ارزهای دیجیتال و تشدید آلودگی‌های کربنی

در زمانی کمی بیش از یک دهه، بیت‌کوین از یک فناوری در حاشیه محبوب رمزارزها، به نهمین دارایی ارزشمند دنیا از نظر میزان کل سرمایه در بازار، تبدیل شده است.

صعود شدید این رمزارز، بسیاری را میلیونر کرده، درک از پول را متحول ساخته و صنعتی چند میلیارد دلاری به راه انداخته است که از فناوری تمرکززدایی شده آن، الهام گرفته است. ولی این فناوری، عوارض جانبی ناخواسته‌ای هم داشته است.

نیروی محاسباتی لازم برای پشتیبانی از شبکه زیرساخت بیت‌کوین اکنون به اندازه کل کشور آرژانتین، به انرژی برق نیاز دارد که باعث بروز انتقاداتی درباره تاثیر آن بر محیط زیست شده است. بنا بر ارزیابی انجام دانشگاه کمبریج، شبکه بیت‌کوین سالانه بیش از 121 ترا وات ساعت، برق مصرف می‌کند که اگر این رمزارز، یک کشور بود، در جمع 30 کشوری که از همه بیشتر برق مصرف می‌کنند، قرار می‌گرفت.

تقاضا برای انرژی در ماه‌های اخیر، به خاطر صعود بهای بیت‌کوین، افزایش داشته و از قیمتی کمتر از پنج هزار دلار در ماه مارس گذشته، اکنون به نزدیک 50 هزار دلار رسیده است.

نگرانی درباره میزان انرژی موردنیاز برای بیت‌کوین، از همان شروع فعالیت این رمزارز ابراز شد. هال فینی، از پیشگامان رمزارزنگاری، درست دو هفته بعد از دریافت اولین نقل‌وانتقال بیت‌کوینی خود از سازنده این رمزارز که با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو شناخته می‌شود، در 27 ژانویه 2009 درباره تبعات احتمالی آن بر آینده وارد کردن دی‌اکسید کربن در جو، توییت کرد.

میزان انرژی مورداستفاده شبکه بیت‌کوین تا سال 2017 افزایش قابل‌توجهی نداشت، اما در آن سال، افزایش قیمت شدید این رمزارز، نیاز‌های انرژی آن را نیز به میزان لازم برای یک کشور کوچک افزایش داد.

 

با آرام شدن بازار در سال‌های بعد، تقاضا برای انرژی هم کاهش یافت؛ اما با آخرین افزایش قیمتی که این هفته اتفاق افتاد، بهای بیت‌کوین به بیش از دو برابر بالاترین میزان آن در سه و سال نیم گذشته رسید و این بار، ملزومات انرژی آن حتی بیشتر شده است.

چارلز هاسکینسون، مدیرعامل شرکت پیشتاز رمزارزنگاری با نام اینترنت آنلاین هنگ‌کنگ، گفت: «میزان مصرف انرژی بیت‌کوین از زمان آخرین صعود آن در سال 2017 تاکنون بیش از چهار برابر شده و قرار است بدتر هم بشود، چون ناکارآمدی نحوه مصرف انرژی، در بافت بیت‌کوین تعبیه شده است.

 

تاثیر بیت کوین بر آلودگی‌های کربنی به نحوی تصاعدی بدتر خواهد شد چرا که هر چه بهای آن افزایش یابد، رقابت بیشتری بر سر آن درمی‌گیرد و بنابراین انرژی بیشتری مصرف خواهد شد.» تاثیر محیط زیستی بیت‌کوین تشدید هم شده است، زیرا بیشتر استخراج‌کنندگان این رمزارز، در چین هستند و در آنجا، بیش از دو سوم انرژی برق با سوزاندن زغال‌سنگ تامین می‌شود.

روند معدن‌کاری که برای تولید واحد‌های جدید این رمزارز نیاز است، شامل حل معادلات پیچیده ریاضی است که در حال حاضر نیازمند میزان بالایی از قدرت پردازش کامپیوتری است. به همین دلیل، استخراج‌کنندگان بیت‌کوین معمولا به سمت مناطقی می‌روند که برق ارزان‌تر است؛ یعنی مشکل اساسی در خود بیت‌کوین نیست، بلکه بیشتر به خاطر فقدان دسترسی به انرژی برق ارزان تجدیدپذیر است.

 

خوشبختانه اکنون راه‌حل‌هایی در حال اجرا است و هم‌اینک نیز تسهیلاتی سازگار با محیط زیست برای معدن‌کاری در مقیاس‌هایی عمده در حال فعالیت هستند.

در ایسلند و نروژ که تقریبا 100 درصد انرژی از منابع تجدیدپذیر تامین می‌شود، استخراج‌کنندگان رمزارز از برق ارزان تولیدی با آب یا انرژی گرمایی زمین بهره جسته‌اند تا دستگاه‌های خود را به کار اندازند. دمای پایین هوا در این کشور‌ها نیز به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند چرا که به طور طبیعی باعث خنک شدن سرور‌های کامپیوتری می‌شود.

