باشگاه خبرنگاران: جریان اصلاحات این روزها خیلی جدی و سخت به دنبال آماده کردن خود برای حضور پررنگ در انتخابات ریاست جمهوری آینده است.
محسن هاشمی، رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی اخیرا از اسامی نامبرده است که از نامزدهای احتمالی اصلاح طلبان در انتخابات آینده هستند.
شورای هماهنگی اصلاحات هم کم و بیش اهداف انتخاباتی خود را با همکاری و همراهی احزاب اصلاح طلب پیش میبَرد و خبری از تشکل جدید به گوش نمیرسد. کرونا هم بازار رقابتهای انتخاباتی را حسابی سرد کرده و شور و هیجان احزاب و تشکلهای فعال سیاسی را گرفته است.
در مصاحبه با علیرضا خامسیان فعال رسانهای اصلاح طلب در فاصله چند ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری فضای جریان اصلاحات در کشور را بررسی کردیم.
مشروح مصاحبه را در ادامه میخوانید:
باشگاه خبرنگاران جوان: از جریان اصلاحات خبر دارید که این روزها امورات خود را به چه طریقی میگذراند و ذیل کدام مجموعه فعالیتهای خود را پیش میبرد؟
خامسیان: من عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان نبودم، اما با توجه به قرابتی که با این مجموعه داشتم میدانم که شورای عالی تا انتخابات مجلس یازدهم فعال بود. بعد از آن هم به واسطه حاکم شدن کرونا بر کشور، این شورا جلسهای برگزار نکرد، اصلاح طلبان در حال حاضر ذیل شورای هماهنگی جبهه اصلاحات فعالیت میکنند که دربرگیرنده احزاب اصلاح طلب است و برخلاف شورای عالی سیاستگذاری که شخصیتهای حقیقی را هم در بر میگرفت، شورای هماهنگی اصلاحات تنها احزاب را شامل میشود و باید ببینیم که در آینده چه تصمیمی برای فعالیتهای نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان گرفته میشود.
باشگاه خبرنگاران جوان: به صورت رسمی تصمیمی گرفته شده است که این فعالیتها چگونه پیش خواهد رفت؟
خامسیان: تا جایی که من اطلاع دارم و براساس اظهار نظرهایی که میخوانم، تصمیم قطعی گرفته نشده است که نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان چه نهادی باشد. در گذشته بحثهایی بوده که تشکیلاتی مانند پارلمان اصلاحات تشکیل شود و این پیشنهادات توسط خود شورای هماهنگی هم مورد بررسی قرار گرفته بود، ولی تا الان خروجی عملیاتی از این پیشنهادات حاصل نشده است.
عملکرد جریان اصلاح طلب در ادوار مختلف بعد از دوم خرداد 76 باید مورد ارزیابی و آسیب شناسی قرار بگیرد
باشگاه خبرنگاران جوان: علت اصلی کنار کشیدن شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان چه بود؟
خامسیان: بعد از هر دورهای از فعالیت شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان که توفیقات خوبی در انتخابات مختلف برای جریان اصلاحات رقم زد، آسیب شناسی عملکرد شورا صورت میگرفت و فعالیتها بررسی میشد؛ اگر فعالیت شورای عالی را مورد بررسی قرار دهیم میبینیم که بعد از انتخابات ریاست جمهوری 96 هم رکود نسبتا بلند مدتی در فعالیتهای این شورا به وجود آمده بود و در این دوران هم کارگروهی فعالیت و عملکرد شورای عالی را آسیب شناسی کرده بود و با نظرخواهی از نخبگان درباره ادامه فعالیت این شورا تصمیم گرفته شد و به این نتیجه رسیدند که فعالیتهای شورای عالی ادامه پیدا کند.
اما بعد از انتخابات مجلس یازدهم به خاطر درگیری با بیماری کرونا، این دوره فعالیت شورای عالی اصلاح طلبان مورد آسیب شناسی قرار نگرفت، هر چند به نظر من عملکرد جریان اصلاح طلب در ادوار مختلف بعد از دوم خرداد 76 باید مورد ارزیابی و آسیب شناسی قرار بگیرد و رسانهها در این زمینه میتوانند کمک کننده باشند.
