ناسا در تلاش برای درک بهتر از خورشید و خطرات بالقوه‌ای که زمین را تهدید می‌کند، در پی راه‌اندازی دو ماموریت فضایی است. این دو ماموریت که به‌تازگی تصویب شده‌اند، هلیوفیزیک (فیزیک خورشید) یا به‌عبارت‌دیگر، خورشید و تاثیرات آن بر اجرام پیرامونی خورشید را مدنظر قرار خواهند داد.
دانشمندان این ماموریت‌ها را با این امید انجام می‌دهند که به درک بهتری از شرایط جوی فضایی که از خورشید ناشی می‌شود، دست یابند. این شرایط جوی بالقوه می‌تواند فناوری‌های انسان و کار فضانوردان را با خطر مواجه کند. محققان امیدوارند که مطالعات تکمیلی روی این موضوع، امکان پیش‌بینی بهتر چنین تغییراتی را برای محافظت از زمین، فراهم کند.
ناسا می‌گوید که دو ماموریت مرتبط را تصویب کرده است: ماموریت طیف‌سنجی فرابنفش تلسکوپ اپسیلون یا EUVST که آژانس فضایی ژاپن JAXA آن را انجام خواهد داد؛ و ماموریت کاوشگر الکتروجت EZIE.
مأموریت نخست در سال 2026 آغاز خواهد شد و به شکل یک تلسکوپ خورشیدی خواهد بود که قطعات سازنده آن از سوی ناسا تامین می‌شوند. این تلسکوپ به بررسی این موضوع خواهد پرداخت که اتمسفر خورشید چگونه طوفان‌های خورشیدی را آزاد می‌کند و فوران‌ها و شراره‌های خورشیدی چگونه مواد درون خورشید را به بیرون پرتاب می‌کنند.
منشا این پدیده خورشید است، اما در سراسر سامانه خورشیدی گسترش می‌یابد و بر روی همه اجرام موجود در آن، از جمله زمین، اثر می‌گذارد.
دومین کاوشگر، جریان‌های الکتریکی در اتمسفر زمین را بررسی خواهد کرد و در زمانی پس از ماه ژوئن 2024 به فضا پرتاب خواهد شد. در این ماموریت، ارتباط جریان‌های الکتریکی شفق قطبی -از جمله نور‌های قطب شمال- با مگنتوسفر (مغناطیس‌سپهر) در مسیر آن بررسی خواهد شد تا درک بهتری از سیستم آب‌وهوای فضایی زمین و واکنش آن به فعالیت‌های خورشیدی به دست آید.
این کاوشگر از سه ماهواره تشکیل شده است که به بررسی تغییرات الکتروجت شفقی (الکتروجت قطبی) خواهد پرداخت؛ پدیده‌ای که ناشی از یک جریان الکتریکی است که به اطراف اتمسفر زمین می‌رود و از آن پخش می‌شود و گسترش می‌یابد.
اگرچه شفق قطبی به‌عنوان یکی از زیباترین مناظر جهان شناخته می‌شود، اما می‌تواند هم برای زندگی روی زمین و هم فراتر از آن، تهدید به وجود آورد. چنین شرایط آب‌و‌هوایی فضایی می‌تواند با سیستم‌های رادیویی و سایر سیستم‌ها تداخل پیدا کند و چنین تداخلی می‌تواند در کار شبکه برق روی زمین اختلال ایجاد کند و فضاپیما‌های در مدار را با خطر مواجه سازد.
توماس زورباکن، مدیر اجرایی علمی ناسا در مرکز واشنگتن، در اظهاراتی می‌گوید: «ما بسیار خرسندیم که این ماموریت‌های جدید را به ناوگان رو به گسترش ماهواره‌ای خود اضافه کنیم. این کاوشگر‌ها با استفاده از ابزار‌های مشاهداتی و رصدی بی‌سابقه، بر روی سامانه خورشید-زمین ما تحقیق می‌کنند.
علاوه بر شور و شوق من در انتخاب یک ماموریت رصدی پیشگام چندمنظوره که بر روی الکتروجت‌های شفقی تمرکز خواهد کرد، من به‌ویژه از پیگیری موفقیت دو ماموریت علوم خورشیدی به نام‌های یوکو (Yohkoh) و هیندو (Hinode) هیجان‌زده‌ام که طی همکاری بین‌المللی دیگری با آژانس فضایی ژاپن و شرکای اروپایی در تلسکوپ خورشیدی EUVST انجام شده‌اند.»
منبع: ایندیپندنت