سال گذشته، سومین مطالعه اندازه‌گیری رمزارز‌های جهانی دانشگاه کمبریج نتیجه گرفت که 76 درصد استخراج‌کنندگان رمزارز از منابع تجدیدپذیر انرژی برای تولید برق در فعالیت‌های خود استفاده می‌کنند. این آمار در مقایسه با همین مطالعه در سال 2018 که 60 درصد بود، افزایشی قابل توجه داشته است.

طبق پیش‌بینی آژانس بین‌المللی انرژی تجدیدپذیر، انتظار می‌رود این روند ادامه یابد. این آژانس سال گذشته گزارش کرد منابع انرژی تجدیدپذیر به گونه‌ای روزافزون هم از نظر قیمت و هم از سوخت‌های فسیلی، مقرون به‌صرفه‌تر می‌شوند.

دان وایپر، مدیر عملیات دیجیتال‌مینت، گفت: «در وضعیت فعلی، ساختار موردنیاز برای تولید بیت‌کوین نمی‌تواند به گونه‌ای پایدار ادامه یابد، اما زیبایی نحوه تولید آن در ساختارش است که استخراج‌کنندگان را مجبور می‌کند به ارزان‌ترین روش تولید برق روی آورند که در آینده‌ای نزدیک، صرفا انرژی‌های تجدیدپذیر خواهند بود.

 

به نظرم آخرین مطالعه دانشگاه کمبریج کمی گمراه شده است چرا که بیت‌کوین اکنون به عنوان «طلای دیجیتال» عمل می‌کند و به همین علت باید آن را با میزان مصرف انرژی سایر دارایی‌هایی که برای ذخیره ارزش پول استفاده می‌شوند، مقایسه کرد، صنعت معدن‌کاری طلا سالانه 475 میلیون گیگا ژول برق مصرف می‌کند.»

او ادامه داد: «و اگر بیت‌کوین بتواند به ارزی دیجیتال آن گونه که در آغاز طراحی شده بود، مبدل شود، باید تمام میزان برقی که برای تولید، تخریب، انتقال، ایمن‌سازی و از دست رفتن ارز‌های رایج مصرف می‌شود را نیز در نظر گرفت.

 

من شخصا فکر می‌کنم تغییرات آب‌وهوایی یکی از مهم‌ترین مسائل پیش روی جهان ما است. اما افرادی که می‌گویند بیت‌کوین منجر به تخریب بیشتر محیط زیست خواهد شد، متوجه نشده‌اند که بیت‌کوین در واقع به عنوان عامل شتاب‌دهنده در کمک به محیط‌زیست عمل می‌کند.»

رمزارز‌های دیگر نیز ممکن است راهی برای حل مشکل محیط‌زیستی فعلی بیت‌کوین باشند چرا که فناوری مورداستفاده در زیرساخت آن‌ها متفاوت است و به مصرف انرژی کمتری نیاز دارند.

یکی از این رمزارزها، «کاردانو» است که هاسکینسون ادعا می‌کند در مصرف انرژی، چهار میلیون برابر کارآمدتر از بیت‌کوین است چرا که از فناوری «اثبات سهم» در بلاک‌چین خود استفاده می‌کند که هر نقل‌وانتقال را بر اساس تعداد سکه‌ای که هر یک از افراد شبکه دارند، تایید می‌کند تا آن که بخواهد میزان قدرت پردازش کامپیوتر‌های محل ذخیره را اندازه بگیرد.

هاسکینسون گفت: «کاردانو در سطح و اندازه‌ای در حال ساخت است تا به نیاز‌های تجارت جهان و مشتریان پاسخ دهد، این رمزارز در حالی که حجم بالاتر و سرعت بیشتری از کل زیرساخت نظام مالی جهانی دارد، اما میزان انرژی مورداستفاده آن از یک خانه بزرگ خانواده‌ای پرتعداد بیشتر نیست.»

هاسکینسون در میان کارشناسان متعددی است که پیش‌بینی می‌کنند اگر انتقال بیت‌کوین به منابع تجدیدپذیر انرژی به سرعت اتفاق نیفتد، سرمایه‌گذاران و متقاضیان به سایر رمزارز‌ها روی خواهند آورد که آسیب محیط‌زیستی کمتری دارند.

اسکات مورگان، مشاور بلاک‌چین، گفت: «به نظرم ترس از تغییرات آب‌وهوایی خیلی جدی‌تر و بیشتر از ترس از دست دادن فرصت است که باعث شده تا موج جدیدی از سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی، به بیت‌کوین روی آورند. بیت‌کوین می‌تواند عامل تغییرات بسیار مثبتی در دنیا شود. این یک دارایی مبتنی بر فناوری است، اما رمزارز‌های دیگر انرژی کمتری مصرف می‌کنند.»

 

منبع: ایندیپندنت