فرادید؛ زمانی که صحبت از خودروهای استاد محمدرضا شجریان به میان میآید، اما مهم ترین تصویری که در ذهنها متبادر میشود، پرادوی جنجالی خسروی آواز ایران است که در سال 88 ویدیوی آن منتشر شد. اما در واقع پرادوی جنجالی مهمترین خودروی ایشان نبود. استاد شجریان چندین ماشین داشت که از میان آنها مرسدس بنز دبلیو 109 بیش از سایر خودروها مطرح و مشهور بود.
به گزارش فرادید، استاد شجریان به جز بنز دبلیو 109، مدل لوکس و مشهور تیپ 300 این کمپانی را هم در اختیار داشت که یک تعمیرکار باسابقه بنزهای قدیمی وجود آن را تایید کرده است.
مرسدس بنز 300SL در زمان خود پرسرعتترین خودروی در حال تولید دنیا بود و برخی آن را اولین سوپرماشین تاریخ صنعت خودروسازی میدانند.
این خودرو همچنین نام اولین موتور با انژکتورمستقیم یا Direct Injection را یدک میکشد. مرسدس بنز 300SL که تعداد 1400 دستگاه از آن با دربهای گالوینگ تولید شد، باعث به چالش کشیدن بسیاری از هنرمندان افراطی در پافشاری بر جمله معروف صنعت نمیتواند بخشی از هنر باشد شد. خودرویی زیبا و چشم نواز، با قابلیتهای فنی بسیار بالا، که حتی پس از گذشت نزدیک به 60 سال از ساخت آن، سریع و قدرتمند تلقی میگردد.
صادق، یکی از تعمیرکاران ماشینهای بنز قدیمی در تهران، سال 88 درباره مرسدس بنز تیپ 300 استاد شجریان گفته بود که "جناب شجریان یک بنز آنتیک 300 دارد. بابت چراغهای فابریک روی گلگیر آن ایران و توران را گشته و پیدا نکرده بود. اسم ما را شنید و یک روز آمد اینجا که بعد تعریف کرد با چه مکافاتی به مغازه ما رسیده. نیمساعته چراغها را تهیه کردم و کارش را راه انداختم. بعد از آن چندین بار آمده و از مشتریان ما است. "
با این حال، خودروی مرسدس بنز 300SL خسروی آواز ایران تاکنون تنها به تایید این تعمیرکار بنزهای قدیمی رسیده است.
بررسیها نشان میدهد که از این خودروی افسانهای تعداد بسیاری معدودی در ایران وجود دارد و قیمتگذاری خارجی آنها عدد بین 1.5 تا 3 میلیون دلار را نشان میدهد.
مرسدس بنز W109؛ خودروی سوپر لوکس استاد شجریان
یکی دیگر از خودرهایی استاد شجریان، مرسدس بنز W 109 بوده است. این خودرو در رده اتاقهای سوپر کلاس این برند محسوب میشود که در سپتامبر 1965 تا پاییز 1972 تولید شد. مرسدس بنز، تایپ W 109 را در گونههای مختلفی از نظر اندازه در طول بدنه و پیشرانه روانه بازار کرد.
SEL 280 که مدل پایه مرسدس بنز W 109 بود، به عنوان ارزانترین مدل این تایپ روانه بازار شد، اما نمونههای 300 آن که تفاوت چشمگیری با نمونه پایه داشت، به سیستم تعلیق بادی مجهز شد.
رینگهای W 109 با اندکی تغییر نسبت به مدل W 108 ساخته شد و در ساخت پیشرانه آن نیز از سیستم سوخترسانی انژکتوری استفاده شد.
در آگوست 1965 تایپ T مدل آن که نیز که نسل جدیدی در طراحی مرسدس محسوب میشد، عرضه شد که به دلیل افزایش طول بدنه آن با نام Long معرفی شد و با ترکیب نام SE مدل SEL ساخته شد.
W 109 اوج تکنولوژی مرسدس بنز به شمار میرفت، ترمزهای دیسکی برای چهار چرخ و پیشرانهای انژکتوری و اصلاح میل فرمان که هنگام تصادف آسیب کمتری نسبت مدل قدیمی وارد میکرد.
بنز دبلیو 109 از کجا به دست خسروی آواز ایران رسید؟
ماجرا خودروی سوپر لوکس استاد شجریان از این قرار است که سال 1350، مصادف با جشنهای 2500 ساله ایران، تیم هماهنگ کننده جشن به دستور مستقیم محمدرضا پهلوی اقدام به خرید 60 دستگاه مرسدس بنز W109 کرد. این مرسدس بنزها برای مهمانهای دعوت شده به مراسم و جابهجایی آنها در نظر گرفته شده بود و به وسیله بانک تجارت شعبه بینالملی وارد ایران شده بود.
