علائم خستگی چشم و روش های درمان و جلوگیری از این بیماری

از واژه خستگی چشم بیشتر برای وصف یک سری از علائم و نشانه های مبهم در ارتباط با استفاده بی اندازه از چشم ها به کار برده می شود. خستگی چشم یک نوع علامت است و بیماری نیست، وقتی به دلیل نگاه کردن طولانی مدت به چیزی احساس ناراحتی داشته باشید در واقع شما دچار خستگی چشم شده اید.

علائم و نشانه های خستگی چشم

خستگی چشم حالتی آزار دهنده برای ما است که سبب خارش و سوزش چشم ها می گردد و در اغلب موارد باعث قرمز شدن چشم ها نیز می شود، مشکل خستگی چشم ها خیلی نگران کننده نیست و در اغلب موارد خطر زیادی به همراه ندارد و با کمی استراحت و دور بودن از کاری که انجام می دهد برطرف خواهد شد. خستگی چشم به طور معمول به دلایل مختلفی ایجاد می گردد که در این مطلب با آنها آشنا می شویم. همانطور که گفته شد خستگی چشم ها در اغلب موارد بی خطر است، اما در برخی موارد نادر می تواند خطرساز شود، علائمی مانند احساس ناراحتی در چشم ها و دو بینی و همچنین تغییرات در قدرت بینایی اگر در کمار خستگی چشم باشند خطرساز خواهند شد، از این رو با داشتن چنین علائمی باید سریعا با چشم پزشک مشورت کنید و مشکل خود را حل نمایید. در ادامه با علائم خستگی چشم و روش های برطرف کردن آن، آشنا می شویم.

نشانه های خستگی چشم

خستگی چشم یکی از انواع وضعیت هایی می باشد که علائمی کم خطر ولی آزار دهنده دارند. علائم و نشانه های خستگی چشم ممکن است باعث شوند تا کار، مطالعه و انجام وضعیت های مهم برایتان سخت شوند و نتوانید آنها را ادامه دهید و بازدهیتان کمتر شود. در ادامه با این نشانه ها آشنا می شویم:

• وجود درد، خستگی، سوزش و خارش در چشم ها
• آبریزش یا خشک شدن چشم
• دو بینی و یا مشکل تاری در دید
• بروز سردرد
• گردن درد، شانه درد و یا بروز درد در پشت
• بیشتر شدن حساسیت به نور
• نداشتن تمرکز
• حی اینکه نمی توانید چشمانتان را باز نگه دارید.

دلایل مختلف خستگی چشم

خستگی چشم حالتی شایع است که می تواند برای هر کسی ایجاد شود، در حالت کلی در زمان استفاده زیاد از چشم ها بدون استراحت دادن به آن، خستگی چشم اتفاق خواهد افتاد. در ادامه با دلایل مختلف و شایع خستگی چشم آشنا می شویم:

• نگاه کردن به مدت طولانی به صفحه های دستگاه های دیجیتالی مثل تلفن همراه، لپ تاب و …
• مطالعه طولانی بدون استراحت دادن به چشم
• خستگی چشم ها و عدم پلک زدن
• رانندگی کردن در مسیری طولانی بدون استراحت
• انجام فعالیت هایی که نیاز به تمرکز بالا دارند بدون استراحت دادن به چشم ها
• قرار داشتن در معرض نور های روشن یا تابش های شدید و نور مستقیم خورشید
• وارد کردن فشار به چشم ها برای دیدن نور خیلی ضعیف
• داشتن یک مشکل اساسی در چشم ها مثل خشکی چشم یا مشکلات بینایی
• استرس یا خسته بودن
• قرار داشتتن در هوای خشک مثل پنکه، هیتر یا سیستم تهویه هوا
• استفاده کرده از دستگاه هایی که تفاوت بین متن و زمینه خیلی کم است
• در برخی موارد وجود یک مشکل اساسی در چشم مثل ناهماهنگی بین ماهیچه های چشم می تواند باعث خستگی چشم ها شود و یا خستگی چشم را بیشتر کند.

همانطور که دیدیم استفاده از کامپیوتر و دستگاه های دیجیتالی هوشمند مثل تلفن هوشمند از دلایل خستگی چشم ها هستند، به طول معمول کسانی که در طول روز 2 تا 3 ساعت بیشتر به صفحه های دیجیتال نگاه می کنند شدیدا در معرض خطر خستگی چشم قرار دارند. استفاده از کامپیوتر بیش از مطالعه کتاب های چاپی باعث خسته شدن چشم می شوند، این موضوع به این دلیل است که فرد در حال تماشا کردن کامپیوتر کمتر پلک می زند و باعث خشک شدن چشم هایش می شود. پلک زدن عامل اصلی مرطوب ماندن چشم ها است.

جالب است که بدانید خواب آلوده بودن یکی از مهمترین عوامل موثر بر بیشتر شدن شدن و علائم خستگی چشم می باشد، که با داشتن خواب کافی و به موقع می توانید احساس سنگینی را در چشم ها کاهش دهید.