اسامی مطرح شده از سوی محسن هاشمی برای ریاست جمهوری، شاید خودشان هم ندانند نامزد هستند
باشگاه خبرنگاران جوان: اخیرا محسن هاشمی لیستی از نامزدهای احتمالی مدنظر جریان اصلاحات را مطرح کرده که اسامی زیادی را از طیفهای مختلف اصلاح طلبی شامل میشود، نظرتان درباره این لیست چیست؟
خامسیان: هاشمی روز بعد از مصاحبهای که داشت، در گفتوگو با روزنامه شرق اصلاحیهای درباره آن مصاحبه انجام داد و گفت که مصاحبه قبلی کژتابی داشته، هر چند من خیلی متوجه نشدم کژتابی یعنی چه. اما آن چه که او در مصاحبه با روزنامه شرق مطرح کرده بود به این معنی بود که این اسامی به عنوان نامزدهای احتمالی در جریان اصلاحات مطرح هستند و شاید برخی از آنها خودشان هم خبر نداشته باشند که نامزد هستند.
تا جایی که من اطلاع دارم در هیچ مرجع اصلاح طلبی در خصوص ورود مصداقی به انتخابات ریاست جمهوری 1400 بحث و تصمیمی گرفته نشده است، ولی در نحوه چگونگی ورود به انتخابات ریاست جمهوری بحثهایی در حال انجام است.
در درجه اول باید ببینیم نهادهای ذی مدخل در امر انتخابات با نامزدهای اصلاح طلبان چطور برخورد میکنند، بعد از آن باید مشارکت مردمی را مورد سنجش قرار دهیم و اگر مشارکت و رفتار نهادها مانند آنچه که در انتخابات مجلس یازدهم اتفاق افتاد باشد، مطمئنا رویکرد اصلاح طلبان فرق خواهد کرد؛ اگر رفتار دستگاهها طور دیگری باشد، اصلاح طلبان هم تصمیم دیگری میگیرند.
نحوه ورود اصلاح طلبان به انتخابات در قالب پلتفرمهای مختلف مورد بررسی قرار گرفته است، اما هنوز هیچ تصمیم جدی گرفته نشده است، اما پیشفرض اصلاح طلبان همیشه حضور تاثیرگذار در انتخابات است.
باشگاه خبرنگاران جوان: آیا این امکان وجود دارد که خارج از اسامی مطرح شده، گزینه دیگری در دقیقه نود وارد رقابتهای انتخاباتی وارد شود؟
خامسیان: به جهت نوع سیاست ورزی که در کشور حاکم است، امکان هر رخداد و تصمیمی وجود دارد و هیچ اتفاقی دور از ذهن نیست، ولی باید این را در نظر داشته باشیم که نمیتوانیم نسخه خرداد 1400 را در دی ماه 99 بپیچیم. در درجه اول رسالت همه باید آشتی مردم با صندوقهای رای باشد که در این بین دولت و شورای نگهبان از نهادهای تاثیرگذار در آشتی مردم با صندوقهای رای هستند.
عارف با میدان داری در انتخابات 92 یخ فضا را شکست
باشگاه خبرنگاران جوان: در فاصله چند ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری میبینیم که فضای کشور با فضای انتخاباتی فاصله دارد؛ علت این فاصله چیست؟
خامسیان: یکی از دلایل این موضوع، شیوع کرونا است که از تشکیل تجمعات انتخاباتی جلوگیری کرده است؛ اگر دقت کنیم میبینیم که برای مثال ما 16 آذر و روز دانشجو را داشتیم که به واسطه کرونا مراسمی برگزار نشد؛ هر چند این روز در سالهای قبل هم به واسطه رخوتی که در تشکلهای دانشجویی وجود داشت به شکل راکد در آمده بود و خیلی رغبتی در تشکلهای دانشجویی شاهد نیستیم که این خود زنگ خطری برای بخشهای مختلف کشور است.
