فرادید؛ زردی دندان در گذر زمان کاملا طبیعی است و نشان از بیماری نیست. غذایی که ما میخوریم، باعث تجمع طبیعی باکتری در لابه لای مینای دندان و دهان می‌شود اسید موجود در غذا سبب زردی دندان می‌شود.
به گزارش فرادید؛ دندان‌ها به ناچار و طی یک روند طبیعی با افزایش سن، شروع به زرد شدن می‌کنند. اما طیف وسیعی از استراتژی‌ها و راهکار‌ها میتوانند روند زرد شدن دندان‌ها را کندتر کرده و حتی آن را معکوس کنند. در حالی که کیت‌های سفید کننده دندان در اکثر داروخانه‌ها به راحتی در دسترس است، بسیاری از دارو‌های طبیعی وجود دارند که میتوانند به از بین بردن لکه‌ها و محافظت از مینای دندان کمک کنند.
دندان‌ها به دو دلیل زرد می‌شوند که هر دو علت با افزایش سن تشدید پیدا می‌کنند:
1- فرسودگی و نازک شدن مینای دندان
لایه بیرونی دندان‌ها از مینای دندان تشکیل شده است. مینا لایه ای تقریباً سفید رنگ است و از ساختار عمیق‌تر دندان محافظت می‌کند. در زیر مینای دندان لایه‌ای دیگر به نام عاج قرار دارد که به رنگ زرد مایل به قهوه ای است. هنگامی که لایه مینای دندان نازک یا از بین می‌رود، دندان ها شما زرد به نظر می‌رسند. مصرف غذاهای اسیدی، بیماری لثه و روند پیری میتوانند مینای دندان را از بین ببرند.
2- لکه‌ها
غذاها و نوشیدنی‌های خاص مانند قهوه، می توانند دندان ها را لکه دار کنند. بعضی از این غذاها و نوشیدنی ها مینای دندان را هم پوشانده و باعث افزایش زردی آن می‌شود. از دیگر مواردی که میتوانند باعث ایجاد لکه بر روی دندان ها شوند سیگار کشیدن، مصرف مواد مخدر و یا حتی مصرف انواع خاصی از آنتی بیوتیک است.
راه‌هایی برای سفید شدن دندان‌ها
1. مسواک زدن دندان‌ها بعد از هر بار خوردن و آشامیدن
بهترین راه سفید کردن دندان‌ها این است که بعد از هر بار خوردن و آشامیدن دندان‌هایتان را مسواک بزنید، هرچند همیشه هم کار راحتی نیست! و بسته به اینکه هنگام خوردن یا نوشیدن کجا هستید (مثلا در مدرسه یا در محل کار) ممکن است کار دشواری باشد.
اجتناب از سیگار کشیدن و مصرف زیاد قهوه و نوشابه، بهبود وضعیت بهداشت دهانی و تغذیه‌ی درست به پیشگیری از زرد شدن دندان‌ها کمک می‌کند. اگر عادت دارید مدام نوشابه بنوشید، بهتر است از نی استفاده کنید. بعد از نوشیدن نوشابه‌های شیرین یا اسیدی، حتما مقداری آب میل کنید. سعی کنید مصرف نوشابه را به حداقل برسانید تا از عوارض آن مصون بمانید.
بیشتر غذاها دندان را لک نمی‌کنند، اما اگر به نوشیدن قهوه یا کشیدن سیگار عادت دارید نباید دور از انتظارتان باشد که به مرور زمان دندان‌هایتان تغییر رنگ بدهند. بهتر است هر سه ماه یک‌بار دندان‌هایتان را جرم‌گیری کنید و این راهکار‌های خانگی را نیز به‌کار ببرید.
2. جوش‌شیرین و هیدروژن پروکسید
هیدروژن پروکسید یا آب اکسیژنه یک اکسنده‌ی آنتی‌باکتریال است که پاک‌کننده‌ای بسیار عالی برای دهان و لثه به شمار می‌رود و جرم‌ها و میکروب‌ها را از دهان می‌زداید. می‌توانید با استفاده از هیدروژن پروکسید و آب (نیمی آب و نیمی هیدروژن پروکسید) یک دهان‌شویه‌ی خوب بسازید. این محلول را یک دقیقه در دهان بچرخانید و سپس آبکشی کنید. تحقیقات نشان داده است هیدروژن پروکسید مانند یک گندزدای آنتی‌باکتریال طبیعی عمل می‌کند و با حذف باکتری‌های مضر، دهان را خوشبو می‌کند.
بنا به گزارش Dentistry Network، امروزه هیدروژن پروکسید در دندان‌پزشکی کاربرد‌های زیادی دارد که رایج‌ترین آنها سفید کردن دندان‌ها است. همچنین این ماده به‌طور طبیعی از بیماری‌های لثه مانند چرک و تورم پیشگیری می‌کند.
