نخود یکی از حبوبات های شناخته شده در سراسر جهان می باشد که در انواع مختلفی موجود است. این حبوبات خوشمزه, در تهیه برخی از غذاهای اصیل ایرانی مثل آبگوشت به کار می رود. این حبوبات به دلیل محتوای بالای پروتئین و فیبر بسیار مغذی است. در این مطلب با خواص نخود و مزایای متفاوت آن آشنا می شویم.
مهمترین مزایا و خواص نخود
نخود یکی از حبوبات های سرشار از پروتئین و فیبر است. به علاوه این حبوبات حاوی ویتامین های مختلف و مواد معدنی شناخته شده است که برای سلامتی بسیار مفید می باشند. از آن جایی که نخود غنی از فیبر است, برای سلامتی و بهبود عملکرد دستگاه گوارش بسیار مفید است. در ادامه به مهمترین خواص نخود و مزایای درمانی آن می پردازیم.
بهبود بیماری دیابت
مطالعات بسیاری نشان داده است که داشتن رژیم غذایی غنی از فیبر در افراد مبتلا به دیابت نوع یک, سطوح گلوکز خون آن ها را کاهش داده و در افراد مبتلا به دیابت نوع دوم موجب بهبود قند خون، چربی ها و سطح انسولین آن ها می شود. به همین دلیل توصیه می شود زنان روزانه 21 تا 25 گرم و مردان 30 تا 38 گرم فیبر در برنامه غذایی خود استفاده نمایند. از آن جایی که نخود یکی از منابع غنی از فیبر به شمار می رود, مصرف آن می توان به پیشگیری و درمان دیابت کمک کند.از دیگر خواص نخود, می توان به کاهش فشار خون اشاره کرد.
نخود و سلامتی استخوان ها
آهن، فسفات، کلسیم، منیزیم، منگنز، روی و ویتامین K موجود در نخود, همه در ساخت و حفظ ساختار استخوان ها و تقویت آن ها کمک می کنند. اگرچه فسفات و کلسیم هر دو در ساختار استخوان مهم هستند اما تعادل دقیق این دو ماده برای حفظ سلامتی استخوان ها ضروری است. مصرف بیش از حد فسفر همراه مصرف کم کلسیم می تواند منجر به از دست رفتن توده های استخوانی شود.
شکل گیری ماتریکس استخوانی به مواد معدنی نظیر آهن, روی و منگنز نیازمند است که این مواد نقش مهمی در تولید و بلوغ کلاژن دارند. همچنین فقر ویتامین K خطر شکستگی استخوان را افزایش می دهد و مصرف این ویتامین برای حفظ سلامتی استخوان ها بسیار مهم است. این ویتامین موجب بهبود جذب کلسیم در بدن شده و از این رو سلامتی استخوان ها نقش مهمی ایفا می کند. بنابراین تمام مواد معدنی موجود در نخود, به حفظ سلامتی استخوان ها کمک می کنند.
فواید نخود برای قلب
سطح فیبر بالا، پتاسیم، ویتامین C و ویتامین B6، به همراه فقدان کلسترول در نخود، همگی از سلامت قلب حمایت می کنند. در واقع نخود حاوی مقدار قابل توجهی فیبر است که به کاهش مقدار کل کلسترول در خون کمک کرده و در نتیجه خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد. یکی از عوامل ابتلا به بیماری های قلبی فشار خون بالا می باشد, با مصرف نخود و تامین پتاسیم مورد نیاز بدن به همراه مصرف کم سدیم, خطر ابتلا به فشار خون نیز به طور چشمگیری کاهش پیدا می کند.
مقابله با سرطان ها با نخود
سلنیوم یک ماده معدنی است که در بسیاری از میوه ها و سبزیجات یافت نمی شود. با این حال نخود حاوی این ماده معدنی ارزشمند است. این ماده در عملکرد آنزیم های کبدی نفش مهمی بازی می کند و در سم زدایی برخی از ترکیبات سرطان زا در بدن کمک می کند. علاوه بر این، اخیرا مطالعات نشان داده است که سلنیوم مانع از التهاب و نیز کاهش نرخ رشد تومورهای سرطانی می شود.
همچنین نخود حاوی فولات است که نقش مهمی در سنتز DNA و تعمیر آن ایفا می کند و در نتیجه از تشکیل سلول های سرطانی و جهش آن ها در DNA جلوگیری می کند. ساپونین یکی دیگر از مواد مهم موجود در نخود است که از گسترش سلول های سرطانی در بدن پیشگیری می کند. از آن جایی که این حبوبات سرشار از انواع فیبرها است, مصرف ان خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش می دهد. همچنین ویتامین C موجود در نخود, از سلول ها در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آراد محافظت می کند.