یکی از این مرسدسها نیز برای پادشاه حبشه (اتیوپی کنونی) در نظر گرفته شده بود. «هالیه سلاسی» پادشاه اتیوپی تنها پادشاه دعوت شده به این مراسم بود که با خودروی در نظر گرفته شده برای او، سفر خود را از تهران به سمت شیراز آغاز کرد. او به همراه دو خودروی محافظ که پیکانهایی سفید رنگ بودند، تهران را به سمت شیراز ترک کرد.
هالیه سلاسی هدف خود از پیمودن تهران تا شیراز را با خودروی تشریفات خود، بازدید از منطقههای توریستی ایران و دیدن شهرهایی که بین تهران و شیراز هستند و لذت بردن از سواری مرسدس بنز W109، عنوان کرده بود.
این خودرو پس از پایان جشنهای 2500 ساله به گاراژ سلطنتی بازگرداننده شد و با وقوع انقلاب، از سوی بانک ملت مصادره شد و پس از آن توسط بنیاد در مزایده قرار گرفت.
سپس آقای "حمید کوشانفرنیا" که از پیشکسوتان ورزش اتومبیلرانی است، این مرسدس بنز را خریداری کرد و آن را مورد بازسازی و مرمت قرار داد. پس بازسازیهای انجام شده توسط آقای کوشانفرنیا این خودرو توسط «محمدرضا شجریان» خریداری شد و برای 10 سال توسط استاد شجریان مورد استفاده قرار گرفت.
پس از آن هم این خودرو به شهر جهرم رفت تا مالک جدیدی از آن استفاده کند. پس از آن این خودرو از سوی آقای هانی اسعدی که خود یکی از بزرگترین مجموعهداران خودروی کلاسیک در ایران است، خریداری میشود.
مرسدس بنز W109 از انتقال به مشهد توسط آقای اسعدی مورد بازسازی اساسی قرار میگیرد و پس از آن به پیام توسل که خود استادی ماهر در زمینه خودرو است، انتقال مییابد.
بنتلی رودستر s2 مدل 1960
با این حال اما، قدیمیترین خودرو در لیست اتومبیلهای متعلق به استاد، یک بنتلی کانتیننتال رودستر مدل 1960 میلادی است، جزو جذابترین خودروهای این شرکت به شمار میرود که تا سال 1970 در بازار بود و در آن زمان به دلیل تولید اندک، با قیمتی گزاف بین خریداران دست به دست میشد.
این محصول که با رنگ آبی نفتی تیره، سقف چرمی کرمی و تزئینات چوب و چرم از ظاهری سالم برخوردار است، به گفته تیمور ریشار ارزش بسیار بالایی داشته و غیرقابل فروش است. ریشار توضیح داده که به جز مقداری به روزرسانی، خودرو هیچ تغییری نداشته است.
نگاهی به این خودرو که گفته میشود به خانواده شجریان تعلق دارد (گویا خودرو توسط تیمور ریشار از همایون شجریان خریداری شده است)، نشان دهنده کیفیت ساخت بالا و قطعات ارزنده آن است. چیزی که یادآور نام بنتلی و مهندسی سطح بالای این شرکت است.
ماشین جنجالی استاد؛ تویوتا لندکروزر پرادو 5 در مدل 2006
اما از میان تمام خودروهای خسروی آواز ایران، تویوتا لندکروزر پرادو 5 در مدل 2006 بیش از دیگر ماشینهای او شهرت رسانهای دارد. خودرویی که چه در کنسرتها، چه در دید و بازدیدها و چه در جریانهای سال 1388 بارها همراه استاد بوده و گویا کماکان در خانه ایشان قرار دارد.
این پرادو که از نسخه vx و نوع فول بوده، از موتور شش سیلندر قدرتمندی سود میبرد که 240 اسب قدرت داشت و به لطف سیستم دودیفرانسیل، یکی از بهترین عملکردها را در زمینه آفرود از خود به جای گذاشت. پرادو vx چهار در که اغلب با مدل 2006 وارد ایران شده، امروزه بهایی نزدیک به 1 میلیارد تومان دارد که برای یک خودرو 14 ساله رقم واقعا گزافی است.
جیپ ویلیز شکاری- 1966
خودروهای جیپ در ایران که از اوایل دهه 40 خورشیدی توسط جعفر اخوان به ایران وارد شد و با کمک خانواده خیامی (محمود و احمد موسسان ایران ناسیونال) در مشهد به فروش میرسید. در این تصویر استاد شجریان را در 26 سالگی میبینید که برای شکار با همراهی دوستانش به مناطق اطراف مشهد رفته و برای سهولت در این کار از جیپ ویلیز استفاده کرده است. عکس مربوط به سال 1945 است و کسی از سرنوشت این جیپ همه جارو اطلاعات چندانی ندارد. اما همه به خاطر داریم که تا دههها پس از ورود این نسل از ویلیز به ایران، مصرف کنندگان از این محصول آمریکایی رضایت داشتند.