روش دیگر استفاده از هیدروژن پروکسید این است که مقدار کمی از آن را با کمی جوش شیرین ترکیب کنید تا خمیر مانند شود. با این خمیر می‌توانید جرم دندان‌هایتان را پاک کنید. مقاله‌ای که در Journal of Dentistry منتشر شده می‌گوید: «نتایج به دست آمده از پنج مطالعه‌ی بالینی کنترل شده روی بیش از 270 نفر نشان داد خمیردندان‌های حاوی جوش‌شیرین نسبت به خمیردندان‌های معمولی فاقد جوش‌شیرین، خیلی بهتر و بیشتر جرم دندان‌ها را برطرف می‌کنند.»
نتایج به دست آمده از ارزیابی سطح دندان‌های بیماران (نزدیک گونه‌ها، نزدیک زبان، اتصال به لثه و پشت و جلوی دندان) نیز نشان داد که استفاده از محصولات دارای جوش‌شیرین، جرم و پلاک‌های دندان را به میزان بیشتری کاهش داده است.
روش درست استفاده از جوش‌شیرین برای سفید کردن دندان‌ها این است که طبق روال معمول، اول دندان‌ها و مخصوصا پشت آنها را به خوبی مسواک بزنید. جوش‌شیرین ماده‌ای زبر است، مانند کاغذ سمباده، بنابراین حتما مقدار کافی هیدروژن پروکسید با آن ترکیب کنید تا به مینای دندان‌هایتان آسیب نزند. این نکته بسیار مهم است، چون مینای دندان قابل‌ترمیم نیست. خمیری که درست می‌کنید باید از کِرِم هم نرم‌تر باشد. این خمیر را حدود 30 ثانیه روی دندان‌هایتان بمالید و سپس به خوبی آبکشی کنید.
3. چرخاندن روغن نارگیل در دهان
آیا واقعا روغن نارگیل دندان‌ها را سفید می‌کند؟ بله. چرخاندن روغن نارگیل در دهان یا همان غرغره کردن آن، یکی از شیوه‌های خانگی سفید کردن دندان‌هاست. تعداد زیادی از کسانی که این روش را امتحان کرده‌اند تأیید کردند که استفاده از روغن نارگیل بعد از مسواک زدن، دندان‌هایشان را سفیدتر و سالم‌تر کرده است.
کافی است یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل را در دهان بگذارید و به مدت 5 تا 20 دقیقه بین دندان‌ها بچرخانید یا چند قطره از آن را به خمیردندان‌تان اضافه کنید. راه دیگر استفاده از روغن نارگیل برای سفید کردن دندان‌ها این است که گوشه‌ی یک حوله‌ی کوچک و تمیز را به روغن نارگیل آغشته کنید و روی دندان‌ها بمالید. روغن نارگیل دارای خواص ضد میکروبی بوده و برای محافظت و تمیز کردن لثه‌ها نیز بسیار عالی است.
مقاله‌ای که در Journal of Contemporary Dental Hygiene منتشر شده می‌گوید: «غرغره کردن روغن‌های خوراکی (oil- pulling therapy) راهکاری طبیعی و بی‌خطر برای سفید کردن دندان‌هاست که هیچ عارضه‌ی جانبی ندارد؛ بنابراین می‌توان آن را به‌عنوان یک درمان پیشگیرانه در خانه و برای حفظ بهداشت دهان به‌کار برد.»
4. استفاده از سرکهی سیب
حتما با خواص سرکه سیب آشنا هستید. سرکهی سیب یک آنتی‌باکتریال طبیعی است که دهان و دندان را تمیز می‌کند، پس منطقی است که بتواند لکه‌های سرسخت روی دندان‌ها را هم از بین ببرد. سرکهی سیب مخصوصا در پاک کردن لکه‌های ناشی از قهوه و نیکوتین بسیار مفید است. مطالعات نشان داده است سرکهی سیب به‌عنوان یک سفیدکننده‌ی طبیعی می‌تواند به خوبیِ محصولات تجاری لکه‌های روی دندان‌ها را از بین ببرد. بعضی‌ها می‌گویند بعد از استفاده از سرکهی سیب، دندان‌هایشان طوری به نظر رسیده که انگار آنها را به‌طور حرفه‌ای و با مراجعه به دندان‌پزشک سفید کرده‌اند.
