سرویس جهان مشرق _ در روزهای اخیر شایعات عجیبی در رسانههای عربی و ترک در خصوص احتمال دخالت نظامی ترکیه در جنگ یمن به سود نیروهای ائتلاف متجاوز سعودی منتشر شده است.
در حالیکه بسیاری از شبکههای خبری بزرگ نظیر الجزیره و العربیه نیز مدعی هستند که ترکیه در حال اعزام نیروهای مزدور سوری از شمال سوریه به خاک یمن برای کمک به نیروهای منصور هادی در جبهه استان مارب است، انتشار بیانیه عجیب وزارت خارجه ترکیه در خصوص حملات انصارالله به خاک عربستان این شایعات را بیش از پیش تقویت کرد.
سخنگوی وزارت خارجه دولت اردوغان در سخنانی عجیب و بدون در نظر گرفتن جنایات بیشمار ارتش سعودی در حق مردم بی دفاع یمن، حملات انتقامی انصارالله یمن در پاسخ به جنایات نیروی هوایی عربستان را محکوم کرده و از لزوم توقف فوری آن سخن گفت.
این در حالی است که بمباران هوایی سنگین نیروی هوایی سعودی در 6 سال گذشته موجب شهادت دهها هزار نفر از مردم بیدفاع یمن و نابودی بیش از 80 درصد از زیرساختهای حیاتی این کشور شده و حتی با محکومیتهای بین المللی مواجه شده است اما در سالیان اخیر هیچگاه موضع شفاف و قاطعی از سوی مقامات دولت ترکیه در خصوص محکومیت این حملات و لزوم توقف فوری آنها شاهد نبودیم.
چرا ترکیه به دنبال کمک به عربستان است؟
ماجراجوییهای نظامی ترکیه در سالهای اخیر در مناطقی نظیر لیبی، ادلب و قره باغ که ترکیبی از سازماندهی هزاران نیروی مزدور عضو سابق گروههای تکفیری در شمال سوریه و ارسال فناوریهای نظامی این کشور نظیر پهپادهای تهاجمی Bayraktar TB2 بوده است و موفقیتهای میدانی کسب شده، موجب شده است تا این کشور به دنبال گسترش فعالیت منطقهای خود به سایر مناطق نیز باشد.
مدل فعالیت ترکیه در لیبی و سوریه بیشتر بر پایه ایدئولوژی و حمایت از گروههای با تفکر اخوانی بوده و در نبرد قرهباغ بر اساس اشتراکات زبانی و هویتی با یک طرف درگیر (جمهوری آذربایجان) بود.
اما دلیل ورود احتمالی ترکیه به نبرد یمن چیست؟
اصولا تقسیم قدرت در خاک یمن میان سه بازیگر اصلی شکل گرفته است : انصارالله و قبایل زیدی در شمال و مرکز یمن، نیروهای مجلس انتقالی جنوبی و قوای وفادار به طارق صالح در جنوب و نیروهای پیرو منصور هادی و حزب اصلاح در مناطقی نظیر تعز و مارب.
حزب اصلاح و سران آن در واقع شاخه جنبش اخوان المسلمین در شبه جزیره عربی و خاک یمن محسوب میشوند که از لحاظ ایدئولوژی دارای قرابت ذاتی با ترکیه و حزب عدالت و توسعه این کشور هستند. از آنجایی که کمترین حوزه نفوذ و مناطق راهبردی در میان 3 بازیگر اصلی جنگ یمن در اختیار این نیروها قرار دارد و به آنها شدیدا از مدل حمایت عربستان و حمایت نظامی این کشور در میدان جنگ ناراضی هستند، از سال گذشته زمزمههایی از ارتباط میان سران اصلاح و ترکیه به منظور دعوت از این کشور به خاک یمن شنیده میشد.
