پروژه های برجسته : در سال 1370دکتر ملکی زمین پدری اش را که در محله اصیلی قرار گرفته بود، برای ساخت مرکز درمانی اهدا کرد تا خود به امور وکالت بپردازد. پس از گذشت سال ها در سال 1389 کلافه از ساخته نشدن بنا در این زمین، پس از مشورت با گروه طراحی " زاو " زمین را پس گرفت و از آنها خواست که در خصوص نوع کاربری بنای که قرار بود ساخته شود پیشنهادات خود را ارائه دهند. گروه طراحی پس از تحقیقات، پیشنهاد ساخت ساختمانی برای بی سرپرستان را ارائه دادند. آنها معتقد بودند که قرار گرفتن در بافت اصیل و تاریخی، به بی سرپرستان اجازه می دهد که صاحب اصالت شوند. با چیدانه همراه شوید و" اقامتگاه دختران بی سرپرست، خوانسار" بیشتر آشنا شوید.
اقامتگاه دختران بی سرپرست خوانسار که در سال 92 به همت مرحوم دکتر ملکی، از خیرین خوانساری احداث و مورد بهره برداری قرار گرفت، در رقابتهای جایزه معمار سال 93حائز رتبه اول در بخش عمومی شد.این ساختمان که در محله رئیسان خوانسار (مقابل زورخانه پوریای ولی) واقع شده، اثری زیبا از طراحان و بناکنندگان " زاو "، محمدرضا قدوسی، پارسا اردم، فاطمه رضایی فخرآستانه است که موفق به کسب این افتخار معماری گردیده است.
مطلب پیشنهادی : خانه ای برای آخر هفته
مشخصات پروژه :
- محل اجرا: خوانسار، کوی رئیسان
- کارفرمایان : احمد ملکی ، پروین ملکی
- بهره بردار: اداره بهزیستی خوانسار
- تیم طراحی : مهشید غریبی، حسین هجرتی، گلنار بهرامی، سارا جعفری
- مشاور عالی: جواد میرباقری
- طراحی سازه : نادر شکوفی
- تاسیسات: علی غنی زاده
- اجرا: طراحان و بناکنندگان زاو
- عکس: سروش مجیدی، آیدین گیلاندوست
جایزه‌ی معمار هر ساله به برترین طراحان معماری ساختمان‌های کشور به لحاظ خلاقیت و نحوه‌ی به کارگیری فضا در خدمت کاربری تعلق می‌گیرد و با توجه به اینکه هیأت داوران جایزه‌ی معمار از میان معماران برجسته‌ی ایرانی و بین‌المللی انتخاب می‌شوند، این جایزه در بین جامعه‌ی معماری کشور دارای اعتبار ویژه‌ای است. از دیگر موفقیت های مهندس قدوسی و همکاران وی، موفقیت آنها در کسب رتبه سوم بخش عمومی جایزه معمار 90 برای طراحی و اجرای " مهمان سرای پدری خوانسار " است. این بنا در حال حاضر به عنوان هتل آپارتمان در حال استفاده می باشد. چیدانه در مطلبی شما را با این هتل آشنا کرده است.
طراحان بنا در خصوص ایده ها و روند پروژه اینگونه می گویند:
در آغوش تاریخ : اینکه اقامتگاه درست جایی میان مثلث تیمچه، مسجد رئیسان و خانه ابهری خوانسار قرار گرفته البته انتخاب طراح نبود. اما فرصتی بود که زیستن میان یک بافت تاریخی قدمت دار را به پروژه و ساکنانش ارزانی کرد. دختران بی سرپرست را اگر از آسیب پذیرترین قشرهای جامعه بدانیم. تاریخ می شود خانواده شان، امنیتشان را تامین می کند، گذشته شان می شود و پیوندشان می دهد به اجداد نداشته. همه اینها اما وقتی اتفاق می افتد که اقلیت بودنشان را در چشم کالبد قدیمی فرو نکنیم.
مطلب پیشنهادی : شکوه مساجد ایرانی را در این عکس ها ببینید!!!
آجری بودن نما البته حکم بود اما ظاهر ساختمان طوری است که انگشت نما نشود. یک جور برخورد آرام و کاتولیک، تا فرصت و بستر گام به گام اجرا کردن اصول امروزی ما فراهم شود.جوری که عابر پیاده هنگام عبورقدم تند نکند از فرط تفاوت. همین که خانه، خانه دختران بی سرپرست است انگار کافی است برای زاویه گرفتن همسایه ها، با معماری زاویه را تندتر نکنیم که برعکس بنای اقامتگاه دختران هنگام قدم رو و هنگامی که داخل بافت به آن سرک کشیده شود، نشاط و انتزاع را به اذهان پیچیده و محافظه کار شهرستان متبادر می کند. این مسئله با جهت گیری بنا به سمت بافت مست بافت مسکونی محله رئیسان تشدید شده است، به خصوص که محورهای ساختمان با محورهای سه ساختمان تاریخی اطراف میزان شده اند.
