او اضافه کرد: سال 98 از مجموع حدود 15 میلیارد دلار کالای اساسی که وارد کشور شد، 7 میلیارد دلار آن از ذخایر و منابع بانک مرکزی تامین ارز شد و امسال نیز از 8 میلیارد دلار ارز در نظر گرفته شده برای واردات کالای اساسی، 5 میلیارد دلار آن توسط بانک مرکزی تامین شده است. همتی با اشاره به اینکه نرخ ارز باید به شکل پایدار، متعادل و به دور از ایجاد نوسانات و شوک در اقتصاد کاهش یابد، بخشی از نوسانات نرخ ارز را روانی دانست و افزود: صادرات نفت ما به رغم لغو نشدن تحریمها، بهبود یافته و صادرات نفت نسبت به پنج ماه پیش بیش از دو برابر شده و روند صادرات فرآوردههایمان نیز ظرف دو، سه ماه اخیر بهتر شده است. رئیس کل بانک مرکزی درخصوص آمار 250 میلیون دلاری عرضه ارز در سامانه نیما خبر داد و گفت: این امر بیسابقه است و بنابراین روند عرضه ارز نسبت به گذشته روانتر شده و ارز صادرات غیرنفتی در حال بازگشت به کشور است. همتی افزود: امیدوارم با مطلوب شدن شرایط و ایجاد ثبات، طی ماههای آینده شاهد شرایط بهتری باشیم. رئیس کل بانک مرکزی، ضمن تاکید بر لزوم توجه بیش از پیش به رفاه شهروندان گفت: معیشت مردم و به ویژه دهکهای پایین جامعه ظرف این 2سال متحمل آسیبهایی شده و بنابراین ضروری است با همیاری یکدیگر و با وحدت رویه در جهت بهبود وضعیت معیشتی مردم و رفع مشکلات آنان بکوشیم.
تحریمهای بی سابقه در دو سال اخیر
رئیس کل بانک مرکزی گفت: تحریمهای 2 سال گذشته، بیسابقهترین تحریمها علیه ایران بوده که تاکنون در مورد هیچ کشوری اعمال نشده و امروز کشورمان درگیر یک جنگ تمام عیار اقتصادی است. وی افزود: ظرف سالهای اخیر شرایط بسیار سختی را گذراندیم و بنابراین انتظارات از بانک مرکزی و نظام بانکی کشور هم باید متناسب با تواناییها و امکانات سیستم بانکی و بانک مرکزی باشد. وی ادامه داد: تحریمهای جدید آمریکا که از اواخر سال 96 اعلام شده بود از پانزدهم مرداد سال 97 و یک هفته پس اینکه مسوولیت بانک مرکزی را بر عهده گرفتم، عملیاتی شد و به مرور و در ماههای بعد از آن به اوج رسید که شامل تحریم بانک مرکزی، بانکها و صادرات نفتی و سایر موارد بود و عملا منابع ارزی و اقتصاد کشور را تحت تاثیر قرار داد. وی اضافه کرد: در طول 2 سال گذشته بخش زیادی از درآمد ارزی کشور را از دست دادیم و بنابراین دولت در 2 سال گذشته به شدت تحت فشار بود و همان مقدار محدود منابع ارزی نیز با هدف حمایت از اقشار ضعیف با نرخ 4200 تومان تبدیل شد. او اظهار کرد: این فشار به حدی بود که حتی بسیاری از کشورهایی که با ما روابط دوستانه داشتند، منابع ارزی کشور را بلوکه کردند و پولهای ما را ندادند.
بانکها در خدمت تولید
وی با اشاره به اینکه بانک مرکزی به دنبال محدود کردن تولید نیست، افزود: عمده واحدهای تملیکی توسط بانکها، پیش از تملیک توسط شبکه بانکی، تعطیل و فاقد کارآیی بودند و از این رو تاکید میکنم که شبکه بانکی به دنبال حمایت از تولید است.