مارب در واقع آخرین شهر و جای پای مهم برای نیروهای منصور هادی و حزب اصلاح به شمار میرود و از دست رفتن آن موجب حذف تقریبا کامل آنها از معادلات آینده یمن خواهد شد؛ از این جهت آنها که به این نتیجه رسیدهاند که ارتش سعودی کم توان تر از آن است که بتواند وضعیت میدانی جنگ را تغییر دهد، دست به دامان ترکیه و بازوی نظامیاش برای تغییر موازنه قوا در برابر انصارالله و قوای جنوبی شدهاند.
ترکیه نباید دچار خطای محاسباتی شود
ترکیه در گذشته یک بار مرتکب خطایی بزرگ برای ایجاد آشوب در سوریه و ساقط کردن دولت این کشور شده است که تقریبا از سال 2016 و نزدیکی به روسیه و ایران در این خصوص، تلاش کرد تا قصه جنگ سوریه را به شکلی آبرومندانه و با خسارات حداقلی برای خود به پایان برساند، اما دخالت مجدد و بی پروایی آنها در نبرد بزرگ ادلب در سال 2020 نشان داد که سردمداران این کشور همچنان تفکرات متوهمانه خود در خصوص گسترش مرزهای امپراطوری سابق عثمانی را در سر دارند.
در خاک لیبی اما حداقل این کشور در حمایت از دولت قانونی و تحت حمایت سازمان ملل وارد میدان نبرد شد که نهایتا منجر به نجات طرابلس پایتخت دولت وفاق ملی از خطر اشغال توسط نیروهای خلیفه حفتر تحت حمایت امارات و مصر شد.
نبرد قرهباغ در حمایت از کشور جمهوری آذربایجان نیز در مناطقی انجام شد که طبق کلیه قطعنامهها و توافقات بین المللی متعلق به خاک جمهوری آذربایجان بوده و از سال 1994 تحت اشغال غیرقانونی ارتش ارمنستان قرار داشت.
اما جنگ یمن با تمامی موارد گذشته که در بالا ذکر شد متفاوت است : در خاک یمن اکنون 2 قدرت اصلی شهرهای مهم و پر جمعیت را تحت کنترل خود دارند؛ انصارالله در شمال و مجلس انتقالی جنوبی(تحت حمایت امارات) در جنوب.
نقطه اشتراک این 2 قدرت اصلی یمن نیز در 1 مورد است : تنفر و دشمنی شدید با منصور هادی و حزب اصلاح! در واقع به جرات میتوان گفت که کینه و دشمنی که قوای جنوبی با نیروهای وفادار به منصور هادی رییس جمهور مستعفی یمن دارند، بسیار بیشتر از انصارالله یمن است و دعوت حزب اصلاح از ترکیه (دشمن ذاتی امارات) برای ورود به خاک یمن میتواند موجب واکنش شدید امارات و قوای جنوبی و تلاش برای اخراج کامل آنها از عدن و سایر شهرهای جنوبی یمن شود.
در پایان بایستی ذکر کرد که پیروزی سریع ترکیه در لیبی یا قرهباغ قرار نیست در خاک یمن تکرار شود؛ قوای مردمی انصارالله یمن هرگز کوچکترین شباهتی به ارتش ارمنستان یا نیروهای خلیفه حفتر ندارند؛ یمنیها سرسختترین جنگجویان خاورمیانه هستند که 6 سال در برابر چندین ارتش ثروتمند عربی با مدرنترین تجهیزات نظامی دنیا مقاومت کرده و دهها هزار نیروی مزدور تحت حمایت عربستان و امارات و صدها سورتی پرواز و بمباران سنگین نیروی هوایی این دو کشور نیز هرگز نتوانست کوچکترین خللی در اراده رزمندگان یمنی ایجاد کند و نتیجه آن امروز حضور انصارالله در دروازههای شهر مارب به عنوان پایگاه مرکزی ائتلاف سعودی در یمن و زیر آتش بودن روزانه تمام خاک عربستان با توان موشکی و پهپادی ارتش یمن است.