در نامه پنس تصریح شده که مایل نیست متمم25 قانون اساسی را به کار ببندد. به عقیده پنس این اقدام نه به نفع منافع ملی آمریکاست و نه مطابق قانون اساسی و نیز یک «سابقه وحشتناک قضایی» را به وجود میآورد. به گفته مایک پنس متمم25 قانون اساسی آمریکا باید در مواردی به کار گرفته شود که رئیسجمهوری به دلایل پزشکی یا به علت ناتوانی روحی امکان انجام وظایفش را نداشته باشد و از این ماده نباید بهعنوان مجازات استفاده شود. نیویورکتایمز در گزارش چهارشنبه 24دی ماه نوشت، به این ترتیب، اعضای کنگره برای برکناری ترامپ در آخرین روزهای مسوولیتش، باید به ابزار استیضاح متوسل شوند؛ کاری که سال گذشته هم دموکراتها به رهبری پلوسی انجام دادند اما شکست خورد.
این بار اما وضع فرق میکند. میچ مککانل رهبر جمهوریخواهان سنا، به نزدیکان خود گفت که از ترامپ خطاهایی سر زده که سزاوار استیضاح است. او افزود که از حرکت دموکراتها برای استیضاح راضی است و از این راه، اتفاقا کنارگذاشتن ترامپ از حزب جمهوریخواه هم آسانتر میشود. گزارش نیویورکتایمز میافزاید، جیمی راسکین دموکرات از مریلند و نویسنده این قطعنامه همراه با برخی دیگر از قانونگذاران آمریکایی که برای ورود به ساختمان کنگره به شدت اسکورت میشدند، طی اقدامی در نیمهشب سهشنبه یا اوایل صبح چهارشنبه با رای 223 در برابر 205 از مایک پنس خواستند تا اعلام کند که ترامپ «ناتوان از اجرای وظایف خود است و کفایت لازم را ندارد» و اینکه پنس باید «بهعنوان کفیل ریاستجمهوری» اداره امور را به دست گیرد. این نماینده همچنین اعلام کرد: «بحران به پشت درهای ما رسید. بحران به میزهای ما هم رسید.»
اتفاق کمسابقه دیگر این است که مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا و فرماندهان نیروهای هوایی، دریایی، ارتش و گارد ملی بیانیهای دستهجمعی داده و حمله هواداران ترامپ به ساختمان کنگره را محکوم کردند. فرماندهان نظامی آمریکا بر اطاعت خود از جو بایدن بهعنوان رئیسجمهور و فرمانده کل قوا تاکید کردند. به نوشته نیویورکتایمز، پنس خطاب به رئیس مجلس نمایندگان و اعضای این مجلس گفت: «من تسلیم تلاشهای مجلس نمایندگان برای ایفای یک بازی سیاسی نخواهم شد آن هم در زمانی که زندگی ملتمان در وضعیتی بحرانی قرار گرفته است.» معاون ترامپ در نامه خود خطاب به رئیس مجلس نمایندگان نوشت که پس از حوادث «وحشتناک و تراژیک» چهارشنبه گذشته (حمله طرفداران ترامپ به کنگره) باید برای «التیام کشور» کنار یکدیگر ماند و انتقال قدرت به دولت آینده جو بایدن را تسهیل کرد. مایک پنس همچنین تصریح کرد که نمیخواهد وارد «بازیهای سیاسی» شود. چنین به نظر میرسد که با این واکنش پنس، اکثریت جمهوریخواهان در صف مخالف قرار گرفتهاند. آنها هم کار چندانی برای حمایت از رفتار ترامپ انجام ندادند. در حقیقت، ترامپ پلی پشت سر خود باقی نگذاشته که جمهوریخواهان را متقاعد به حمایت از او سازد. با این حال، استدلال جمهوریخواهان این بود که کنگره هیچ نقشی در این مساله ندارد که به معاون رئیسجمهور بگوید چه بکند یا نکند.
دان بیشاپ جمهوریخواه از کارولینا، گفت: «معاون رئیسجمهور پیش از اینکه سوال بپرسید، پاسختان را داده است. اولتیماتوم شما خشونتی است در برابر ویژگی اصلی معماری قانون اساسی.» دموکراتها دیروز چهارشنبه 24دی ماه گرد هم آمدند تا گام دوم خود را بردارند: آغاز روند استیضاح ترامپ. بر همین اساس قرار است دموکراتها دونالد ترامپ را به دلیل «تحریک به شورش علیه دولت در ایالاتمتحده» مورد استیضاح قرار دهند. روند رسمی استیضاح از دیروز چهارشنبه 24دی ماه رسما در مجلس نمایندگان آغاز شد و از آنجا که اکثریت این مجلس در دست دموکراتهاست، استیضاح در این مرحله احتمالا بدون مشکل پیش میرود اما در مجلس سنا برکناری ترامپ باید با آرای دو سوم سناتورها تصویب شود. نیویورکتایمز نوشت، جمهوریخواهان در گسستی آشکار از ترامپ، هیچ فشار رسمیای به دیگر نمایندگان برای مخالفت وارد نیاوردند. میچ مککانل، رهبر جمهوریخواهان بسیار بااحتیاط حرکت میکند.
