سرویس جهان مشرق _ با وجود اینکه آمریکا بعد از ورود «جو بایدن» رئیس جمهوری جدید این کشور به کاخ سفید از توقف حمایت خود از عربستان در جنگ یمن خبر داد، اما به نظر نمیرسد که ایالات متحده با شرایط داخلی و خارجی کنونی بتواند بلافاصله پرونده بحران یمن را ببندند. در واقع یک سری منافع و عوامل منطقهای برای واشنگتن وجود دارد که بر همین اساس آمریکاییها در تلاش برای محافظت از امنیت خود در خاورمیانه از طریق یک روند سیاسی هستند.
به همین دلیل انتظار میرود که دولت آمریکا قبل از گشودن درب مذاکرات برای پایان دادن به جنگ یمن، برای جمع آوری کارت های قدرت با هدف تحمیل آنچه که با ابزار نظامی نتوانست به دست بیاورد، تلاش کند. آنچه که موجب تقویت این فرضیه می شود، افزایش نگرانی و خشم آمریکا از عملیاتهای جنبش انصارالله یمن علیه فرودگاه های سعودی و تاسیسات حیاتی این کشور و همچنین پیشروی ارتش و کمیته های مردمی یمن برای آزاد سازی شهر مأرب است.
در این زمینه منابع آگاه معتقدند که این تحولات موجب می شود تا واشنگتن رویکرد سختگیرانه تری در قبال اوضاع یمن پیش بگیرد. درخواست اخیر وزارت امور خارجه آمریکا از انصارالله مبنی بر توقف پیشروی ها در مارب و پایان دادن به همه اقدامات نظامی و نشستن پای میز مذاکره، آن هم در شرایطی که ائتلاف متجاوز سعودی همچنان در حال بمباران و کشتار غیر نظامیان یمنی است می تواند گواه همین رویکرد واشنگتن باشد.
در روزهای اخیر نیروهای صنعا موفق شدند بر بخش های راهبردی جدیدی در مارب مسلط شوند. منابع نظامی در صنعا گزارش دادند که چیزی از مشارکت غرب در تجاوزهای یمن کم نشده و تغییر نکرده است؛ ضمن اینکه بخش بزرگی از ماموریتهای آمریکا در این جنگ اکنون به انگلیس واگذار شده، جایی که این کشور 6300 کارشناس نظامی در همه بخشهای نظامی و اطلاعاتی یمن دارد.
منابع نظامی صنعا در این زمینه همچنین به بخشی از مصاحبه تلویزیونی یک افسر انگلیسی که در جنگ یمن مشارکت داشت اشاره کردند؛ جایی که او گفته بود 95% عملیاتهای آماده سازی ماموریت های هوایی ائتلاف عربی ضد یمن توسط افسران و تکنسینهای انگلیسی انجام میشود. علاوه بر آن با وجود ادعاهای آمریکا مبنی بر تلاش برای پایان دادن به جنگ یمن، انگلیسی ها تا امروز حرفی از توقف حمایت های خود از این جنگ نزده اند.
اما با وجود همه حمایت های غربی از ائتلاف سعودی- اماراتی تحت نظارت آمریکا علیه یمن، این ائتلاف در هیچ مذاکرهای کارتهای قدرت زیادی ندارد که امکان کسب دستاورد را به آن بدهد. شاید بتوان گفت تنها کارتی که این ائتلاف متجاوز در مذاکرات با یمنیها دارد کارت اقتصادی یعنی سیاست گرسنگی و محاصره همه جانبه ملت یمن است که متجاوزان در طول این جنگ ویرانگر همواره از آن استفاده کردند، بدون اینکه به نتایج مطلوبی منجر شود.
آنچه که مسلم به نظر می رسد این است که آزادسازی کامل مارب و کنترل آن توسط دولت نجات ملی یمن تا حد زیادی تاثیرات این محاصره ظالمانه اقتصادی را از بین می برد. البته نیازی به گفتن نیست که ارتش و کمیته های مردمی یمن اکنون در مرحله قابل قبولی از بازدارندگی قرار دارند. در همین زمینه جنبش انصارالله از طریق واسطه هایی به عربستان سعودی پیغام داد، نظام اقتصادی شما که مهمترین ستون ثبات امنیتتان است در تیررس ما قرار دارد و ما توانایی تضعیف آن و سلب اعتماد جهانی نسبت به شما را داریم.
از سوی دیگر برخی کارشناسان معتقدند که دولت ایالات متحده امیدوار است بتواند از سیاست «نرمش» در قبال پرونده های منطقه استفاده کند تا بتواند در ازای آن امتیازاتی از طرف های مقابل بگیرد. با این حال محور ضد آمریکایی در منطقه بارها اعلام کرده که اصول و ثوابت ملی در هر زمینه ای بر سایر ملاحظات ارجحیت دارد. امتناع مطلق رهبری ایران از ادغام پرونده هسته ای با هر یک از پرونده های داخلی یا خارجی گواه همین موضع قاطع محور ضد آمریکایی در خاورمیانه است؛ جایی که سیاست فشار حداکثری ایالات متحده ضد تهران شکست خورد و اکنون ایرانیها فرصت بیشتری برای کسب امتیاز دارند.
علاوه بر این موارد مقامات دولت ایالات متحده یا حداقل اکثر آن ها به خوبی میدانند که انصارالله یمن نیز با تکیه بر همین رویکرد محور ضدآمریکایی منطقه، در پرونده های داخلی و خارجی بر اساس قوانین و منافع ملی یمنی ها عمل خواهد کرد.
در همین راستا تاکنون مشخص نشده که آیا دولت جدید ایالات متحده مسائل داخلی عربستان را با پرونده جنگ یمن پیوند خواهد داد یا نه؛ اما حتی اگر آمریکا قصد داشته باشد این دو پرونده را جدا از یکدیگر مورد بررسی قرار دهد باز هم پیچیدگی شرایط داخلی سعودی ها کمتر از اوضاع بحرانی آنها در پرونده های خارجی نیست. علاوه بر آن سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که جو بایدن قصدی برای دیدار با «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی ندارد، ضمن اینکه شواهد حاکی از عدم رضایت دولت دموکرات آمریکا از عملکرد شاهزاده جوان سعودی است و شاید محمد بن سلمان برای جلب رضایت دولت بایدن مجبور شود محمد بن نایف، ولیعهد سابق سعودی را که به دستور بن سلمان در بازداشت به سر میبرد آزاد کند.
با این حال به طور کلی شاخصها نشان میدهد که دولت ایالات متحده قصد کنار گذاشتن متحد سعودی خود در منطقه را ندارد، اما رویکرد متفاوتی نسبت به «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری سابق آمریکا در قبال سعودی ها پیش خواهد گرفت. همانطور که «دیوید میلر» تحلیلگر و نویسنده آمریکایی در گفتگو با روزنامه تایمز آو اسرائیل اعلام کرد، بایدن تصمیم گرفته میان واشنگتن و ریاض فاصلهای فراتر از آنچه که ترامپ ترسیم کرده بود، قرار دهد.