فرادید؛ برطبق مطالعه بزرگی که اخیراً انجام شده است، مغز یک اندام بدونِ جنسیت است و ماده سفید و خاکستری در مغز زنان و مردان تفاوت بسیار ناچیزی با هم دارد.
به گزارش فرادید به نقل از دیلیمیل، تحقیقات گذشته ادعا کرده بودند که مغز مردان در تفکر منطقی بهتر از مغز زنان عمل میکند؛ و این درحالیست که مغز زنان به آنها اجازه میدهد مهارتهای چندگانه و ارتباطی بهتری در مقایسه با مردان داشته باشند.
اما محققانی که دادههای ارزشمند گردآوریشده طی دهههای متمادی را بررسی کردهاند، میگویند تفاوت ناچیزی در عملکرد و ساختار مغز زنان و مردان وجو دارد.
آنها میگویند فرضیه سوگیرانۀ نوروسکسیسم – کسانی که معتقدند مغز مردان از مغز زنان بزرگتر است پس مردان بهتر از زنان فکر میکنند – بر تحقیقات پیشین سایه افکنده بود و قائلان به این فرضیه معتقد بودند که مغز زنان و مردان به دو شکل متفاوت برنامهریزی شده است.
دانشمندان قرنها بر این ایده که تفاوتهایی بین مغز مردان و زنان وجود دارد پافشاری میکردند. اما لزلی الیوت، عصبشناس از دانشگاه فرانکلین روزالیند در شیکاگو، میگوید این نظریهها با استناد به نمونههای کم و سوگیریها ارائه شده بودند.
او میگوید، مغز یک اندام تکجنسیتی است [زنانه و مردانه ندارد].
الیوت و همکارانش طی یک فراتحلیل نمونههای اسکن امآرآی و بافت مغزی افراد بعد از مرگ را طی 30 سال گذشته بررسی کردند و دریافتند که حتی با وجود تفاوت در اندازه مغز، تفاوتهای بسیاری اندکی در عملکرد و ساختار آن در دو جنس وجود دارد.
برای مثال، ناحیه آمیگدال، که غریزه «گریز یا جنگ» را کنترل میکند، فقط در حدود 1درصد در مغز مردان بزرگتر از مغز زنان بود؛ و درواقع آنقدر این تفاوت ناچیز است که به سختی میتوان به لحاظ آماری آن را حائز اهمیت دانست.
درحالیکه برخی مطالعات نشان میدهند مغز مردان به سمت جانبی بودنِ نیمکرهای گرایش دارد – به این معنی که در هر زمانی فقط یک نیمکره فعال است – الیوت دریافت که این نتایج آنقدر در تحقیقاتِ متفاوت متفاوت هستند که نمیتوان از آنها به قطعیت رسید.
درضمن مطالعاتی که نشان داده بودند زنان در تشخیص حالات چهره دیگران بهتر از مردان عمل میکنند؛ با مطالعات دیگری که کشف کرده بودند مردان در این مهارت از زنان بهتر هستند، نقض شده بودند.
مغز یک مرد بزرگسال معمولی در حدود 10 تا 11درصد از مغز یک زن بزرگسال معمولی بزرگتر است. مغزهای بزرگتر ماده سفید بیشتری دارند که در هماهنگی ارتباط بین نواحی مختلف مغز استفاده میشود. الیوت میگوید: «اما این به این معنی نیست که مغز مردان عملکرد متفاوتی دارد. این تفاوت [در یافتهها]ناشی از سوگیریهای نمونهگیری است.»
الیوت به آکادمیک تایمز گفته است: «زنی که مغز بزرگتری نسبت به زن دیگر دارد؛ ماده سفید بیشتری نیز به نسبت او دارد.»
الیوت میگوید: «درست مانند بسیاری از دانشمندان علوم اعصاب، من هم فکر میکردم اگر حجم نمونهها بیشتر شود، ما از این همه تناقض در مطالعات علمی خلاص میشویم و میتوانیم با قطعیت بگوییم که عملکرد مغز زن و مرد با هم تفاوت دارد. تحقیقاتی که اکنون در حال انجام است با نمونههای بزرگ و بزرگتری انجام میشود، اما این یافتهها همچنان تفاوت قابل اتکایی را نشان نمیدهند. درواقع نتیجه هر تحقیقی با تحقیق دیگر متفاوت است.»
«در تمام پژوهشهایی که انجام شده است آنقدر نتایج متفاوت است که ما نمیتوانیم با قطعیت بگوییم که مثلاً هیپوکامپ در یک جنس بزرگتر است یا قشر اوربیتوفرانتال در جنس دیگر بزرگتر است.» تفاوت بین مغز نوجوانان با افزایش سن محو میشود و پسران نوجوان به رشد مغزی همتایان مؤنث خود میرسند.
الیوت میگوید وقتی به مغز بزرگسالان نگاه میکنیم نمیتوانیم بگوییم که آیا این تفاوتها محصول جنسیت است یا محصول تجربههای زندگی یک جنسیت خاص است. «درست نیست که فکر کنیم مغز نوع مردانه و زنانه دارد. همانطور که هرگز فکر نمیکنیم که کلیه، ریهها یا قلب نوع مردانه و زنانه داشته باشند.»
یافتههای الیوت که در 20 فوریه منتشر شد در مقابل نتایجی قرار میگیرد که پیش از این درباره تفاوت مغز زنان و مردان منتشر شده بود. مطالعهای که در سال 2016 توسط دانشگاه یوسیالای انجام شد پیشنهاد داد که قشر اینسولار، ناحیهای که احساسات و خودآگاهی را کنترل میکند، در مغز مردان فعالیت بیشتری دارد. در سال 2013، محققان از دانشگاه پنسیلوانیا مغز 1000 مرد، زن، دختر و پسر را اسکن کرده و به این نتیجه رسیدند که مغز مردان از جلو به عقب به هم عصبکشی شده درحالیکه عصبکشی مغز زنان از چپ به راست به صورت مورب است.
نویسندگان این مقاله گفتند به همین دلیل است که مردان در آنِ واحد نمیتوانند از عهده انجام دو وظیفه بربیایند و زنان به قدرت چندکاره بودن مجهز هستند. اما الیوت این پژوهشها را رد کرد و گفت میانگین سنی افرادی که در این پژوهش مشارکت داشتند 15 سال بوده که یعنی مغز آنها فقط نیمی از رشد خود را طی کرده بوده است.
در مشارکتکنندگان بزرگتری که بین 17 تا 22 سال سن داشتند، تفاوت عصبکشی مغز آنقدر ناچیز بود که هیچ تفاوت محسوسی ایجاد نمیکرد.
الیوت در هافینگتنپست نوشت: مغز دختران 1 تا 2 سال زودتر از پسران به بلوغ میرسد – درست همانطور که قد و اندامهای جنسی آنها زودتر به بلوغ میرسد؛ بنابراین هر مطالعهای که در میانه سن بلوغ انجام شود، بین دو جنس تفاوتهایی در مغز را نشان میدهد.
او همچنین افزود نمونهگیریهایی که در دانشگاه پنسیلوانیا انجام شده نشان میدهد که تفاوت در اندازه مغز مردان و زنان بسیار ناچیز است.