او به دنبال مدیریت یک محیط سیاسی بسیار پیچیدهای است که انسجام حزب را در معرض تهدید قرار داده و حتی میتواند به کل کشور هم آسیبهایی وارد کند. نیویورکتایمز همچنین در بخش دیگری از گزارشی که بهروزرسانی میشد نوشت، روز دوشنبه 22دی ماه ترامپ و پنس برای اولین بار از زمان حمله هواداران رئیسجمهور به کنگره دیدار کردند. این دیدار که در کاخ سفید انجام گرفت یک ساعت طول کشید. گمانهزنیها حاکی از این است که این دیدار در روزهای پایانی دولت ترامپ بسیار پرتنش بوده است. بحث استیضاح ترامپ در حالی مطرح شده که جو بایدن هم به وضوح اعلام کرده در این فرآیند مانعتراشی نخواهد کرد و در جمع خبرنگاران در «نیوارک دلور» گفت که تمرکز اصلی وی تلاش برای به حداقل رساندن تاثیر محاکمه همهگیر در سنا بر روزهای اول ریاستجمهوری خود است.
با این حال، به نظر میرسد چند جمهوریخواه آشکارا گفتهاند که با استیضاح ترامپ موافقند از جمله «لیز چنی» چهره بانفوذ در مجلس نمایندگان و دختر دیک چنی، معاون پیشین ریاستجمهوری آمریکا در زمان جورج بوش. او گفت: «هرگز تاکنون خیانتی بزرگتر از این از طرف روسای جمهوری ایالاتمتحده رخ نداده است.» به گفته لیز چنی، ترامپ اراذل و اوباش را تحریک کرده که به کنگره حمله کنند. در صورتی که این استیضاح به ثمر برسد ترامپ از نامزدی مجدد برای پستهای فدرال محروم خواهد شد. همچنین حقوق مادامالعمر و تامین محافظان شخصی او نیز لغو میشود. این تحولات در حالی جریان دارد که دونالد ترامپ عصر سهشنبه، 23دی ماه، در جریان سفر به جنوب تگزاس از اظهارات خود ساعتی قبل از حمله هوادارانش به ساختمان کنگره دفاع کرد و آن را «کاملا صحیح» خواند. او همچنین درباره قطعنامه در حال تهیه مجلس نمایندگان مبنی بر درخواست از مایک پنس برای فعال کردن متمم25 قانون اساسی و خلعید از رئیسجمهوری گفت معتقد است استفاده از این متمم قانون اساسی علیه او غیرممکن است و اینکه جو بایدن، رئیسجمهوری منتخب «باید مراقب باشد آنچه امروز در سر میپروراند ممکن است فردا گریبانگیر خودش شود.»
«استیو چاگاریس» در گزارش 12 ژانویه برای الجزیره نوشت: ترامپ در سفر به مرز تازهاحداث آمریکا-مکزیک از اقدام نمایندگان به شدت انتقاد کرد. او طی اظهاراتی در آلامو تگزاس، گفت که تلاش برای کنار زدن او «خطر صفر» را برای او به دنبال دارد اما «گریبان شخص بایدن و دولت او را خواهد گرفت.» ترامپ در توییت 9 اکتبر نوشته بود: «نانسی پلوسی دیوانه به دنبال متمم25 قانون اساسی است تا هریس را جایگزین بایدن سازد. دموکراتها هم به سرعت همین را میخواهند زیرا بایدن خوابآلود از گردونه خارج است.» ترامپ سهشنبه شب 23دی ماه پیش از سفر به تگزاس، سکوت یکهفتهای خود درباره سخنانش در چهارشنبه گذشته را شکست و پیش از سوار شدن به هواپیما در واشنگتن به خبرنگاران گفت: «اگر شما سخنرانی مرا بخوانید، کاری که خیلیها انجام دادند و من خودم هم در روزنامهها و نیز در رسانهها در تلویزیون دیدم، این سخنان تحلیل شد و مردم معتقدند آنچه من گفتم کاملا مناسب بوده است.» ترامپ تلاش دموکراتها برای استیضاحش را «کاملا مضحک» و ادامه «بزرگترین بازی موش و گربه در تاریخ سیاسی» کشور دانست و گفت این اقدام میتواند باعث به وجود آمدن «خشمی بزرگ» شود.
در هر حال، در نخستین کنفرانس خبری پس از حمله خونین حامیان ترامپ به ساختمان کنگره در روز ششم ژانویه، افبیآی تایید کرد تاکنون 170 نفر از مهاجمان را شناسایی کرده و هزاران گزارش مردمی و یافتههای اینترنتی درباره این واقعه را در دست بررسی دارد. «استیون دآنتونو»، از مقامهای افبیآی در واشنگتن دیسی، در این کنفرانس خبری از مهاجمان خواست که خود را به پلیس معرفی کنند و تاکید کرد: «حتی با وجود اینکه شما ممکن است دیگر در محدوده جغرافیایی واشنگتن دیسی نباشید اما مطمئن باشید که همکاران ما در نقاط دیگر کشور به در خانه شما خواهند آمد.» دآنتونو که به همراه دادستان کل پایتخت در این کنفرانس خبری حضور یافته بود گفت که معتقد است تشکیل حدود 170 پرونده و بازداشت حدود 70 نفر از مهاجمان، تنها «نوک کوه یخ» است و او انتظار دارد که در هفتههای آینده تعداد پروندهها به «صدها مورد» برسد.