قطعه چوبی متعلق به اهرام مصر که مدتهاست گم شده بود، در یک قوطی سیگار برگ در شهر ابردین بریتانیا پیدا شد؛ امید است که این قطعه بتواند نور جدیدی بر اسرار هرم بزرگ جیزه بتابد. این قطعه را یکی ازکارمندان دانشگاه ابردین، هنگام بررسی و مرور کلکسیون دانشگاه، به طور اتفاقی پیدا کرد.
گفته میشود که این قطعه کوچک چوب، که اکنون به صورت چند تکه است، پنج هزار سال قدمت دارد و کشف آن "بسیار بااهمیت" است. وینمن دیکسون، مهندس اسکاتلندی، این اثر را نخست در "اتاق ملکه" در هرم بزرگ جیزه، در سال 1872 میلادی پیدا کرد.
این قطعه چوب سرو، که تصور میشود در زمان ساخت هرم استفاده شده باشد، در سال 1946 به دانشگاه ابردین در اسکاتلند اهدا شد، اما پس از آن کسی نتوانست جای آن را پیدا کند.
عبیرالعدانی، دستیار سرپرست دانشگاه، هنگام بررسی و مرور اقلام کلکسیون بخش آسیایی دانشگاه، آن را پیدا کرد. خانم العدانی که اصالتا مصری است و قبلا 10 سال در موزه مصر در قاهره کار کرده بود، این قطعه را با اسناد دیگر ارجاع متقابل داد.
'در جای سادهای در دید همگان، پنهان شده بود'
عبیر العدانی گفته است "وقتی که به اعداد موجود در اسناد مصر نگاه کردم، بلافاصله فهمیدم که این قطعه چیست؛ در جای سادهای در دید همگان، در یک کلکسیون اشتباه پنهان شده بود". او گفت "من یک باستانشناس هستم و در مصر روی حفاریها کار کردهام، اما هرگز تصور نمیکردم اینجا در شهری در شمال شرقی اسکاتلند، اثری را که بسیار برای میراث کشور خودم مهم است، پیدا کنم".
"شاید به نظر برسد که این فقط یک قطعه کوچک چوبی است، که اکنون هم چند تکه شده است، اما وجود آن بسیار مهم است، چون این قطعه یکی از تنها 3 قلمی است که از داخل هرم بزرگ جیزه بازیافت شده است. " دو مورد دیگری که وینمن دیکسون پیدا کرد، یک توپ و یک قلاب، اکنون در موزه بریتانیا در لندن نگهداری میشود؛ و این مورد سوم، قطعه چوب، مفقود بود.
خانم العدانی اضافه کرد "کلکسیون دانشگاه بسیار وسیع است، به صدها هزار مورد میرسد. برای همین هم، جستجو برای چنین قطعه کوچکی، مانند پیدا کردن سوزن در انبار کاه بود. وقتی متوجه شدم که داخل این قوطی سیگار برگ ساده است، باورم نمیشد ".
به دلیل محدودیتهای ویروس کرونا، تعیین قدمت این قطعه چوب سرو با تاخیر روبرو شده بود. اکنون نتایج بررسیها منتشر شده است و نشان میدهد که قدمت این قطعه چوب زمانی بین 3341 و 3094 قبل از میلاد مسیح است؛ یعنی حدود پنج هزار سال قبل.
'بیگمان، این یک مکاشفه و رازگشایی بزرگ است'
گفته میشود که این کشف، این تئوری را تایید میکند که بقایایی که معروف به "یادگار دیکسون" هستند، در اصل در زمان ساخت هرم بزرگ جیزه استفاده شدهاند، و نه در کارهای بجامانده از کسانی که بعدا "اتاق ملکه" را وارسی میکردهاند. اما درعین حال قدمت تعیینشده قطعه چوب تعجبآور است؛ چون سوابق تاریخی، قدمت خود هرم را به دورهای حدود 500 سال دیرتر میبرد.
نیل کرتیس، سرپرست موزهها و کلکسیونهای ویژه در دانشگاه ابردین، گفت: "یافتن قطعه گمشده از یادگار دیکسون، تعجبآور بود؛ اما تاریخ قدمت آن بیگمان یک مکاشفه و رازگشایی بزرگ است. این حتی قدیمیتر از آن چیزی است که تصور میکردیم".
"این ممکن است به دلیل قدمت مربوط به سن خود چوب باشد؛ شاید از کانون یک درخت کهنسال گرفته شده باشد. توضیح دیگر این میتواند باشد که به دلیل کمیابی درخت در مصر باستان، و درنتیجه کمیابی چوب در آن زمان، چوب ارزشمند و نفیس بود؛ آنها را بازیافت میکردند و سالها از آنها مراقبت میکردند. "
کرتیس اضافه کرد "حالا این دیگر به عهده دانشمندان است که در مورد چگونگی استفاده از این یافته بحث کنند. این که آیا عمدا آن را همانجا خاک کرده بودند، همانطور که در زمان پادشاهی نوین مصر (امپراطوری مصر) اتفاق میافتاد؛ یعنی فرعونها میخواستند با دفن آثار باستانی در کنار خود، بر استمرار و تداوم گذشته تاکید کنند. "
این کشف بدون شک باعث توجه دوباره به یادگارهای دیکسون خواهد شد، و اینکه چگونه میتواند نور جدیدی بر اسرار هرم بزرگ جیزه بتاباند.