سرویس فرهنگ و هنر مشرق - حجت الاسلام والمسلمین علوی 20 بهمن 1398 در گفتوگوی خبری شبکه دوم سیما گفت: وزارت اطلاعات را وارد کار ساخت فیلم و سریال کردیم. با فیلم و سریال توانستیم هم کار آموزش عمومی را انجام دهیم و هم اهدافی چون صیانت جامعه در برابر جاسوسی و یک سری اهداف اطلاعاتی را محقق کنیم، فیلم هایی چون "روباه، ماجرای نیمروز، سیانور، امکان مینا، روز صفر و «شبی که ماه کامل شد» و سریالهای «سارق روح»،«پازل» ،«خانه امن»، « تعبیر وارونۀ یک رؤیا" محصول همین رویکرد بود که با همکاری این عزیزان انجام دادیم.
بیشتر بخوانید:
پس از اختتامیه جشنواره فیلم فجر ،سخنان وزیر اطلاعات با واکنش تهیه کننده «شبی که ماه کامل شد» مواجه شد.
«محمد حسین قاسمی» در صفحه اینستاگرام خود نوشت:
درخصوص حواشی جدید فیلم سینمایی "شبی که ماه کامل شد" لازم می دانم نکات زیر را به اطلاع مردم عزیز برسانم:
1- برای تولید فیلم "شبی که ماه کامل شد" هرگز از منابع و سرمایه دولتی و یا نهادهای حکومتی مشارکتی دریافت نشده و از هیچ سرمایه و سرمایه گذاری که دچار شائبه از منظر حقوقی و افکار عمومی باشد نیز استفاده نگردیده است. این فیلم با سرمایه بخش خصوصی و نیز با پیش فروش و فروش رایت هایش تولید شده است. همچنین اگر اسناد و مدارکی در رد این ادعا وجود دارد از انتشار آن استقبال می کنیم.
2- انتخاب سوژه ی ملتهب فیلم (سرگذشت زنی که گرفتار تفکرات ارتجاعی تکفیری ها می شود) از طرف کارگردان ، سرآغاز پروسهای برای تحقیقات شد و به منظور تکمیل طرح اولیه از طریق حراست وزارت ارشاد، مشاوری برای تکمیل پروسه تحقیقات معرفی گردید و این امری طبیعی و بدیهی است چرا که بخش ِ عمده ای از داده ها و معلومات به دلایلی واضح در دسترس نیست.
دیگر تهیهکنندهای که نام او در زمره تهیهکنندگان آثار نامبرده شده توسط وزیر اطلاعات با تولید آثاری نظیر سیانور و ماجرای نیمروز قرار گرفت، سید محمود رضوی است.
در لیست پروانه مالکیتهایی که توسط وزارت ارشاد منتشر شده، 55 درصد سرمایه فیلم ماجرای نیمروز توسط سید محمود رضوی، 25 درصد توسط بنیاد سینمایی فارابی و 20 درصد هم توسط توسعه کسب و کار توسکا تامین شده است.
بر اساس اطلاعات کسب شده در گواهی پروانه مالکیت فیلم سیانور نمیتوان سرمایهگذاری را جستجو کرد که منتسب به وزارت اطلاعات باشد و همانطور که تهیهکننده شبی که ماه کامل شد تاکید میکند، این تولیدات در بخش خصوصی تولید شده است.
در مورد سریالهای تلویزیونی که وزیر ارشاد به عنوان رزومه دوران فعالیتش ارائه کرده است، سیما فیلم به عنوان سرمایهگذار و تامین کننده بودجه معرفی میشود.
در مورد تمامی سریالهای تلویزیونی که وزیر اطلاعات در کارنامه خود به ثبت رساند، چند نکته از سوی رسانههای رسمی به صورت مکرر در اخبار مرتبط با این تولیدات دائما در حال تکرار است.
ابولفضل صفری در اظهار نظری ادامه یافتن فصل دوم سریال سارق روح را منوط به تصمیم مدیران سیما میداند.اگر تهیهکننده قطعی این سریال وزارت اطلاعات بود، با توجه به مورد توجه گرفتن سریال، فاصله زمانی خاصی میان تولید فصل اول و دوم ایجاد نمیشد.
علیرام نورایی در اظهار نظری دیگر ادعا میکند که سریال «سارق روح » سفارشی نیست.
در میان اخبار منتشر شده در میان تمامی رسانهها عنوان شده که این سریال کاری از گروه فیلم و سریال شبکه پنجم سیماست و بر اساس روال همیشگی سیما، تولیدات هر شبکه با حمایت مالی مرکز سیما فیلم ساخته خواهد شد. ادعاهای سازندگان و مستندات منتشر شده در رسانهها، روزمه فعالیت نمایشی وزیر اطلاعات را با چالشهای بیشتری مواجه خواهد کرد.
از میان فیلمهایی که علوی ادعا میکند توسط وزارت اطلاعات ساخته شده، تنها میتوان دو گزینه «امکان مینا» و «روباه» در لیست تولیدات وزارت قرار داد و امکان این تکذیب نیز همچنان از سوی سازندگان، وجود دارد.
