چند روز پیش کودک 3 سالهام مدام گریه میکرد و نمیخواست که او را از بغلم زمین بگذارم. من خیلی خسته بودم و لازم بود که چند دقیقه بروم تا چند کار انجام دهم. اول به ذهنم آمد که برنامهای برایش بگذارم تا تماشا کند اما بعد ندای درونیام سرم فریاد کشید که، «نه، اینکار را نکن!» واقعاً نمیخواستم که پسرم رفتار خودش را با تماشای تلویزیون مرتبط کند. از این گذشته استفاده از تلویزیون برای آرام کردن پسرم میتوانست به یک عادت خیلی بد تبدیل شود. درعوض سعی کردم حواس او را به یک بازی ساختمانسازی با مهرهها پرت کنم. خیلی زود دیدم که خودش مشغول ساختن یک برج شد و من توانستم فرار کرده و کارهایم را انجام دهم. بچهها خیلی سریع عادتهای بد پیدا میکنند. در زیر به راههایی ساده برای از این بردن این عادتها اشاره میکنیم:
مراقب ایجاد پیشزمینه باشید
بچهها حافظههای خیلی خوبی دارند. یکبار بعد از خرید به مغازه بستنیفروشی رفتم. دیگر بعد از آن هربار که به آن مغازه برای خرید میرفتم دخترم میخواست که به مغازه بستنیفروشی هم برویم. حتی اگر ساعت 8 صبح بود! اما خیلی زود به دخترم یاد دادم که نمیتوانیم هربار که به آن مغازه میرویم به مغازه بستنیفروشی هم برویم. ما بعنوان والدین باید خیلی مراقب پیشزمینههایی که برای بچهها میسازیم باشیم. اگر بعنوان جایزه به فرزندانمان شکلات بدهیم، آنوقت آنها برای هر رفتار و عمل خوب خودشان از ما انتظار شکلات خواهند داشت. اگر هروقت که نوزادمان گریه میکند به او پستانک بدهیم، ممکن است بیاندازه وابسته پستانک شود. به همین دلیل، مراقب ساختن پیشزمینهها باشید. از اینها گذشته وقتی اجازه ایجاد شدن این عادتهای بد را میدهیم، از بین بردن آنها سختتر خواهد شد.
الگوی خوبی برایشان ایجاد کنید
گاهیاوقات بچهها بخاطر رفتارها و عادتهای بد والدین یا خواهر و برادرهای بزرگترشان یک عادت بد پیدا میکنند. مثلاً آیا خودتان لباسهایتان را روی زمین میاندازید اما از فرزندانتان انتظار دارید که لباسهایشان را از روی زمین جمع کنند؟ آیا فرزندتان برای اینکه صدای خود را به شما برساند داد میزند و دلیل آن هم فریادهای همیشگی شما در خانه است؟ بررسی گرایشها و رفتارهای بد خودتان راه بسیار خوبی برای از بین بردن عادتهای بد فرزندتان است.
نادیده بگیرید و دوباره راهنمایی کنید
من وقتی بچه بودم عادت داشتم ناخنهایم را میجویدم. اما کمکم که بزرگ شدم این عادت را ترک کردم. بخش سلامت دانشگاه میشیگان توصیه میکند که بااینکه ممکن است بعضی عادتها مثل ور رفتن با موها یا مکیدن انگشت آزاردهنده باشند اما اگر فرزندتان مشکل حادی از آن نگرفته باشد (مثلاً دچار عفونت ناخن نشده باشد) نادیدهاش بگیرید. خیلی وقتها بچهها از روی استرس، خستگی، بیحوصلگی، ناراحتی یا خوابآلودگی این کارها را انجام میدهند. اگر احساس کردید حوصله فرزندتان سر رفته است، فعالیتی به او پیشنهاد کنید تا از این حالت دربیاید.
عواقب را مشخص کنید و تشویق کنید
بعضی عادتهای بد مثل زدن یا گاز گرفتن را نمی توان نادیده گرفت و نیازمند این هستند که عواقبی برای آن مشخص کنید. خیلی مهم است که به فرزندتان بفهمانید که این رفتارها اصلاً خوب نیستند. همچنین یادتان باشد که وقتی فرزندتان خوب و آرام مشغول بازی است، به صورت کلامی او را حسابی تشویق کنید. برای انگولک کردن بینی نیازی به تعیین یک عاقبت منفی نیست و درعوض میتوانید به فرزندتان استفاده درست از دستمال برای داشتن یک بهداشت خوب را توضیح دهید.
اگر تصور میکنید که رفتارهای بد فرزندتان نشاندهنده یک مشکل جدی است، بهتر است از متخصص کمک بگیرید تا به شما کمک کند علت اصلی بروز این رفتارها و عادتها را پیدا کنید.