راز سرکهی سیب چیست؟ سرکهی سیب حاوی ترکیباتی مانند اسید استیک، پتاسیم، منیزیم، پروبیوتیک‌ها و آنزیم‌هایی است که میکروب‌ها (باکتری‌های مضر و خطرناک) و جرم‌ها را نابود و همزمان رشد باکتری‌های مفید یعنی همان پروبیوتیک‌ها را تسریع می‌کند. از آنجا که سرکه سیب به‌طور طبیعی خاصیت اسیدی دارد، پلاک یا سایر مواد چسبیده به دندان‌ها را تجزیه می‌کند. PH سرکه سیب لکه‌های دندان را از بین می‌برد و آنها را سفید می‌کند.
کلید مؤثر بودن استفاده از سرکه سیب برای سفید کردن دندان‌ها این است که به‌طور مستمر از آن استفاده کنید؛ باید حداقل یک ماه مداوم از آن استفاده کنید تا بهترین نتیجه را به‌دست بیاورید. اما مواظب باشید؛ چون سرکه سیب نوعی اسید است که اگر زیاد از آن استفاده کنید یا سفت و سخت آن را به دندان‌ها بمالید به مینای دندان‌تان آسیب می‌زند.
سرکه سیب را حدود یک دقیقه با انگشت روی دندان‌ها بمالید، سپس با آب یا دهان‌شویه‌ی هیدروژن پروکسید دهان‌تان را آبکشی کنید. بعد از استفاده از سرکه سیب باید مجددا با خمیردندان معمولی دندان‌ها را مسواک بزنید و دهان‌تان را خوب آبکشی کنید. بهتر است از خمیردندان بدون فلوراید استفاده کنید.
5. پوست لیموترش یا پرتقال
درست مانند سرکه سیب، پوست مرکباتی چون لیموترش، پرتقال یا عصاره‌ی لیموترش که حاوی اسیدهای مفید است نیز در سفید کردن دندان‌ها مؤثرند. این مرکبات به‌طور کلی بسیار پرخاصیت هستند اما اگر بیش از حد مصرف شوند، خاصیت اسیدی زیاد آنها ممکن است به مینای دندان آسیب بزند. بعد از استفاده از پوست لیموترش یا پرتقال روی دندان‌ها، همیشه دهان‌تان را به خوبی آبکشی کنید تا به عوارض آن دچار نشوید. برای اینکه بهترین نتیجه را بگیرید، از دهان‌شویه‌ی هیدروژن پروکسید استفاده کنید.
6. توت‌فرنگی و خوراکی‌های سالم دیگر
گفته می‌شود بعضی افراد مشهور دندان‌هایشان را با خوراکی‌های سالمی مثل توت‌فرنگی سفید و درخشان می‌کنند. توت‌فرنگی حاوی آنتی‌اکسیدان‌های مفید و ترکیبات دیگری است که برای سلامت دندان‌ها مفید است. اما این تنها توت‌فرنگی نیست که با بالارفتن سن به حفظ ظاهر دندان‌هایتان کمک می‌کند بلکه کیفیت تغذیه‌ی عمومی‌تان نیز ارتباط تنگاتنگی با سلامت دندان‌هایتان دارد. غذاهایی که کمک می‌کنند لثه و دندان‌ها قوی و سالم بمانند و از بیماری‌ها و علائم سال‌خوردگی دور شوند شامل موارد زیر است:
- منابع کلسیم مانند ماست یا شیر؛
- غذاهای سرشار از منیزیم و پتاسیم مانند سبزیجات برگ تیره، سیب یا گلابی؛
- تخم‌مرغ محلی؛
- قارچ؛
- سیب زمینی شیرین، هویج و کدوحلوایی؛
- کرفس؛
- مغزهایی مانند گردو و بادام.
7. زغال فعال
زغال فعال نوعی زغال است که روزنه‌های بسیار ریز دارد و می‌تواند مواد مایع مانند آب را از داخل خود عبور بدهد. اساسی‌ترین تفاوت میان زغال فعال و زغال معمولی وجود این روزنه‌هاست. از زغال فعال برای به دام انداختن سموم بدن استفاده می‌شود که می‌تواند با جذب پلاک‌ها و ذرات میکروسکوپی که عامل لک شدن دندان‌ها هستند، دندان‌هایتان را سفید کند.
یک مسواک مرطوب را به پودر زغال فعال آغشته کنید و مسواک بزنید، مخصوصا قسمت‌هایی که لکه‌های بیشتری دارد. سپس با چند جرعه آب و چرخاندن آن در دهان، به خوبی آبکشی کنید تا وقتی که آبی که از دهان بیرون می‌ریزید شفاف باشد. بهتر است دو تا سه بار در هفته با زغال فعال مسواک بزنید اما اگر روکش، کاپ یا ونیر (لمینت) چینی دارید، این راهکار مناسب شما نیست.