فرد سرمایهگذاری با عنوان رسمی «مهدی ابراهیمی» برای اهالی سینما به عنوان سرمایهگذار شناخته شده نیست و در فیلم امکان مینا 50 درصد و در فیلم روباه 60 سرمایهگذاری کرده است. نکته جالب اینجاست که همین تولیدات که از سوی وزیر به عنوان آثار نمایشی وزارت اطلاعات معرفی شدهاند، به صورت مشارکتی با بنیاد سینمایی فارابی تولید شده و تولیداتی با 100 درصد سرمایه گذاری این نهاد نیست.
نکته مهمتر در مورد اظهارات فرهنگی وزیر اطلاعات این است که از ابتدای دهه نود میلادی بنا به اظهارنظر رسمی بسیاری از سینماگران و اظهار نظر منابع مکتوب سازمان سیا و پنتاگون در فیلمهای مهم سینمایی و سریالهای تلویزیونی فراوانی سرمایهگذاری کردهاند. آیا هیچکدام از مقامات رسمی سازمان سیا اذعان و اعتراف به سرمایهگذاری در حوزه فیلم و سریال کردهاند؟!
الیور استون در گفتوگویی که توسط ساسان گلفر در روزنامه شرق در تاریخ چهارشنبه 15 اردیبهشت 1395 منتشر شده میگوید: سازمان سیا واقعا کسبوکار فیلم و سینما را تحتتأثیر قرار داد. «هوملند» و «٢٤» اینها تبلیغات سازمان سیا هستند که نشان میدهد چه کار بزرگی در مبارزه با تروریسم انجام میدهند؛ و ارتش در تبلیغاتی که درموردش میشود، بسیار درگیر است و هواپیما و ناو و... در اختیار فیلمسازان میگذارد.
متن کامل مصاحبه الیور استون بازنشر در مشرق:
با استناد به اظهارنظر رسمی استون و درخواست سیا و پنتاگون برای همکاری با او، هیچ مقام رسمی در ایالات متحده، ساخت فیلم و سریال را به عنوان روزمه فرهنگی خود معرفی نمیکند. علت این پردهپوشی هم یک استدلال ساده منطقی و عقلانی است که در صورت ارائه اطلاعات مربوط به مشارکت دستگاههای نظامی و امنیتی در تولیدات سینمایی، اولین گروهی که از این موضوع آسیب میبینند، همان اهالی فرهنگ و سینماگران هستند. وقتی این موضوعات به صورت شائبه مطرح میشد، سینماگران با معضلات جدی در فضای سینمای روبرو بودند.
عدم توجه به کیفیت سینمایی آثاری نظیر سیانور در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر و نادیدهنگاری قسمت نخست ماجرای نیمروز در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر، نشات گرفته از فضاسازی بود که برای سیدمحمودرضوی پدید آمد. دربهای همکاری این تهیهکننده با برچسب همکارسینمایی وزارت اطلاعات مسدود شد و در پی فضاسازی پدید آمده، محدودیتهای فراوانی برای او ایجاد شد که او عطای فعالیت سینمایی را به لقایش بخشید و راهی عرصه دیگری شد.
سوال مهم این است آیا با نام بردن این تولیدت توسط وزیر اطلاعات، در آیندهای نزدیک هنرمندان دیگری خواهند پذیرفت در پروژههای امنیتی با هر نهادی همکاری داشته باشند؟
نمونه دیگر قابل اشاره محمد حسین قاسمی که اظهار نظر اخیر وزیر اطلاعات در قضاوت فیلم اخیر او در همکاری مشترک با همسرش در جشنواره فیلم اخیر اثیر فراوانی گذاشت.
تهیهکننده شبی که ماه کامل شد پس از نمایش اثرش در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر (1397) با این چالش از سوی اصحاب رسانه مواجه بود که سرمایه ساخت فیلم را چگونه تامین کرده است و او بر اساس اظهار نظر اخیرش در پست اینستاگرامی منتشر شده اصرار داشت که فیلم در بخش خصوصی ساخته شده است.
اظهار نظر وزیر اطلاعات با توجه به ساختار و مناسبات سینما در داخل کشور، در میان اهالی سینمای چنین تفسیر شد که فیلم شبی که ماه کامل شد متعلق به وزارت اطلاعات است و هزینه تولید آنرا را این نهاد در اختیار تهیهکننده قرار داده است.
اما توضیحات این تهیه کننده نشان داد که سوژه اصلی فیلم از سوی کارگردان انتخاب شده و در فرآیند مشاوره ، مرتضی اصفهانی(قبه) کارمند سابق و بازنشسته وزارت اطلاعات به این پروژه معرفی شده است. اما همین اظهار نظر در روزهای پایانی جشنواره گریبان فیلم ابلق را گرفت و هیات داوران برای اینکه از سوی اصحاب رسانه با پرسشهای جدیتری مواجه نشوند، سازندگان ابلق را به تبلیغات گسترده در فضای مجازی متهم کردند و سید جمال ساداتیان رئیس دفتر سابق مرحوم هاشمی رفسنجانی، تهیه کننده فعلی سینما و از اعضای هیات داوران فجر در اظهار نظری سازندگان ابلق را متهم به فضاسازی رسانهای کرد.
رزومهسازیهایی از این دست پیامدهای فراوانی در سینما خواهد داشت و اگر در فرآیند تولید آثار استراتژیک سینما در حوزه امنیت، سینماگران همکاریهای خود را محدود کنند، ریشه چنین واکنشهایی را در آیندهای نزدیک به حساب این گونه ورودهای ناگهانی دانست.