پس از همهگیری بیماری کرونا، قسمتهای مختلفی از زندگی ما تحت تأثیر این بیماری و شیوع آن قرار گرفته است. یکی از این موارد که شاید دور از ذهن برسد، رویاهای افراد است. گزارشها نشان میدهد که کرونا تا رویاهای افراد هم نفوذ کرده است. اما چرا و چگونه این اتفاق ممکن شده است؟
بهتازگی کاربران شبکههای اجتماعی درباره تجربه دیدن رویهای عجیبوغریب از یکدیگر سؤال میپرسند. انگار دفعاتی که افراد رؤیاهای عجیبوغریب میبینند بیشتر شده است و افراد زیادی تجربه مشترکی در این زمینه دارند.
نتایج جستوجوی گوگل در آمریکا نشان میدهد که میزان جستوجوها درباره رویا 14 برابر بیشتر از گذشته شده است. اما چرا اخیراً مردم بیشتر چنین رویاهایی میبینند؟ آیا انسانها بیشتر از همیشه در حال رویاپردازی است یا با فرکانسهای متفاوتی در حال تولید رویاهای عجیب و غریب است؟ به نظر میرسد پاسخ مثبت باشد!
وقتی کرونا به خوابها راه پیدا کرده است
همانطور که میدانیم رویاها در مرحلهای از خواب اتفاق میافتند که به REM معروف است. هرچه فرد بیشتر بخوابد فعالیتهای این مرحله بیشتر از قبل میشود. با توجه به وضعیت کرونا، قرنطینه شدن بسیاری از افراد در خانه و تغییر الگوی کار و استراحت سبک زندگی و عادتهای بسیاری از افراد هم تغییر پیدا کرده است.
در این شرایط، خواب و بیداری افراد دیگر به روشنایی روز و تاریکی شب وابسته نیست. وضعیت بسیاری از کشورهای دنیا از جمله آمریکا شرایط عجیبی پیدا کرده است. لمس و تماس با افراد و سطوح میتواند ما را بیمار کند، ماسکهای روی صورتها، غارت فروشگاهها در اوایل همهگیری، سوت و کور شدنِ شبها و بسیاری از فضاهای تفریحی شرایطی جدید پیش روی افراد گذاشته است.
طی ماههای گذشته بعضی روانشناسان و روانپزشکان به تغییر الگوی خواب دیدن اشاره کردهاند. در یک مطالعه جالب توجه محققان سعی کردند که دادههایی در مورد رویاهای اخیر افراد در مورد بیماری کرونا یا رویاهای مربوط به آن را جمعآوری کنند.
اطلاعات نشان میدهد که در رویاهای افراد نشانههای زیادی وجود دارد که به وضعیتِ همهگیری کرونا ربط دارد، دیدن نشانههایی مانند خوابِ نشت گاز سمی، خوابهایی در مورد خطرات نامرئی، امواج جزرومدی و حمله هیولاها انگار بیش از قبل گزارش میشوند که نشانهای از وضعیتِ بحرانیِ حال حاضر جهان در قبال کرونا است.
خوابهای کرونایی از کجا میآیند؟
بعضی روانشناسان و روانپزشکان معتقدند که هنوز نمیتوان این رویاها را با رویاهای تکرار شونده افرادی که به اختلال استرس پس از سانحه مبتلا شدهاند یکی دانست. درست است که شرایط زندگی بسیار تغییر کرده است و خطرات زیادی در کمین است، اما هنوز احساس وجود فاجعه مردم را در بر نگرفته است.
اما واقعیت این است که این بیماری مثل یک ضربه روانی عمل کرده است و اثرات ناخودآگاه خودش را به جای گذاشته است. افراد بیشتر میترسند و بیشتر دچار حالتهای وسواسی میشوند. همین مسئله میتواند بر نحوه رویا دیدن آنها اثر بگذارد.
رویاهای عجیب و غریبی که بر هرجومرج و هیولاها و بیماریها و در مجموع رویاهای وحشتآفرینی که صحنههای عجیب در آن رخ میدهند به نوعی نشانهای از تغییر وضعیت زندگی ما هستند.
بسته به اینکه تجربه افراد از کرونا چگونه بوده است منطق رویا آنها هم تغییر میکند. برای مثال کسانی که در نتیجه کرونا آسیب بیشتری دیدهاند، عزیزی را از دست دادهاند یا اتفاق بدی برایشان افتاده است ممکن است نحوه رویا دیدنشان شبیه به افراد دچار اختلال استرس پس از سانحه شود و رویاهای تکرار شونده ترسناک ببینند. دیگر افراد ممکن است رویاهایشان با تجربه قرنطینه شدن در خانه گره بخورد و نشانههای دیگری داشته باشد.
این پدیده بیسابقه نیست
در سال 1940 یک افسر ارتش بریتانیا رویاهای شبانه زندانیان یک اردوگاه مربوط به جنگ جهانی دوم را ثبت میکرد. شیوه رویا دیدن زندانیان با زندگی آنها ارتباط داشت و شامل آرزوی دیدن خانواده و رویاهایی با محتوای دلتنگی بود. رویاهای این افراد در نسبت با مردم غیرزندانی پرخاشگری کمتری داشت و پر از تصاویر خاطرهانگیز بود.
رویای غذا هم یک رویای رایج در بین آنها بود و جالب اینجا بود که رویای فرار در بین آنها رایج نبود. این یافتهها نشان میداد که شرایط زندگی روی الگوی رویا دیدن اثر میگذارد و آرزوها و ترسهای جدیدی را تولید میکند. درست است که شرایط قرنطینه با شرایط زندان یکی نیست، اما تغییری در زندگی افراد ایجاد کرده، آرزوها و ترسها را تغییر داده و در نتیجه نحوه رویا دیدن را نسبت به گذشته تحت تأثیر قرار داده است.
منبع: نیویورک تایمز