مقایسه جایگاه ایران و ترکیه در تجارت با سوریه +نمودار

سرویس اقتصاد مشرق- صادرات 14 میلیارد دلاری ترکیه به سوریه در بازه زمانی آبان 92 تا آبان 99 در حالی است که از سال 2010 به دلیل حمایت ترکیه از تروریست‌ها در سوریه موافقت‌نامه تجارت آزاد بین دو کشور لغو و بعدها نیز ورود کالاهای ترک به سوریه ممنوع شد. هم‌زمان با این اقدامات سوریه علیه ترکیه، توافقنامه تجارت آزاد بین ایران و سوریه امضاء شد اما صادرات ایران به سوریه در همین بازه زمانی تنها اندکی به بیش از 1 میلیارد دلار رسیده است.

با وجود اینکه دولت سوریه ورود کالاهای ترکیه را ممنوع کرده اما کالاهای ترکیه هنوز هم بازار را سوریه را در اختیار دارند. داده‌های تجارت خارجی ترکیه نشان می‌دهد که این کشور از آبان 92 تا نوامبر آبان 99 حدود 14 میلیارد دلار به سوریه صادرات داشته است.

این در حالی است که در همین مدت‌زمان واردات ترکیه از سوریه 993 میلیون دلار بوده که نشان از کسری تجاری حدود 13 میلیارد دلاری به نفع ترکیه دارد. این میزان از صادرات ترکیه به سوریه در حالی است که به گفته رئیس اتاق‌های بازرگانی سوریه، کالاهای ترک به‌صورت قاچاق و خارج از نظارت‌ها و روندهای قانونی وارد سوریه می‌شود.

این میزان از صادرات ترکیه به سوریه در حالی است که از زمان آغاز بحران در سال 2010 دولت اردوغان از تروریست‌ها حمایت کرد و حتی ارتش ترکیه نیز در اواخر بحران وارد خاک سوریه شد. دولت سوریه در بعد اقتصادی در واکنش به این اقدام، توافقنامه تجارت آزاد با دولت ترکیه را که در سال 2004 امضاء و سال 2007 اجرایی و سبب گسترش تجارت بین دو کشور شده بود در همان سال 2010 لغو کرد.
 

لغو توافقنامه تجارت آزاد با ترکیه از سوی سوریه در حالی بود که در همان سال‌ها قانون تجارت آزاد بین این کشور و ایران به امضاء رسیده بود. ممنوعیت‌های ایجادشده برای ترکیه و برخی دیگر از شرکای تجاری سوریه، فرصت بی‌بدیلی برای ایران به جهت گسترش حضور اقتصادی در آن کشور فراهم آورده بود که ایران با حضور کم‌رنگ خود نتوانست از آن بهره ببرد.

درواقع صادرات ایران به سوریه نه‌تنها افزایش نیافت بلکه به‌شدت کاهش یافت و از 516 میلیون دلار در سال 89 به زیر 100 میلیون دلار در سال جاری رسیده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که صادرات ایران در همان بازه زمانی 7 ساله صادرات ترکیه یعنی از سال‌های 92 تا 99 اندکی بیش از 1 میلیارد دلار بوده است. این آمار نشان می‌دهد که صادرات ترکیه به سوریه در اوج تنش‌های سیاسی و نظامی این دو کشور 14 برابر ایران است که در اوج همبستگی سیاسی- نظامی با سوریه قرار دارد.