دکتر محسن بهمنی کشکولی؛ فوق تخصص جراحی پلاستیک چشم
بیماریهای تیروئید از جمله اختلالات شایعی هستند که باعث مراجعه افراد به پزشکان میشود.به طور عمده بیماری تیروئید دارای دو نوع علامت است:
در درجه اول، علایم به صورت کلی در بدن نمایان میشود که در بیماری پرکاری تیروئید منجر به بروز علایمی، مانند تعریق زیاد، کاهش وزن میشود که در حیطه کاری همکاران متخصص غدد است.یکی از علایم بارز بیماریهای تیروئیدی (خصوصا پرکاری تیروئید)، علایم چشمی این بیماری است که باعث ایجاد علایم و مشکلات متعددی با طیف بسیار گسترده در چشم ظاهر میشود.
این علایم، از علامت جزئی مانند: خشکی چشم، احساس ناراحتی چشم در زمان پلک زدن تا علایمی مانند: بیرون زدگی چشم، خیرگی پلاکها و پف پلکها، قرمز شدن چشم و بالاخره در موارد شدیدتر باعث دوبینی و عدم استفاده مناسب از چشم (در زندگی روزمره) و درصدی باعث از بین رفتن دید ،خشکی عصب و کوری خواهد شد. به هر حال باید توجه داشت که علایم پر کاری تیروئید در چشم طیف گستردهای از مشکلات را شامل میشود.
با توجه به اینکه این بیماری قابل پیشگیری است و در صورت تشخیص و درمان به موقع، و کنترل بیماری، شدت علایم بیماری در مراحل اولیه متوقف خواهد شد و از بروز نابینایی و عوارض بسیار شدید چشمی پیشگیری خواهد شد.
مقاله حاضر براساس مطالعهای که بین سالهای 86 – 1384 در مرکز تحقیقات چشم، بیمارستان رسول اکرم انجام شد، میباشد که نتایج این بررسی از جانب انجمن جراحان پلاستیک چشم آمریکا همزمان با آن از جانب کنگره سالیانه آکادمی چشم پزشکان آمریکا نیز پذیرفته شدهاند و در ماه اکتبر سالجاری (2009) در این کنگره ارائه خواهد شد.
این مطالعه بر روی (851) بیمار، با همکاری انستیتو غدد ایران انجام شده است. در این مطالعه، علایم چشمی بیماران مبتلا به مشکلات تیروئیدی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق به نتیجه رسیدیم که حدود 35 درصد بیمارانی که مبتلا به بیماریهای تیروئیدی بودند، دچار علایم چشم میشوند، در واقع حدود یک سوم از بیمارانی که مبتلا به هر نوع بیماری تیروئیدی بودند، دچار این علایم میشوند.
در بیمارانی که دچار بیمارهای پر کاری تیروئید یا بیماری گریوز هستند، این درصد به رقمی حدود 66- 65 درصد میشود (حدود دو سوم بیماران این علایم را بروز میدهند.) البته این علایم همان گونه که در کتب قید شده است دارای درجات متفاوتی بوده است، با این تفاوت که متأسفانه در جامعه ما، درصد بیمارانی که با علایم شدیدتر مانند: از بین رفتن دید و کاهش دید و دوبینی بودهاند، نسبت به آمار جهانی کمی بیشتر است این امر نشان دهنده این است که بیماران، توجه کاملی به علایم چشمی ندارند یا در مراحل دیر برای معاینات چشم پزشکی ارجاع داده میشوند.
دومین نکته که در این تحقیق مشاهده کردیم این است که نه تنها بیماران با پر کاری تیروئید، بلکه بیماران با کم کاری تیروئید و بیمارانی که مبتلا به بیماری التهابی تیروئید هستند، به درجات متفاوت علایم تیروئید چشمی را بروز میدهند. علایم دیگری که در این بیماران مشاهده شد، با علایمی همراه بود که به آن میپردازیم.
علایم چشمی همراه
علایم همراه با بیماری تیروئید چشمی به این شرح میباشد، اگر بیمار مرد و سیگاری باشد، دارای دو عامل خطرزای بسیار مهم خواهند بود. بنابراین اولین توصیه به بیماران این است که از کشیدن سیگار و حتی قرار گرفتن در معرض دود سیگار جدا اجتناب ورزند.
تا از تشدید علایم بیماری جلوگیری به عمل آید.گفتنی است در این مطالعه به نکات جالبی دست یافتیم، یکی از موارد این بود که در بسیاری از بیماران، درگیری چشمی به صورت یکطرفه بود ولی چشم دوم در مراحل اولیه درگیری را نشان نمیدهد.
در این مطالعه کلیه بیمارانی که علایم چشمی را به صورت یکطرفه و دو طرفه بروز میدادند، از نظر شدت، فعالیت بیماری و از نظر سن، جنس، بیماریهای همراه و ... مقایسه نمودیم و به این نتیجه رسیدیم که در هر دو گروه، متعلق به یک گروه هستند که گاهی ممکن است در سالهای آتی علایم یکطرفه چشمی به صورت دو طرفه بروز کند...
برای خواندن بخش دوم - تیروئید چشمی - اینجا کلیک کنید.