همتی با بیان اینکه دوران سخت را پشت سر خواهیم گذاشت، افزود: نسبت به بهبود شرایط بسیار خوشبین هستم و البته بالاخره اراده ملت در برابر فشارهای دشمنان پیروز شد. او گفت: در همین راستا، ظرف 6 ماه ابتدایی سال 99 رشد اقتصادی کشورمان مثبت بوده که این امر نشان از تحقق جهش تولید مدنظر رهبر معظم انقلاب است. همتی ادامه داد: خوشبختانه ما در بخش کشاورزی وضعیت مطلوب و جهش داشتهایم اما در بخش خدمات به دلیل شرایط مرتبط با ویروس کرونا با افت مواجه بودیم. وی اضافه کرد: سال 98 از مجموع حدود 15 میلیارد دلار کالای اساسی که وارد کشور شد، هفت میلیارد دلار آن از ذخایر و منابع بانک مرکزی تامین ارز شد و امسال نیز از هشت میلیارد دلار ارز در نظر گرفته شده برای واردات کالای اساسی، پنج میلیارد دلار آن توسط بانک مرکزی تامین شده است. همتی با اشاره به اینکه نرخ ارز باید به شکل پایدار، متعادل و به دور از ایجاد نوسانات و شوک در اقتصاد کاهش یابد، بیان کرد: به این ترتیب، تولیدکنندگان، صادرکنندگان و واردکنندگان در فعالیتهایشان حداقل افق میان مدتی را لحاظ میکنند. او افزود: صادرات نفت ما به رغم لغو نشدن تحریمها، بهبود یافته و صادرات نفت نسبت به پنج ماه پیش بیش از دو برابر شده و روند صادرات فرآوردههایمان نیز ظرف دو سه ماه اخیر بهتر شده است. رئیس کل بانک مرکزی درخصوص آمار عرضه ارز در سامانه نیما هم گفت: در سامانه نیما دیروز 250 میلیون دلار ارز توسط صادرکنندگان عرضه شده که امری بیسابقه است و بنابراین روند عرضه ارز نسبت به گذشته روانتر شده و ارز صادرات غیرنفتی در حال بازگشت به کشور است.
دو عامل افزایش تورم
همتی گفت: استقلال بانک مرکزی نقش مهمی در کنترل تورم و انجام وظایف آن دارد که مفهوم آن عدم ارتباط بانک مرکزی با دولت و مجلس نیست، بلکه به این معناست که سیاست پولی باید بهصورت مستقل و بر اساس نظرات کارشناسی اتخاذ شود. او ادامه داد: تورم موجود در کشور ناشی از محدودیت عرضه ارز و انباشت نقدینگی است. بالا رفتن قیمت ارز به دلیل محدودیتها بدون تردید بر افزایش قیمتها و تورم تاثیر زیادی داشته است. همتی گفت: در شرایط تحریم و با کاهش درآمدهای دولت، بخشی از ارزهای صادراتی نیز به کشور برنگشت که البته بخش مهمی از صادرکنندگان ارز خود را برگرداندند که قابل تقدیر است. رئیس کل بانک مرکزی افزود: باید توجه داشت، وقتی تعادل عرضه و تقاضای ارز به هم میخورد، قیمت ارز نیز افزایش مییابد. همتی اضافه کرد: اگر بانک مرکزی مانع واردات بدون انتقال ارز نمیشد و سایر محدودیتها را اعمال نمیکرد نرخ ارز میتوانست بسیار بالاتر برود. وی در مورد مشکلات نظام بانکی هم گفت: به دلیل مسائلی اعم از بدهیهای دولت و بخشهای مختلف به بانکها که از سالیان گذشته وجود داشته و همچنین فشار تحریمها، بانکهای کشور که 90 درصد تامین مالی کشور بر دوش آنهاست، دچار مشکل هستند.
کاهش 24 درصدی نقض تعهدات ارزی
همتی ضمن قدردانی از حمایتهای قوه قضائیه گفت: همافزایی خوبی بین بانک مرکزی و قوه قضائیه وجود دارد و موارد این چنینی در کمیته فرادستگاهی پیگیری میشود و تلاشها برای وصول تمام مطالبات ادامه دارد. همتی با بیان اینکه وظایف اصلی بانک مرکزی شامل سیاستگذاری پولی، سیاستگذاری ارزی، مدیریت نظام پرداختها، بانکداری دولت و نظارت بر بانکها است، عبدالناصر همتی با بیان اینکه شفافسازی و انضباط در سیستم پولی و بانکی کشور با حمایت و تاکید رهبر معظم انقلاب انجام شده و ادامه خواهد داشت، گفت: در سالهای اخیر ایجاد شفافیت در نظامهای پرداخت و تراکنشهای بانکی نقش بسزایی در جلوگیری از پولشویی و تخلفات بانکی داشته و شاید بخشی از فشارها به بانک مرکزی و نظام بانکی به دلیل جلوگیری از تخلفات در تراکنشهاست. این مقام مسوول اظهار کرد: قبل از ایجاد سامانه رفع تعهد ارزی واردات در سال 1397 حدود 30 درصد از تعهدات اجرا نمیشد، اما در حال حاضر این رقم به حدود 6 درصد رسیده است.
همتی در این نشست، هدف بانک مرکزی را حمایت از فعالان اقتصادی به هر طریق ممکن دانست.