دست و پنجه نرم کردن با پیچیدگی های عقیدتی شهر های کوچک : می گویند اساس ورزش رزمی آی کی دو بر حمله نیست، بر استفاده از انرژی و حرکت حرف است و الهام از ذات طبیعت و شیوه های مقابله اش، که قهری، تهاجمی و تحقیری نیست. تهدید را به فرصت تبدیل کردن است.
مطلب پیشنهادی : خانه عامری ها، یک هتل بی نظیر در ایران
درون گرایی کالبدی ناشی از نه تنها بستر طرح، که ماهیت کاربران اقامتگاه دختران بی سرپرست، در این پروژه به یک فرصت بدل شده است.
مطلب پیشنهادی : زندگی به سبک ایرانی در خانه منوچهری کاشان
بالکن بیرون زده بنا که با تقویم و آیین های مردم شهر هماهنگ می شود، تمرین حجاب اختیاری هم هست. بود و نبودش به اراده دختران است. به درکش از خود و دنیای پیرامونش، امانیستی طور. و هم دیالوگی است برای به روز کردن سنت و بستر طرح تا به مردم بفهماند که به روز باشند با تقویم، مثل ساعت. نمونه ای از برخورد با احترام و معتدل با همه چیزهایی که نمی شود با یک پروژه تغییرشان داد، اما می شود سیاست گام به گام پیش گرفت و روزنه هایی باز کرد.
روزنه هایی از جهان درون گرا و پیچیده بستر و ماهیت طرح، به جهان بیرون. به آنجا که قرار است دخترکان بی سرپرست، آرام آرام بیاموزند چگونه در آن زندگی کنند، حرمت بنهند و حرمت ببینند. این جوری است که پوشش بالکن ها خودش را با تایم لاین عقیدتی شهر میزان می کنن. در عزاداری ها سیاه می شود و در اعیاد مذهبی، شاد و خندان و نارنجی، زمان خانه تکانی عید، رخت آویز فرش ها و... می شود و اگر دختران دوست داشته باشند و بتوانند کم کم به جای پرده در اعیاد چراغانی می شود با ریسه، چرا که نه؟
بی ریایی اجرا: نمای بیرون را با همان آجر و حتی بی بندکشی رها می کنیم و داخل را مزین به گچ و رنگ و نقش و نگار. دراین پروژه اصل را گذاشتیم بر پرهیز از ریاکاری در اجرا. خواست کارفرما اجرای سریع بود و هزینه کم. ناچار بودیم در تکنولوژی ساخت تغییراتی بدهیم. نازک کاری را حذف کردیم و پوشش نهایی کف شد همان بتنی که کف را ساخته بود.
سهم طراح هم در خیریه بودن پروژه، وسواس بود در انتخاب تکنولوژی ساختمان جوری که نه تنها اجرای پروژه با اختلافی فاحش با پروژه های مشابه انجام شود، که هزینه های نگهداری از ساختمان هم به حداقل کاهش پیدا کند. از همین رو سقف ها همه کاذب شد و داکت های دیواری منظم در سرتاسر فضا پیش بینی شد تا تاسیسات برقی و مکانیکی درون آتها به سهولت قابل دسترسی باشد.
مطلب پیشنهادی : طراحی مقرون به صرفه
خانه و خیال: کاربران اقامتگاه دختران از داشتن خیلی چیزهای معمولی ساکنان شهر محروم اند. سعی کردیم موازنه ای برقرار کنیم بین داشته ها و نداشته های شان. معماری داخلی مجموعه خیال انگیز کردیم. قوس و آسمان باز و حیاط کوچک اما نه تحقیر را در طرح گنجاندیم. چیدمانی از نور و سایه و آب و جزئیات وخشت و خیال. خوابگاه را رفته رفته به سمت خانه شدن سوق دادیم.
به تک تک شان، فضای شخصی و خلوتشان احترام گذاشتیم. فضای عمومی شان را در سطوح مختلف ارتفاعی چیدیم. از پایین به بالا: عمومی به خصوصی.
هسته مرکزی ساختمان را اختصاص دادیم به مرکز ارتباطی، در دو سطح: مرکز ارتباطی ساختمان و مرکز ارتباطی ساکنان ساختمان، خیز و هندسه قوس ها را هم با تپه زمینه پروژه هم آهنگ کردیم.
دیگر برندگان جایزه معمار را در چیدانه ببینید : طبیعت و زیبایی ایرانی در خانه حقیقی
خانه، جایی برای حضور
خانه افشاریان ، شاه نشین کرمانشاه
بازسازی خانه ایران خانم ، نفسی دوباره در کالبد اصفهان
ایل خانه همنشینی مدرن خانواده ایرانی
منبع : مجله معمار و وبسایت خوانسار نیوز ؛ گردآوری شده در تحریریه چیدانه