فواید مصرف نخود در بارداری
- در بارداری, معمولا زنان دچار افزایش وزن و چاقی می شوند. نخود یکی از مواد غذایی مفید برای کنترل چاقی در طول بارداری است.
- نخود خطرات ناشی از حمله قلبی را کاهش می دهد. از این رو مصرف آن در طول بارداری به زنان توصیه می شود.
- مصرف نخود در بارداری موجب ارتقاء سطح انرژی زنان می شود و انرژی مورد نیاز بدن آن ها را تامین می کند.
- نخود منبع آهن و ویتامین B6 به شمار می آید که برای رشد جنین در طول بارداری ضروری می باشند.
فواید نخود در کاهش التهابات
کولین یک ماده مغذی و همه کاره در نخود است که به خواب راحت, حرکت ماهیچه ها و یادگیری و تقویت حافظه کمک بسیاری می کند. همچنین این ماده مغذی به حفظ ساختار غشای سلولی, انتقال تکانه های عصبی, جذب چربی و کاهش التهاب مزمن کمک شایان توجهی می کند. علاوه بر این فیبرهای موجود در نخود, از یبوست جلوگیری کرده و موجب بهبود عملکرد دستگاه گوارش می شوند.
فواید نخود برای پوست و مو
از آن جایی که نخود سرشار از مواد مغذی می باشد, غذایی بسیار مفیدی برای پوست و مو به شمار می رود. از جمله خواص نخود برای پوست عبارت است از: رفع چین و چروک صورت, رفع لکه های پوستی, درمان عفونت قارچی پوست و … . همچنین از مزایای نخود برای مو می توان به تقویت مو و درمان شوره سر اشاره کرد.
کاهش وزن با نخود
یکی از مهمترین خواص نخود, کنترل وزن و ایجاد احساس سیری در افراد است. در واقع فیبرهای غذایی به عنوان عوامل مهم در کنترل و کاهش وزن محسوب می شود. این خاصیت فیبرها ناشی از مواد حجم زا در آن ها می باشد. این ترکیبات موجب افزایش احساس سیری و کاهش اشتها شده و در نتیجه فرد کالری کمتری مصرف کرده و کاهش وزن حاصل می شود.
حفظ سلامت چشم ها
امروزه استفاده از تکنولوژی به طور چشمگیری افزایش یافته است و افراد در طول روز مدت زمان زیادی به صفحه مانیتور گوشی موبایل، صفحه مانیتور، لپ تاب و … خیره می شوند که می تواند مشکلات زیان باری را برای چشم ها ایجاد نماید و سلامت چشم را به خطر اندازد. نخود منبع خوبی از ویتامین A می باشد که این ویتامین موثرترین ویتامین برای غشا مخاطی و پوست و چشم ها می باشد که از آسیب های رادیکال های آزاد و عفونت مراقبت می کند. در نتیجه مصرف روزانه نخود می تواند تاثیر به سزایی در بهبود بینایی داشته باشد.
پیشگیری از سنگ کلیه
یکی از مشکلات و بیماری شایع در بین افراد، ابتلا به سنگ کلیه می باشد برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری روش های خانگی زیادی وجود دارد. یکی از این شیوه های پیشگیری مصرف نخود می باشد که برای این منظور می توانید از یک شب قبل نخود را به میزان نصف فنجان در آب بخیسانید و روز بعد آن را به همراه عسل میل نمایید.
سلامت دستگاه گوارش
نخود سرشار از فیبر می باشد به طوری که در نصف فنجان از آن دارای 6 الی 7 گرم فیبر می باشد. در متابولیسم بدن فیبر رژیمی می تواند میزان سوخت و ساز بدن را افزایش دهد و باعث عملکرد بهتر دستگاه گوارشی گردد و به پیشگیری از ابتلا به یبوست کمک نمایید. فیبر موثر ترین ماده برای جمع آوری سموم بدن کمک می کند همچنین با از بین بردن باکتریهای ناسالم موجود در معده و همچنین افزایش باکتری های سالم در جلوگیری از بروز سو هاضمه کمک کننده باشد. علاوه بر آن PH بدن را کنترل می کند.
تنظیم خواب
در ترکیبات نخود مقادیر بالای سرتونین، آمینو اسید و تریپتوفان وجود دارد که این ترکیبات می توانند باعث بروز آرامش در فرد گردند و نقش مفیدی در تنظیم خواب و خلق و خوی فرد داشته باشند.
علاوه بر موارد بیان شده, نخود مزایای دیگری نیز برای سلامتی دارد که نیاز به بررسی های بیشتری است. خواص نخود در درمان بسیاری از بیماری ها به کار برده می شود. از این رو این حبوبات یکی از مهمترین حبوبات ها به شمار می رود.