عوارض مختلف خستگی چشم

خسته شدن چشم ها در طولانی مدت خیلی خطرناک نیست اما می تواند به مرور بدتر شود. سنگین شدن چشم ها باعث می شود تا خستگی و کاهش توانایی فرد در تمرکز ایجاد شود. قرار داشتن در معرض نور آبی برای مدت طولانی باعث می شود تا به چشم ها آسیب برسد. به شکل کلی عوارض قرار داشتن در معرض نور آبی و خسته شدن چشم در مدت طولانی شامل موارد زیر می شود:

• بروز مشکلات در شبکیه
• بروز آب مروارید
• دژنراسیون وابسته به سن ماکولا
• اختلالات در خواب

درمان خستگی چشم ها

برای کاهش خستگی چشم های خود در وهله اول باید برنامه و عادات روزانه خود را تغییر دهید. در واقع روش های درمان خستگی چشم در تغییر عادات و اعمال اشتباه روزانه خلاصه می شوند. در صورتی که در حین انجام کار با کامپیوتر یا موبایل چشمانتان خسته می شوندف پزشک می تواند برای شما عینک تجویز نماید. تجویز عینک باعث درمان خستگی چشم در زمان مطالعه و یا کار با کامپیوتر می شود و می تواند نتیجه بخش باشد. همچنین چشم پزشک برای حل مشکل توصیه هایی را به شما خواهد داد که به کار بستن آنها باعث می شود تا دید بهتری داشته باشید و خستگی چشمانتان کمتر شود.

روش های درمان خانگی خستگی چشم

خستگی و سنگینی چشم یکی از انواع مشکلاتی است که می توانید با بکار بستن چند نکته و راه حل در منزل یه راحتی آن را درمان کنید. اگر می خواهید بدون صرف هزینه اضافه خودتان مشکل خستگی چشمانتان را در منزل حل کنید، روش های ارائه شده در ادامه این مطلب را به کار ببندید.

• تنظیم نور:

برای کاهش خستگی چشم بهتر است که در زمان تماشای تلویزیون، نور اتاق را به حالتی ملایم که از نور زرد و سفید تشکیل شده باشد تنظیم نمایید تا مشکلتان رفع شود. همچنین می توانید با تنظیم نمودن نور محیط، سلامت چشمان خود را تضمین کنید و در آسایش و راحتی تمام تلویزیون ببینید.

وقتی که می خواهید کتاب بخوانید و یا کارهایی که نیاز به دقت بالا دارند مثل تعمیر وسائل ریز را انجام می دهید حالتی را برگزینید که نور منبع پشت سرتان قرار گیرد و به شکل مستقیم روی کتاب یا کارتان بتابد.

در صورتی که بر وری میز مطالعه می نمایید، باید از یک چراغ مطالعه رو به روی خودتان استفاده نمایید. چراغ مطالعه باعث می شود تا نور مستقیما به چشمانتان برخورد نکند و چشمانتان خسته و سنگین نشود.

• استراحت کردن:

به چشمان خود استراحت بدهید، استراحت دادن به چشم و دور شدن از عامل خستگی آفرین مثل صفحه های دیجیتالی باعث می شود تا خستگیی چشمانتان درمان شود. بهترین راه برای جلوگیری از خسته شدن چشم ها استراحت دادن به چشم ها و خوابیدن است.

• محدود کردن استفاده از صفحه های دیجیتالی:

این موضوع به ویژه برای کودکان بسیار مهم می باشد، چون کودکان به شدت به صفحه های دیجیتالی خیره می شوند و این موضوع باعث می شود تا چشمانشان خشک شود و خسته شوند. برای حل این مشکل باید والدین محدودیت هایی را برای فرزند خود در نظر بگیرند تا بیش از حد از چشم خود کار نکشند و از لوازم الکترونیکی بیش از اندازه استفاده نکنند، این موضوع در مورد بزرگترها نیز صدق می کند.

• استفاده کردن از اشک مصنوعی:

همانطور که گفتیم خشک شدن چشم ها یکی از دلایل اصلی خستگی چشم می باشد که بیشتر مواقع به خاطر عدم پلک زدن به وجود می آید. در این مورد استفاده از داروها و قطره های اشک مصنوعی با نسخه پزشک می تواند باعث پیشگیری از خسته شدن چشم ها شود. همچنین می توانید در زمان هایی که حس خوبی دارید و خسته نیستید از این قزره استفاده کنید تا چشمانتان مرطوب بمانند و از برگشت خستگی چشم ها پیشگیری کنید. اغلب پزشکان استفاده از قطره های اشک مصنوعی را پیشنهاد می دهند زیرا باعث می شود تا چشم مرطوب بماند. قطره های اشک مصنوعی اغلب بدون مواد نگهدارنده بودن و می توانید زمانی که به آن نیاز دارد بدون نگرانی از آن استفاده کنید و چشمان خود را مرطوب نگهدارید. توجه داشته باشید که اگر قطره دارای مواد نگهدارنده بود بهتر است در طول هفته بیش از 4 مرتبه از این قطره ها استفاده نکنید. از قطره های برطرف کننده قرمزی چشم استفاده نکنید چون این قطره ها باعث بدتر شدن علائم خستگی چشم می شوند.