بخش دیگر آن عارضههای انتخابات مجلس یازدهم است که به 1400 تعمیم پیدا کرده است؛ اگر اتفاقات سال 92 را هم بررسی کنیم میبینیم که بخش زیادی از جریان اصلاحات انگیزه زیادی برای حضور در انتخابات نداشتند، اما عارف با میدان داری که انجام داد یخ فضا را شکست و فضا را به گونه دیگری شکل داد و تفکری که به زعم خود به دنبال نابودی اصلاحات بود را عقیم کرد و باعث شد فضای کشور عوض شود.
اگر همکاری لازم از طرف برخی نهادها انجام شود و کشور از مصیبت کرونا رها شود و مردم با صندوقهای رای آشتی کنند میتوانیم انتخابات خوب و پرشوری را شاهد باشیم.
باشگاه خبرنگاران جوان: صحبت از محمدرضا عارف شد؛ آیا خبری از برنامه اش برای انتخابات آینده دارید؟
خامسیان: دغدغه عارف اعتلای کشور است و برای اعتلا و توسعه کشور هر کمکی که در توانش باشد انجام میدهد و خودش در خصوص انتخابات 1400، در موعد مقرر صحبت خواهد کرد
در دوره اخیر شورای شهر مردم با محلاتشان آشتی کردند
باشگاه خبرنگاران جوان: با توجه به اینکه فضای انتخابات به سمت انتخابات ریاست جمهوری معطوف است و انتخابات شورای شهر در حاشیه قرار دارد، برنامهای برای شورای شهر از سوی جریان اصلاحات وجود دارد یا خیر؟
خامسیان: انتخابات شوراها به واسطه اینکه ارتباط ملموس تری با مردم دارند و بیشتر با مشکلات روزمره مردم درگیر هستند، از اهمیت بالایی برخوردار است.
در دورهای که در حال طی کردن آن هستیم مدیریت شهری کلانشهر تهران رویکرد جدیدی را از خود نشان داد و مردم این احساس را کردند که شهر از آن خودشان است؛ نمیخواهم بگویم در گذشته اینطور نبوده، اما براساس نظرسنجیهایی که انجام شده است، مردم با محلات خودشان آشتی کردند، اتفاقات خوبی در مدیریت شهری شاهد بودیم که این اتفاقات خوب به واسطه تغییر رویکرد و گفتمان بود؛ به همین جهت نباید از انتخابات شوراها غافل شویم و جریان اصلاحات باید روی این مسئله توجه ویژه داشته باشد.
در حال حاضر تمام توجهات معطوف به انتخابات ریاست جمهوری است، ولی اطلاع دارم که جریان اصولگرا به صورت غیر محسوس و غیر رسانهای برنامه ریزیهای گستردهای برای انتخابات شوراها انجام میدهد.
هاشمی خود را در قالب یک جریان سیاسی تعریف نمی کرد
باشگاه خبرنگاران جوان: به صورت کلی در جریان اصلاحات تفکر خاتمی ارجح است یا تفکر هاشمی؟
خامسیان: آیت الله هاشمی چهره ذو وجهین بود و خود را در قالب یک جریان سیاسی تعریف نمیکرد، نگاه خاص به جریانات سیاسی نداشت و بیشتر در قالب جریانی به نام اعتدال، این جریان را راهبری میکرد؛ البته عضو جامعه روحانیت مبارز تهران بود.
سید محمد خاتمی از خرداد 76 که جریان اصلاحات ظهور و بروز پیدا کرد به نوعی پدر معنوی جریان اصلاحات محسوب میشود، هر چند که خودش داعیه رهبری این جریان را ندارد، ولی افراد و شخصیتهای اصیل اصلاح طلب، خاتمی را به عنوان یکی از ارکان اصلی جریان اصلاحات میدانند. البته خاتمی به خاطر روحیه دموکراتیکی که داشت، مدیریت جریان اصلاحات در ادوار گذشته را بر عهده شورایعالی سیاستگذاری اصلاح طلبان گذاشت و این شورا به عنوان مرجع اصلی جریان اصلاحات قلمداد میشد.
باشگاه خبرنگاران جوان: با توجه به مواضعی که اخیرا محمود احمدی نژاد گرفته، عدهای این عقیده را دارند که مواضع احمدی نژاد به اصلاح طلبان نزدیک شده و این دو جریان میتوانند ائتلاف خوبی با هم داشته باشند؛ نظرتان درباره این حرف چیست؟
خامسیان: این حرف یک شوخی و طنز است؛ هیچ تفکری را برای احمدی نژاد ترسیم نمیکنم و به نظرم توجه به او، ما را از هدف اصلی دور میکند؛ احمدی نژاد دوست دارد در فضای رسانهای مطرح باشد، ولی ذهنها به او معطوف نمیشود.
او فردی است که حرفهای گذشته خود را فراموش میکند و از حرفهایی که قبلا زده بود فرار میکند، خیال میکند که مردم هم حافظه قوی ندارند، آقای احمدی نژاد نمیتواند مورد اعتنای جریانهای سیاسی قرار بگیرد و به نظرم بیهوده برای دیده شدن تقلا میکند؛ البته جریان اصولگرا که احمدی نژاد را به صحنه آورد متاسفانه حاضر به پذیرش اشتباه خود نیست.
اگر ایثار و کناره گیری عارف نبود روحانی رای نمی آورد
باشگاه خبرنگاران جوان: آیا اصلاح طلبان اشتباهات روحانی را قبول میکنند؟
خامسیان: جریان اصلاح طلب در روی کار آوردن روحانی نقش داشت؛ اگر ایثار و کناره گیری عارف نبود قطعا روحانی رای نمیآورد. در سال 96 هم اگر شورایعالی سیاستگذاری اصلاح طلبان از روحانی حمایت نمیکرد، قطعا روحانی رای نمیآورد.
اصلاح طلبان هیچ گاه منکر مسئولیت در قبال دولت نیستند، هر چند که حضور شخصیتهای اصلاح طلب در دولت به آن مفهوم که باید باشد نیست و چهرههای شاخص اصلاح طلب در دولت حضور ندارند، اما در عین حال اصلاح طلبان بارها اعلام کردند که مسئولیت روی کار آوردن دولت را میپذیرند.
البته دولت در همه بخشها ضعیف نبوده و در بخشهایی خوب عمل کرده، در بخشهایی میتوانست بهتر عمل کند و در بخشهایی بد عمل کرده است. ضعف دولت روحانی عدم استفاده از ظرفیت نخبگان و جزیرهای عمل کردن است، هر چند مسائل و مشکلات عدیدهای هم بر سر راه دولت بود که حضور ترامپ در آمریکا و رقبای روحانی در داخل که دولت سایه را تشکیل داده بودند موانعی را برای تحقق اهداف دولت ایجاد کردند.
البته باید تاکید کنم که بخشهایی از جریانات سیاسی کشور به دنبال ناکارآمدی دولت هستند و کسانی که داعیه انقلابی گری دارند باید به دولت کمک کنند، نه اینکه به گونهای رفتار کنند که در مقابل دولت هستند و باید در نظر داشته باشیم شکست دولت، شکست نظام است.
برای روحانی آرزوی عاقبت بخیری دارم/ علی لاریجانی موتور تخریب گر اصلاح طلبان در صدا و سیما بود
باشگاه خبرنگاران جوان: به عنوان سوال آخر نظرتان را درباره این چند اسم و عبارت بگویید.
انتخابات 1400: شگفتی
شورایعالی سیاستگذاری اصلاح طلبان: نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان
محمدرضا عارف: دردانهای در جریان اصلاحات
نامزد اجاره ای: اشتباه تاریخی اصلاح طلبان
علی لاریجانی: موتور تخریبگر اصلاح طلبان در صدا و سیما
سید محمد خاتمی: در حقش خیلی ظلم شد
حسن روحانی: برایش عاقبت بخیری آرزو دارم
محمدجواد ظریف: کارکشتهترین دیپلمات جمهوری اسلامی ایران