د کتر احمد رضا د رستی : متخصص تغذیه و رژیمد رمانی
تحریریه زندگی آنلاین : پوست بد ن انسان نقش محافظتی فوقالعاد های را ایفا میکند و هر گونه لطمهای که د ر آن ایجاد گرد د ، مستقیماً بر سلامت کل بد ن تأثیر میکند . از طرف د یگر، ناسالم بود ن بد ن نیز روی پوست اثرات جد ی برجای میگذارد . تغییرات هورمونی و شرایط خاص فیزیولوژیک، تغذیه نامناسب، آلرژنها و همچنین د ورههای ویژه سنی، محیط زند گی (از قبیل آلود گیهای محیطی) و حتی شرایط روحی - روانی و از جمله استرسهای شد ید نیز از جمله عواملی هستند که تاثیرات جد ی و گاه بسیار نامناسب و لطمهزنند ه را بر پوست بد ن و د ر نتیجه بر سلامتی ما وارد میسازند .
بیشتربخوانید:
مواد غذایی د خیل د ر امر پیشگیری و د رمان جوشها
امگا3: گروهی از اسید های چرب هستند که خاصیت ضد التهابی د ارند و به جلوگیری از بروز و همچنین به کاهش جوشها و سایر بیماریهای پوستی، کمک میکنند . ذکر این نکته ضروری است که د ر رژیم سالم مد یترانهای، گوشت قرمز به ند رت مصرف میشود و اغلب گوشت مصرفی را ماهی و غذاهای د ریایی تشکیل مید هد . چربیهای حاوی امگا-3 به میزان زیاد ی د ر گوشت ماهیها و تا حد کمتری د ر مغز د انهها (به ویژه گرد و و باد ام هند ی) و د ر د انه کتان (کلزا) وجود د ارند . مصرف مکملهای امگا-3 نیز د ر بسیاری از افراد میتواند د ر کاهش مشکل جوشهای صورت کمککنند ه باشد ، البته لازم است د ر افراد با شرایط سنی و جنسی و فیزیولوژیک متفاوت، مقد ار مصرف مکمل امگا-3 توسط متخصص تغذیه تعیین شد ه و مورد استفاد ه قرار گیرد . مصرف نابجای هر نوع مکمل و حتی مکمل این اسید های چرب، میتواند برای بد ن زیانبار باشد .
پروتئینها از جمله مواد ی هستند که باید از طریق مواد غذایی مناسب به بد ن برسند . ملکولهای تشکیل د هند ه پروتئینها را اسید های آمینه مینامند . انواع مختلفی از اسید های آمینه د ر ساخت پروتئینها د خیل هستند . د ر بین انواع این اسید های آمینه، انواع اسید های آمینه گوگرد ی از قبیل سیستین و سیستئین برای تشکیل پوست سالم بسیار ضروریاند . این اسید های آمینه نیز د ر غذاهای حیوانی به ویژه گوشت ماکیان، تخممرغ، گوشت گوساله و غلات کامل وجود د ارند . د ر مکملهای پوست و مو امروزه از این اسید های آمینه استفاد ه شد ه تا بتوانند نقش خود را به خوبی ایفا کنند .
روی: روی (زینک) از جمله مواد مغذی است که سلامت پوست بسیار به آن وابسته است. این ماد ه د ر غذاهای حیوانی و سپس د ر غلات کامل و حبوبات به مقد ار مناسبی وجود د ارد ، لذا مصرف لوبیا، نخود ، عد س و ماش و همچنین مصرف گوشتها به ویژه گوشت ماهی و ماکیان، میتواند مقد ار مناسبی روی را به بد ن برساند و به سلامت پوست و کاهش جوشها کمک کند . د ر نوجوانان مبتلا به بد غذایی و سوءتغذیه، مصرف مکمل روی میتواند به کاهش جوشها و بهبود آنها کمک کند که کماکان متخصص تغذیه مقد ار مکمل را تعیین خواهد کرد .
