تسنیم: عالم برزخ بر اساس آموزههای قرآن کریم و احادیث اهل بیت علیهم السلام دارای خصوصیاتی است که آن را از عالم دنیا متمایز کرده است. بر این اساس، تا زمانی که در این دنیا زندگی میکنیم امکان درک کامل از عالم بعد از مرگ و برزخ را نخواهیم داشت، اما برخی ویژگیهای آن را میتوان از میان نکات اسلامی دریافت کرد.
در این میان سؤالاتی درباره عالم برزخ وجود دارد، ازجمله اینکه آیا میتوان تصور کرد که بعد از مرگ دنیایی، خانواده خود را در آن عالم ببینیم و آیا بعد از مرگ دلتنگ عزیزان و دوستان خود نمیشویم؟
نکته قابل توجه این است که این مطلب را روایتهایی تایید کردهاند که وقتی انسانها از دنیا میروند، در عالم برزخ همدیگر را میبینند و ملاقاتهایی دارند. حتی با هم صحبت میکنند و از عالم دنیا هم یاد میکنند. البته هر کدام از گروه مؤمن و کافر در شرایط خاصی قرار دارند.
در این مورد باید به یک نکته مهم دقت کنیم، اینکه انسانها بر اساس درجه ایمان و اعمال خوب یا بد در شرایط و موقعیت خاصی قرار میگیرند. اینکه ما در این دنیا چه نوع افکار و اعتقاداتی داشته باشیم یا چقدر اهل ایمان، انساندوستی، مهربانی و رعایت حقالناس و حقالله باشیم، شرایط خاصی را برای خودمان در برزخ رقم میزنیم. در همین شرایط وقتی یک انسان مؤمن از دنیا میرود، اقوام و آشنایان او که قبلاً از دنیا رفتهاند، دورش جمع میشوند و از او درباره افرادی که هنوز در دنیا هستند، سؤال میکنند. این مطلب نشان میدهد که ملاقاتهایی در عالم برزخ وجود دارد و صحبت و گفت و شنودی بین آنها انجام میشود.
این مطلب هم مستند حدیثی دارد. چراکه امام جعفر صادق علیه السلام فرمودهاند که: «ارواح در بهشت برزخی از میوههای درختها استفاده میکنند، یکدیگر را میبینند و میشناسند و با هم سؤال و جوابهایی دارند. وقتی یک نفر از دنیا میرود و روح او به عالم برزخ منتقل میشود، روح سایر افراد به ملاقات او میآیند.»
همچنین در روایات دیگری حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام فرمودهاند: «اگر پرده از مقابل چشمها کنار برود، خواهید دید که ارواح مؤمنان گروهگروه و حلقهحلقه اطراف هم با حالت خضوع و خشوع نشستهاند و با یکدیگر صحبت میکنند.»