• بهبود کیفیت هوای اطراف خود:

بعضی از تغییرات در محیط اطراف می تواند باعث پیشگیری از خستگی چشمانتان شوند. مثلا می تواند از دستگاه رطوبت ساز در منزل استفاده کنید یا اگر سیگار می کشید، بهتر است آن را کنار بگذارید و ترک کنید، زیرا وجود دود در اطراف چشم باعث خشک شدن چشم ها می شود و خستگی چشم را به دنبال دارد. تنظیم رطوبت منزل روشی مناسب برای درمان خستگی چشم ها می باشد.

• انتخاب عینکی مناسب:

اگر در زمان کار با کامپیوتر یا مطالعه عینک می زنید یا لنز می گذارید، بهتر است از عینک ها و لنزهایی استفاده نمایید که مخصوص این کار باشند. عینک ساز می تواند در این مورد به شما کمک کند، بعلاوه می توانید در این مورد یا پزشک خود مشورت نمایید.

• داروهای جایگزین به منظور رفع خستگی چشم:

طبق مطالعات انجام شده از عصاره بلوبری و از اسیدهای چرب امگا 3 در روغن ماهی می توان به منظور بهبود و تسکین برخی از علائم خستگی چشم استفاده می شود، البته در این مورد و میزان اثر گذاری آن نیاز به مطالعات بیشتری می باشد.

روش های جلوگیری از خستگی چشم در زمان استفاده از کامپیوتر

همانطور که اشاره شد یکی از دلایل مهم و شایع خستگی چشم استفاده از کامپیوتر می باشد. اکثر افراد در طی روز از کامپیوتر و دستگاه های دیجیتالی به مدت طولانی استفاده می کنند. به همین دلیل در ادامه مطلب می خواهیم شما را با نکات و روش هایی برای پیشگیری از خستگی چشم با کامپیوتر آشنا می کنیم:

• برای مرطوب شدن چشم های خود، پلک بزنید

برخی از افراد در زمان استفاده از کامپیوتر خیلی کم پلک می زنند و این موضوع باعث می شود تا چشمانشان خشک شده و زود خسته شود. با پلک زدن اشک ترشح می شود و باعث می شود تا چشم ها و تازه شوند. به همین خاطر از خیره شدن طولانی مدت به مانیتور خودداری کنید و پلک بزنید و این کار را به یک عادت تبدیل نمایید.

• به چشم های خود استراحت دهید:

به چشمان خود استراحت دهید، استراحت دادن به چشم ها باعث می شود تا سنگینی از روی چشم ها برداشته شود و در حال کار با کامپیوتر چشمانتان سنگین نشود و چشمانتان تقویت شود.  در این مورد یک قانون وجود دارد قانون 20-20-20 که نباید هیچ وقت آن را فراموش کنید، اینن قانون به این معناست که در 20 دقیقه به مدت 20 ثانیه به یک چیز حداقل در فاصله 20 فوتی یا 6 متری خود نگاه کنید. نگاه کردن در خارج از محدوده مانیتور می تواند باعث شود تا چشم هایتان از آسیب های احتمالی نشات گرفته از خشکی چشم ها نجات یابند.

• چک کردن روشنایی و کاهش تابش نور:

روشنایی بالا و همچنین تابش نور زیاد باعث خستگی چشم ها می شود و باعث می شود تا دیدن اشیا در مانیتور سخت شود.اگر برای خواندن یا نوشتن به نور نیاز دارید، از لامپ رومیزی استفاده نمایید که می تواند تنظیم شود. کشیدن پرده ها و قرار ندادن مانیتور رو به روی پنجره یا دیوار سفید و استفاده از محافظ چشم برای مانیتور می تواند نور را تنظیم کند و خستگی چشم را کمتر نماید.

• تنظیم نمودن مانیتور:

برای تنظیم مانیتور، آن را به شکل مستقیم رو به روی خود به اندازه طول بازوها قرار دهید و بالای مانیتور نیز دقیقا هم سطر یا کمی پایین تر از سطح چشمان شما باشد. استفاده از صندلی قابل تنظیم به شما برای تنظیم فاصله ها کمک می کند، پس در زمان کار از صندلی های استاندارد که قابلیت تنظیم دارند استفاده کنید.

• تنظیمات صفحه:

بزرگنمایی باعث می شود تا راحتتر مطلبی را بخوانید، تنظیم کردن نور و مقدار رنگ مانیتور باعث می شود تا چشمانتان راحتتر باشند و بسیار کمک کننده است. کنتراست نور مانیتور خود را در بهترین حالت تنظیم نمایید. بهترین حالت این است که چشمان شما به خاطر نور بالا یا کم اذیت نشوند.