بیشتربخوانید:
ویتامین A: ویتامین A از جمله مواد مغذی است که برای سلامت و شاد ابی پوست و مخاط به شد ت ضروری است و لذا کمبود آن میتواند به بروز و تشد ید انواع بیماریهای پوستی و از جمله جوشها، د امن بزند . منبع اصلی این ویتامین، مواد غذایی حیوانی از قبیل شیر و لبنیات، تخممرغ، ماهی و ماکیان و گوشتهای قرمز است؛ از طرف د یگر، پیشسازهای این ویتامین د ر سبزیجات (به ویژه سبزیجات رنگی و سبز تیره) و میوهها به فراوانی یافت میشود . این پیشسازها خاصیت آنتیاکسید انی د اشته و د ر بد ن انسان به ویتامین A تبد یل میشوند ، لذا افراد ی که سبزیجات کافی د ر رژیم غذایی خود ند ارند ، بیشتر د ر خطر انواع بیماریهای پوستی قرار میگیرند .
ویتامین C: ویتامین C یک آنتیاکسید ان قوی است که برای سلامت تمام بد ن و از جمله پوست و مخاط فوقالعاد ه ضروری است. نقش کمبود د ریافت این ویتامین د ر ایجاد بیماری اسکوربوت که منجر خونریزیهای مخاطی (مثلاً د ر مخاط د هان) و حتی مرگ میشود ، از زمانهای قد یم شناخته شد ه بود . د ر زمانی که ملاحان د ر کشتیهایی چند ماه بر روی آب به سر میبرد ند و از مصرف تمام میوهها و سبزیجات بیبهره بود ند ، این بیماری عد ه زیاد ی را از بین میبرد . ملاحان انگلیسی به این موضوع پی برد ند که اگر مقد اری لیموی ترش تازه با خود به د ریا ببرند ، تا 3 هفته پس از پایان لیموها، هنوز هیچ مشکلی آنها را تهد ید نمیکند و از یکماه پس از مصرف نکرد ن لیمو و د ریافت نکرد ن ویتامین C خطر بیماریهای پوستی- مخاطی و سپس تشد ید بیماری تا حد مرگ، آنها را تهد ید میکند .
عد های د ر قد یم برای د رمان بیماریهای پوستی و جوشها، مقد ار آب لیموی تازه بر روی آنها مالش مید اد ند و یا پوستهای لیموی آب گرفته د ارای پالپ لیمو را روی آنها قرار مید اد ند . ویتامین C امروزه جزء لاینفک تمام مکملهای ویتامینی است.
ویتامین E: ویتامین E نیز یک آنتیاکسید ان قوی است که نقش آن د ر حفظ و ارتقای سلامت پوست به خوبی مشخص شد ه است. منبع اصلی غذایی این ویتامین، غذاهای گیاهی و به ویژه روغنهای گیاهی است. تمام گیاهان و از جمله روغن سبزیجات، حاوی این ویتامین هستند . غلات کامل و به ویژه جوانه غلات، حاوی ویتامین E خوبی هستند . د انه زیتون نیز شامل همین قاعد ه است و نقش مصرف روغن زیتون (یا همان روغن ضد سرطان) د ر حفظ سلامت پوست به خوبی روشن است و حتی افراد ی از مالید ن روغن زیتون بر روی پوست حاوی جوش، بهرهبرد اری کرد ه و معتقد ند که به کاهش مشکل کمک میکند . سایر روغنهای گیاهی از قبیل پنبه د انه، سویا، کنجد ، ذرت، هسته انگور، کلزا (کانولا) و د یگر روغنهای گیاهی نیز حاوی ویتامین E به مقد ار عالی هستند ؛ البته مسلماً نباید د ر مصرف این روغنهای گیاهی نیز زیاد هروی نمود . مصرف پماد ها و کرمهای حاوی ویتامینهای A و E به ویژه د ر افراد سالمند ، به سلامت پوست کمک شایانی مینماید .
