان کشور بیان کردند. از تشریح جایگاه و نقش بینظیر شهید سلیمانی در تحولات منطقه تا ضرورت خروج امریکاییها از منطقه و توصیه به حل مشکلات از طریق همکاری و همافزایی ملی و گفتوگوهای داخلی. ایشان همچنین در حوزه مراودات خارجی و بینالمللی در عین حال که برقراری روابط با دنیای خارج را نفی نکردند اما تأکید داشتند که کلید حل مشکلات در داخل است. به تعبیر ایشان ما باید در حوزههای مختلف اقتصادی، دفاعی، اجتماعی و سیاسی قوی و قویتر شویم تا بدخواهان ایران چشم به ضعفهای ما نداشته باشند. به نظر میرسد مهمترین فراز سخنان رهبر معظم انقلاب همان تأکید همیشگی بر ضرورت همکاریها و همافزاییهای ملی باشد چرا که وقتی این شیوه از تعامل و روابط داخلی جایگزین رفتارهای تقابلی شود... و یا به تعبیر ایشان صدای واحدی از ایران اعم از مردم و مسئولان بلند باشد، به معنای تقویت جبهه داخلی هم برای حل مشکلات داخلی و هم ابزار چانهزنی قوی در مناسبات و مراودات بینالمللی است. اینکه ایشان این مهم را یادآوری میکنند شاید ناشی از آن باشد که روابط مسئولان در قوا و حوزههای مختلف آنگونه که شایسته و بایسته است، نیست حال آنکه هر عقل سلیمی میپذیرد در مواجهه با شرایط سخت، کدورتهای شخصی یا رقابتهای جناحی باید به مرتبه نازلتری از اهمیت برود و آنچه در اولویت قرار گیرد، مسائل و منافع کلان و ملی است. اینکه ایشان تأکید دارند رفع تحریم بهدست طرفهای خارجی است اما خنثی کردن اثر تحریم در داخل و به دست خود ماست نکته بسیار مهمی است که راه حل تحقق آن نیز در همان توصیه قبلی ایشان یعنی تقویت روحیه همکاری و همافزایی ملی است.»
تحریف ممنوع
حسین شریعتمداری، نیز در یادداشت روز خود با عنوان «تحریف ممنوع؛ آدرس سراب ندهید!» به توصیههای رهبری در جلسه دیروز اشاره کرده و نوشته است: «توصیههای حضرت آقا مانند همیشه با پیوست منطقی، علمی، تجربی و بسیار بدیهی همراه است و از جمله درباره یکی از مسائل مطرح این روزها، یعنی تحریمها به وضوح حاکی از آن است که؛ اولاً؛ دولت نباید برای رفع تحریمها در انتظار رئیسجمهور جدید آمریکا بماند.... ثانیاً؛ دشمن از تحریمها به عنوان اهرم و حربهای برای مقابله با ایران اسلامی استفاده میکند و بدیهی است هرگز از حربهای که در اختیار گرفته، دست بر نمیدارد، چرا که دشمن است و بسیار سادهلوحانه است که از دشمن انتظار داشته باشید در گرماگرم جنگ (جنگ اقتصادی)، اسلحه خود (تحریم) را کنار بگذارد.... ثالثا؛ سه کشور اروپایی نیز قابل اعتماد نیستند و کسانی که برای رفع تحریمها به همراهی آنها دل بستهاند، به جای آب، آدرس سراب میدهند»
طلیعه سیاست اصولی
احمد شیرزاد، فعال سیاسی اصلاحطلب که سابقه حضور در کمیسیون امینت ملی مجلس را دارد در سرمقاله امروز «شرق» با عنوان «سخنانی برای طلیعه سیاست اصولی ایران» نوشت: «طنین سخن مقام معظم رهبری این است که ما با طرفهای دیگری مواجهیم و نباید گفتوگوی داخلی قوا با زبان گزنده باشد و مجلس چاقوی دولت و نظام را تیز کند نه اینکه تیری را به سمت دولت پرتاب کند. بههرحال تجربه ورود مقام معظم رهبری در سطح رسمی به مسائل سیاست خارجی به همه طرفها این پیام را میدهد که کشتیبان، مسیر را مشاهده کرده و مسئله رهاشده نیست. ایشان معتقد است از موضع عزت، حکمت و مصلحت میتوان از فرصت ایجادشده در فضای پساترامپ استفاده کرد و البته همزمان باید تحکیم فضای داخلی و صدای واحد در مذاکرات در دستور کار همه تصمیمگیران باشد»
پایان دوگانگی
جاوید قرباناوغلی، دیپلمات پیشین در یادداشتی برای روزنامه «جهان صنعت» نوشت: «فرمایشات دیروز رهبری در دیدار با اعضای ستاد بزرگداشت شهید سلیمانی هم از اقتدار لازم برخوردار بود و هم راهکارهایی را برای رفع دغدغهای که رییسجمهور در نشست خبری خود مطرح کرده و مطالبه مردم است، داشت. به اعتقاد بنده سخنان رهبری درباره لغو تحریم با اظهارات رییسجمهور در این باره نوعی «همپوشانی» داشت. ایشان فرمودند اگر راهکاری برای لغو تحریم باشد، استقبال میکنند. این در حالی است که قبلا در این باره یک دوگانگی و تردید وجود داشت و عدهای بر آن بودند که با استناد به سخنان قبلی رهبری به نوعی تقابل در کشور دست بزنند. بنابراین از این منظر سخنان روز گذشته ایشان بسیار حائزاهمیت بود .اگر قبلا این باور شکل گرفته بود که چون لغو تحریمها امکانپذیر نشده، باید در جهت بیاثر کردن تحریمها حرکت کنیم، در صحبتهای دیروز اما این بیاثر کردن را در کنار تلاش برای لغو تحریمها قرار دادند.من به عنوان یک کارشناس اینطور استنباط کردم که اگر راهکارهایی برای لغو تحریم وجود دارد، دستاندرکاران باید دنبال آن بروند، در عین حال باید اقتصاد را به قدری مقاوم کنیم که اگر به هر دلیلی تحریمها ادامه یافت، کمترین آسیب به کشور برسد.در واقع ما بعد از فرمایشات دیروز رهبری از آن دوگانگی که برخی در کشور تلاش داشتند ایجاد کنند، خارج شدیم.»
آثار لغو تحریمها
حسن بهشتیپور، تحلیلگر مسائل بینالملل نیز در سرمقاله «آرمان ملی» نوشت: « سخنرانی رهـــبر انـــقلاب و تـــاکید ایشان بر اینکه «اختلافات خود را با مذاکره با یکدیگر حل کنید... و آیا نمیشود با عنصر داخلی مذاکره و اختلافات را حل کرد؟» گویای این نکته مهم است که یک موضع وحدت و یکپارچه داشته باشیم، تا طرف مقابل آمریکا، اتحادیه اروپا و دیگر شرکتکنندگان در این مذاکرات، بدانند اگر با طرف ایرانی به نتیجه میرسند، مورد حمایت هشتادمیلیون نفر قرار میگیرد، نه اینکه سیاست خارجه اسیر بازیهای جناحی شود. درواقع مشکلمان در برجام و FATF همین است که هرکدام براساس جناحی موضوع را تحلیل میکنیم و نه براساس اینکه چقدر به نفع کشور است و چقدر هزینه-فایده روی دست مردم میگذارد و چقدر برایمان مشکلساز خواهد شد. اشاره ایشان به تلف شدن وقت از سال 95 تاکنون، عدم اجرای تعهدات طرف مقابل به دلایل مختلف است و یکی دیگر از کارهایی که قبل از مذاکره باید انجام داد، آسیبشناسی است که ببینیم دلیل اجرا نشدن برجام فقط سیاستهای زیادهخواهانه آمریکا بوده یا موانع دیگری هم بر سر اجرای برجام وجود داشته. به نظر میرسد در اینباره هم باید یک بررسی منصفانه، غیرجناحی، عمیق و دقیق داشته باشیم تا سیاستهای گذشته را تکرار نکنیم.»
مثلث رفع تحریم، اتکا به خویش و گفتگوی داخلی
روزنامه «اعتماد» نیز در سرمقاله خود با عنوان «مثل رفع تحریم، اتکا به خویش و گفتوگوی داخلی» به قلم علی صارمیان نوشته است: «اگر رهبری برای کسانی که در نظام در قوای مختلف، شاکله حکمرانی را تشکیل میدهند، حجت و برهان مسیر در پیش است، به نظر میرسد سه عنوان و تابلو برای همه آنان در جلسه رهبری با دیدارکنندگان برای راه آینده نظام رونمایی شد. اول اینکه بالاخره به صراحت بیان شد که تحریمها مقدس نیست. اگر بتوان آنها را برطرف کرد حتی یک ساعت هم تعلل جایز نیست. ... نظر دوم رهبری در مورد خوداتکایی است. خوداتکایی از منظر استقلال کشور از بیگانه امری ارزشمند است. ... خوداتکایی تصمیمی برای رفع ضعفهاست نه تنگنایی برای محدودیت تواناییها. مدل ایرانی خوداتکایی سالهاست به خاطر اشتباهات راهبردی و ستیزندگی بیحاصل داخلی، خاک میخورد تا آنجا که هر جناحی، دیگری را به عدم کفایت در رعایت استقلال متهم میسازد. اگر نتیجه مذاکرات با دنیا خوداتکایی باشد، این امر سودمند را عقل تایید میکند وگرنه ارجاع مشکلات داخلی به تفقد بیگانه، فقط دست اضافی به بازی سردرگم داخلی خواهد افزود. مساله سوم گفتوگو است.رهبری این مساله را خیلی روشن با مثالی ابراز میکند. اگر راهحل مشکلات گفتوگو است، چرا در داخل گفتوگوها شروع نشود. عقیده رهبری این است که ساختار قانونی در صورت اجماع میتواند پاسخگوی بحرانها، مشکلات و گرههای راه ایران باشد. این گفتوگو بدون به رسمیت شناختن یکدیگر و عقبه هم امکانناپذیر است.»