ویتامین B6: برای متابولیسم پروتئینها د ر بد ن و تولید سلولهای جد ید بسیار ضروری است. به همین ترتیب، این ویتامین برای ساخت و ترمیم پوست لازم است و کمبود د ریافت آن، موجب افزایش التهابات و جراحات پوستی میشود . این ویتامین نیز د ر مواد غذایی پروتئینی به مقد ار کافی وجود د ارد و لذا لازم است همواره افراد از منابع پروتئینی مناسب استفاد ه کنند .
بیشتربخوانید:
آنتیاکسید انها از جمله مواد مغذی ارزشمند ی هستند که به سلامت پوست کمک شایان مینمایند . همانگونه که ذکر شد ، انواع سبزیجات و میوهها حاوی آنتیاکسید انهای متعد د ی هستند . رنگ قرمز، نارنجی و سبز تیره نشانگر مقد ار بیشتر کاروتنویید ها و سایر انواع آنتیاکسید ان است. به عنوان مثال میتوان هویج، زرد ک، تربچه، اسفناج، برگهای روی کاهو، شاه توت، توتفرنگی، آلو سیاه، انگور قهوهای و انگور سیاه و موارد مشابه را نام برد . چای (اعم از چای سیاه، سبز و یا سفید ) نیز د ر زمره مواد گیاهی حاوی آنتیاکسید انها است و لذا مصرف مناسب چای (به ویژه چای سبز) نیز به پیشگیری و بهبود جوشهای پوستی کمک مینماید . برخی مطالعات نشان د اد ه که قرار د اد ن چای سبز کیسهای خیس و سرد بر روی محل جوشهای پوستی به مد ت 15 د قیقه، به کاهش تعد اد و عوارض جوشها کمک مینماید .
سلنیوم از جمله آنتیاکسید انهای بسیار ضروری برای سلامتی بد ن و پوست است که به ویژه د ر غذاهای حیوانی و غلات کامل و حبوبات وجود د ارد . یکی از محتویات د اروهای مکمل برای سلامت پوست، سلنیوم است که میتوان از این د اروها با نظرمتخصص تغذیه برای بهبود وضعیت پوست، استفاد ه نمود .
پروبیوتیکها باکتریهای مفید ی هستند که با باکتریهای ایجاد کنند ه عفونت رقابت میکنند و لذا از رشد و تکثیر آنها تا حد زیاد ی جلوگیری میکنند . این باکتریها د ر د ستگاه گوارش انسان بصورت مسالمتآمیزی زند گی میکنند و التهاب و استرس اکسید اتیو د ر د ستگاه گوارش را کاهش مید هند و حتی وجود آنها برای سلامت د ستگاه گوارش ضروری است و برای سلولهای رود ه، اسید های چرب با زنجیره متوسط تولید میکنند که به تغذیه و سلامت آنها کمک میکند . این باکتریها ضمناً د ر رود هها بعضی از ویتامینها را نیز تولید میکنند و لذا د ر کل، برای سلامت انسان ضروری هستند . بعضی مطالعات نشان مید هند که مصرف ماست و کفیر و محصولات لبنی پروبیوتیک و غذاهای تخمیری (مثل پنیر و همچنین سرکه طبیعی) به سلامت پوست و کاهش جوشهای پوستی کمک میکند .
آبرسانی میوهها و سبزیجات، از نکات قابل توجه د ر سلامتی پوست است. د ر زمان قد یم پوست خیار را روی جوشهای پوستی قرار مید اد ند تا به التیام آنها کمک کند . امروزه کرمها و پماد های حاوی عصاره پوست خیار عرضه میشود که به همین ترتیب، به سلامت پوست کمک مینماید . د ر تابستان مصرف هند وانه میتواند آبرسانی مناسبی برای پوست د اشته باشد که به حفظ و ارتقای سلامت پوست و کاهش جوشها کمک میکند .
بیشتر بخوانید: