فرادید؛ گردن درد که اصطلاح پزشکی آن سرویکالژیا (Cervicalgia) است امروزه یک مشکل شایع می‌باشد و تقریباً یک سوم از جمعیت دنیا در مقطعی از زندگی خود دچار این مشکل ناتوان کننده شده‌اند. دلایل متعددی برای ابتلا به گردن درد وجود دارد. این درد ممکن است همراه با گرفتگی، حساسیت به لمس، تورم و مشکل در بلعیدن باشد. داشتن این علائم برای مدت طولانی طاقت فرسا است. در ادامه در مورد درمانهای خانگی از جمله درمانهای گیاهی برای گردن درد توضیح داده میشود. این درمان‌ها میتوانند به شما برای تسکین درد در کوتاه مدت کمک کنند.
تقریباً 80% از مردم دست کم یک بار در زندگی خود دچار درد گردن می‌شوند. این عارضه میتواند ناشی از بد خوابیدن، حرکات یا حالات غلط بدن (مانند وضعیت بد قرارگیری بدن یا نگه‌داشتن گوشی تلفن بین شانه و گوش) یا یک آسیب‌دیدگی باشد. علائم درد ستون فقرات گردنی عبارتند از:
- درد گردن
- درد شانه
- درد بازو
- مور مور شدن بازوها، دست‌ها یا انگشتان
- بی‌حسی بازوها، دست‌ها یا انگشتان
- درد شدید بازوها، دست‌ها یا انگشتان
- بی‌حسی بازوها
- افتادن مکرر اجسام از داخل دست (به دلیل ناتوانی از نگه‌داشتن آن‌ها)
- ضعف پاها
- به هم خوردن تعادل یا تلوتلو خوردن هنگام راه رفتن
- کاهش وزن
- سردرد
- تهوع
راه ها و روش های درمان
انواع متفاوتی از درمان‌ها برای درمان اختلال درمفصل گردن وجود دارد و انتخاب مناسب‌ترین درمان‌ها براساس دلیل بروز درد میزان شدت آن و همچنین تشخیص پستگی دارد. در کلینیک تخصصی امید برای اکثر افراد درمان‌ها با استفاده از ترکیبی از روش‌های مصرف دارو و انجام تمرینات انجام میشود نکته مهمی که در رابطه با این درمان‌ها وجود دارد این است که درمان بر اساس تشخیص صحیح علت گردن درد باید انجام شود. با تشخیص درست گردن درد در بیشتر موارد با به کار بردن روش‌های ساده، کم تهاجمی، اما کار آمد می‌توان به طور کاملا موفقیت آمیزی درد را کنترل و درمان کرد. ولی اگر بیمار به درمانهای ساده پاسخ نداد متخصص طب فیزیکی درمانهای پیچیده‌تر و پرهزینه‌تری را برای بهبود بیمار پیشنهاد می‌دهد. این درمان‌ها شامل انواع جراحی‌های بسته مانند تزریق ایپدورال، تزریق فاست، لیزر نوکلئوتومی، اندوسکوپی به روش هیدروسیژن که با دقت و مهارت متخصصین ما در کلینیک امید انجام میشود.
گردنبند طبی
شایع‌ترین علت برای بستن گردن بند طبی کاهش گردن درد است. گردن بند باعث میشود که گردن وزن سر را تحمل کند، در حالی که بافت‌های نرم گردن این امکان را پیدا می‌کنند تا التیام پیدا کنند.
در صورتی که تصادف شدیدی داشته باشید، گردن بند به عنوان یک اقدام احتیاطی بر روی گردن شما بسته میشود، تا آسیب دیدگی‌های احتمالی به گردن شما معاینه شود.
گردن بند‌ها انواع مختلفی دارند که شامل گردن بند‌های ساده، یکپارچه، نرم، گردن بند‌های سفت با بالشتک‌هایی که از پلاستیک سفت آن محافظت می‌کنند، میشود. نرم یا سفت بودن گردن بندی که پزشک توصیه میکند به شدت گردن درد و مدت زمانی که باید آن را ببندید، بستگی دارد.
در صورتی که پزشک به شما توصیه کند گردن بند ببندید، در مورد نحوه پوشیدن و مراقبت از آن دستورالعمل‌هایی مخصوصی به شما ارائه میکند، اما به طور کلی باید از این دستورالعمل‌ها پیروی کنید:
گردن بند باید به اندازه‌ای سفت باشد که نتوانید سر خود را تکان بدهید و چانه شما نباید داخل گردن بند سر بخورد یا از روی آن بیرون بزند.
در صورتی که ریش یا موی بلندی دارد، باید خارج از گردن بند قرار بگیرند.
باید پوست زیر گردن بند را تمیز و خشک نگه دارید. از پودر‌ها یا لوسیون‌ها استفاده نکنید، زیرا به بالشتک‌های گردن بند آسیب وارد می‌کنند.
هنگامی که برای تمیز کردن گردن بند آن را از گردن باز می‌کنید، همیشه مطمئن شوید که هیچ ناحیه‌ای از پوست دچار التهاب نشده باشد. گردن بند طبی وسیله‌ای است که به صورت موقتی در درمان و تسکین درد گردن به شما کمک میکند. برای اینکه بیشترین بهره را از گردن بند ببرید باید گردن بند را به درستی ببندید.
یک گردن بند خوب موجب کاهش حرکت میشود، اما باعث ایجاد ناراحتی نمی‌شود، بنابراین اگر گردن بند باعث ناراحتی شما میشود، به پزشک اطلاع دهید.
درمان دستی
درمان های دستی ملایم عملکرد گردن را به حالت طبیعی باز میگرداند و باعث تسکین درد میشود. متخصص کایروپراکتیک گردن و مفصل‌های آن را جهت کاهش سفتی، بهبود قابلیت حرکتی و افزایش دامنه حرکت دستکاری میکند. احتمال دارد این تنظیم‌ها برای بیماران دچار عارضه‌های گردن، مانند تنگی سرخرگ گردن یا استئوآرتریت پیشرفته، نامناسب نباشد یا خطرناک باشد. اما در مواردی مانند گرفتگی عضلات می تواند بسیارموثر باشد. متخصص کایروپراکتیک پیش از شروع درمان تشخیص می‌دهد که آیا دستکاری‌ها موجب آسیب بیشتر می‌شوند یا به روند درمان کمک می کنند . درمانهای دستی باعث آزاد شدن گیرافتادگی در نقاط ماشه ای می شود.
فیزیوتراپی
پزشکان فیزیوتراپی با کمک درمانهای متنوعی میتوانند به رفع و کاهش گردن درد کمک کنند این درمان‌ها عبارتند از:
– ماساژ تراپی
– اولتراسوند یا فراوادرمانی (باعث کاهش درد ماهیچه‌ها ومفصل میشود)
– تحریک الکتریکی عصب از راه پوست با استفاده ازدستگاه الکتریکی TENS (درمانی که ازامواج الکتریکی برای کاهش درد استفاده میکند)
– تحرک مفصل با درمانهای دستی (درمانهای دستی که باعث بهبود عملکردمفصل با کشش ماهیچه ولیگامنت‌ها میشود)
– کشش (شامل کشش های خفیف مفصل گردن است) وباعث کاهش سریع درد دربعضی ازافراد مخصوصا درصورتیکه درد ناشی ازتحریک ریشه عصب یا گرفتگی ماهیچه‌ها باشد میشود
– شاک ویو تراپی: انرژی موج صوتی از منبع، مولد موج صوتی، توسط ژل کوپلینگ به ناحیه‌های دردناک بدن هدایت میشود و موجب تسریع درمان بافت‌ها میشود.
-مگنت تراپی: درمانی است که با استفاده ازامواج مغناطیسی باعث درمان بیمار میشود. در روش مگنت تراپی با قرار دادن مغناطیس‌های دائمی نزدیک بدن باعث بهبودی سریع استخوان، کاهش درد، ایجاد تاثیرات درمانی دیگر در بدن میشویم
-لیزر‌های پرتوان
ماساژ
ماساژ درمانی گردن درد توسط متخصص فیزیوتراپی ممکن است توصیه شود. ماساژ درمانی گردن درد با فشارها و حرکاتی که بادست بر روی پوست،ماهیچه وتاندون ها انجام میشود متیواند موجب کاهش فشار و درمان گرفتگی گردن شده و سفتی مفاصل را از بین ببرد . ماساژ گردن میتواند به شل و ریلکس شدن عضلات گردن کمک کند.
شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی روشی موثر و غیر تهاجمی است که برای گردن درد به کار می‌رود. این روش میتواند نقط ماشه ای را آزاد کرده و با موج‌های فشاری و پالس های انرژی که بافت‌ها می‌رساند موجب التهاب شده و بدن را تحریک می‌کنند تا با افزایش گردش خون، بافت‌ها را بازسازی کرده و باعث کاهش درد شود.
لیزر درمانی
لیزر درمانی کم‌توان با استفاده از اشعه لیزر با ترمیم بافت ها در کاهش درد گردن بسیار موثر است. این درمان باعث کاهش دردهای حاد گردن و در میان مدت دردهای مزمن گردن را نیز تسکین می دهد.
طب سوزنی
طب سوزنی نیز یکی از گزینه‌های درمانی برای مدیریت وکنترل درد به حساب می‌آید. پزشک متخصص در طب سوزنی معمولاً سوزن‌هایی را در پوست در امتداد گذرگاه‌های درد فرو میکند. متخصصین طب سوزنی بر این باوراند که این روش تولید اندورفین‌های خاصی را تحریک میکند که برای تسکین درد و دیگر علایم درد گردن و فتق دیسک مفید هستند. متخصص طب سوزنی محل عصب مشخص تحت فشار و دامن زننده به درد را تعیین میکند و سپس سوزن‌ها را در جای مناسب فرو میکند.
تراکشن
تراکشن یا کشش گردن یکی از روش‌های مورد استفاده به منظور تسکین و رفع گردن درد و بهبود دامنه حرکتی به شمار می‌رود. تراکشن یا دستگاه کشش گردن به ملایمت گردن را به گونه‌ای می‌کشد که فضاهای بین مهره‌های گردنی را باز کند و فشار روی دیسک‌های آسیب دیده را موقتاً کاهش دهد. کشش گردن به صورت مستمر یا متناوب، کشش برای مدت کوتاه و سپس استراحت انجام میشود.
دارو
پزشک ممکن است برای درمان مصرف داروی گردن درد را به شما توصیه کند میزان شدت درد بر روی انتخاب نوع دارو تاثیرگذار است. دارو‌های مختلف و متعددی از دارو‌های مسکن گرفته تا دارو‌های ضد التهابی مثل استروئید‌ها به کاهش درد گردن در حین بهبودی کمک میکند. بسته به گردن درد و نوع نشانه‌های دیسک گردن، یا این دارو‌ها را به تنهایی مصرف می‌کنید یا با فیزیوتراپی گردن و درمانهای دیگر آن‌ها را مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شما باید برای مصرف همه این دارو‌ها به توصیه‌های پزشک با دقت گوش دهید بدون مشورت پزشک هرگزدارو‌های با تجویز پزشک و دارو‌های بدن نسخه را با یکدیگر مصرف نکنید.
تزریق
تزریق اپیدورال گردنی
این تزریق فضای اپیدورال، یعنی فضای اطراف غشاء پوشاننده‌ی نخاع و ریشه‌های عصبی، را هدف قرار می‌دهد. عصب‌ها با گذشتن از دورن فضای اپیدورال به گردن، شانه‌ها و بازوها می‌رسند پس اگر ریشه‌ی عصب واقع در فضای اپیدورال ملتهب شود، درد در ناحیه گردن، بازو و شانه بروز می‌یابد. تزریق اپیدورال گردنی داروی ضدالتهاب را وارد فضای اپیدورال میکند تا التهاب ریشه‌های عصب را کاهش دهد. گاهی این تزریق تسکین کامل و همیشگی درد را به دنبال دارد و گاهی درد را برای چند ماه از بین می‌برد. در رابطه با تزریق در فاست‌های گردن به خصوص در صوت وجود آرتروز، تزریق تحت هدایت دستگاه سونوگرافی در کلینیک انجام میشود و یا در بیمارستان تحت دستگاه فلوروسکوپ صورت می‌گیرد. در رابطه با تزریق در اپیدورال گردنی برای بیمارانی که چندین دیسک دارند و قادر به انجام عمل نیستند، تزریق تحت هدایت دستگاه فلوروسکوپ در بیمارستان انجام میشود. تمامی این تزریق‌ها با ایمنی و اطمینان کافی صورت می‌گیرد.
تزریق در فاست‌های گردنی
مفاصل فاست گردن در پشت یا کنار گردن قرار دارد. درد مربوط به مفاصل فاست گردن معمولاً در سر، گردن، شانه و یا بازو حس میشود. تزریق در مفصل فاست درمانی ساده و سرپایی است که معمولاً در مطب یا کلینیک‌های طب فیزیکی انجام میشود. تزریق در مفصل فاست نیز مانند بسیاری از تزریق‌های ستون فقرات زمانی بیشترین دقت را دارد که با تحت هدایت دستگاه سونوگرافی یا فلوروسکوپی (اشعه x) انجام شود تا متخصص با توجه به تصاویر، سوزن را در محل دقیق وارد کند و به عصب یا دیگر بافت‌های بدن آسیب نزند. باید در نظر داشت که تزریق تحت هدایت سونوگرافی در کلینیک انجام میشود و تزریق تحت هدایت فلوروسکوپی در بیمارستان صورت می گیرد. مزیتی که تزریق با سونوگرافی دارد این است که از اشعه استفاده نمی‌شود و کاملا ایمن است و نسبت به تزریق تحت هدایت فلوروسکوپی هزینه کمتری برای بیمار دارد. تزریق در مفصل فاست گردن به شیوه زیر انجام میشود:
- تزریق معمولاً نیازی به آرام‌بخش ندارد، اما اگر بیمار نیاز به آرام‌بخش داشته باشد، دارو از راه سرم تزریق میشود.
- بیمار روی تخت دراز می‌کشد و پوست موضعی که باید تست شود، ضدعفونی و تمیز میشود.
- ابتدا متخصص ناحیه کوچکی از پوست را با دارو بی‌حس میکند، استعمال دارو باعث میشود که موضع چند ثانیه گزگز کند.
- متخصص تزریق را در مطب تحت هدایت سونوگرافی و در بیمارستان تحت هدایت فلوروسکوپی انجام می‌دهد تا بتواند سوزن بسیار کوچکی را با دقت وارد مفصل فاست کند.
- متخصص مقدار کمی ماده حاجب رنگی را تزریق میکند تا مطمئن شود که سوزن در مفصل قرار گرفته است و دارو وارد مفصل میشود.
- پس از اطمینان از محل سوزن، مقدار کمی از مخلوط داروی بی‌حسی (مانند لیدوکائین) و داروی ضدالتهابی (استروئید. کورتیزون) به آهستگی در مفصل تزریق میشود.
تزریق در نقاط ماشه‌ای
نقاط یا گره‌های ماشه‌ای یکی از علل شایع درد گردن است. نقاط ماشه‌ای مراکز تحریک و التهاب در عضلات و اعصاب است. نقاط ماشه‌ای در مرحله فعال بسیار دردناک است. تزریق در نقاط ماشه‌ای زمانی انجام میشود که درمانهای غیرتهاجمی موثر نبوده باشد. در رابطه با نقاط ماشه ای این نکته را در نظر داشته باشید که متخصصین ما ابتدا با روش های دستی و مانیپولاسیون و یا شاک ویو این نقاط را آزاد می کنند و اگر این درمان ها جواب ندادند تزریق صورت می گیرد. متخصص طب فیزیکی سوزن کوچکی را وارد نقاط ماشه‌ای میکند. محلول تزریق حاوی داروی بی‌حسی یا سرم نمکی و کورتیکواستروئید است. نقاط ماشه‌ای در اثر تزریق غیرفعال میشود و به این ترتیب درد آرام میشود. یک دوره کوتاه درمان معمولاً باعث تسکین مستمر درد میشود. تزریق نقاط ماشه‌ای در مطب انجام میشود و معمولاً چند دقیقه بیشتر طول نمی‌کشد. همچنین در یک جلسه می‌توان چند تزریق را در چند نقطه انجام داد. اگر بیمار به داروی خاصی حساسیت داشته باشد، تکنیک سوزن خشک، بدون تزریق دارو، برای آزاد کردن نقاط ماشه‌ای انجام میشود. البته در کنار این تزریق از روش‌های درمانی دیگر، نظیر اوزون درمانی، تزریق پی آر پی، برنامه ورزشی (طب فیزیکی) و انجام ورزش برای گردن درد برای افزایش انعطاف‌پذیری، قدرت و حرکت مناسب عضله‌ها، استفاده میشود.
بلوک فاست‌ها با رادیوفرکوئنسی
نوروتومی رادیوفرکوئنسی نوعی درمان مبتنی بر تزریق است که با هدف تسکین درد مفاصل فاست یا ساکروایلیاک ناشی از آسیب‌دیدگی، بیماری التهابی مفصل (آرتریت) یا دیگر تغییرات فرسایشی انجام میشود. در این درمان یک ضایعه حرارتی روی عصب‌های خاص ایجاد میشود تا ارسال سیگنال‌های درد به مغز مختل شود و درد از بین برود. رادیوفرکوئنسی و نوروتومی رادیوفرکوئنسی دو اصطلاح معادلی است که برای تخریب عملکرد عصب‌ها با استفاده از انرژی رادیوفرکوئنسی به کار برده میشود. نوروتومی رادیوفرکوئنسی به دو روش انجام میشود:
- نوروتومی شاخه میانی: در این روش عصب‌هایی تحت درمان قرار می‌گیرد که درد را از مفاصل فاست منتقل می‌کنند.
- نوروتومی شاخه جانبی: در این روش عصب‌هایی تحت درمان قرار می‌گیرد که درد را از مفاصل ساکروایلیاک منتقل می‌کنند.
این عصب‌های شاخه میانی یا جانبی هیچ یک عضلات یا حس‌های بازو یا پا را کنترل نمی‌کنند، بنابراین ضایعه حرارتی حداقل آسیب را به این نواحی وارد میکند. عصب‌های شاخه میانی عضلات کوچک گردن و بخش میانی یا پایینی پشت را کنترل می‌کنند، درهر حال خطرناک بودن بلوک این عصب‌ها به اثبات نرسیده است. قبل از نوروتومی رادیوفرکوئنسی، بلوک شاخه میانی یا جانبی عصب انجام میشود تا اطمینان حاصل شود که درد بیمار توسط همین عصب‌ها منتقل میشود. درواقع بلوک شاخه میانی یا جانبی تستی است که پیش از نوروتومی انجام میشود.
چه موقع جراحی نیاز میشود؟
جراحی به ندرت انجام میشود اما درصورتیکه درد گردن بوسیله درمان های بدون جراحی درمان نشود انجام جراحی نیازاست. همچنین درصورتیکه اختلالی مانند فشردگی شدید نخاع ایجاد شده باشد جراحی بایدبه سرعت انجام شود.
ورزش و حرکات اصلاحی
وقتی به اندازه کافی بهبودی پیدا کردید و پزشک اجازه داد، حرکات کششی را می‌توانید انجام دهید تا هم گردن درد کاهش پیدا کند و هم انعطاف پذیری خود را بهبود ببخشید. ورزش‌های گردن درد در تقویت عضلات گردن بسیار موثرند.
بهتر است پس از گرم کردن عضلات با دوش، حمام یا حوله گرم، این حرکات را انجام دهید.
در ادامه چند حرکت کششی مخصوص درگردن درد ارائه شده است که می‌توانید در خانه انجام دهید:
به آرامی سر خود را به سمت چپ بچرخانید. با دست چپ، فشار بسیار سبکی را بر روی چانه وارد کنید تا سر شما کمی بیشتر بچرخد. به مدت 20 ثانیه در این وضعیت باقی بمانیدو به آهستگی سر خود را به حالت اولیه برکردانید. این کار را با دست راست و حرکت سر به سمت راست تکرار کنید.
سر خود را به سمت چپ کج کنید و سعی کنید با گوش چپ خود شانه خود را لمس کنید. با دست چپ، فشار کمی بر شقیقه وارد کنید. به مدت 20 ثانیه در این وضعیت باقی بمانید و سپس این کار را در سمت راست انجام دهید.
سر خود را به سمت جلو خم کنید و سعی کنید با چانه خود سینه خود را لمس کنید. در حین انجام این کار، شانه‌ها را شل کنید. به مدت 20 ثانیه در این وضعیت باقی بمانید و سپس آن را تکرار کنید.
به پشت دراز بکشید و زانو‌های خود را خم کنید و یک بالش برای محافظت در زیر سر و گردن قرار دهید. سر خود را مثل هنگامی که می‌خواهید حرف کسی را تایید کنید به آرامی تکان دهید. به مدت 10 ثانیه در این وضعیت باقی بمانید و سپس عضلات را شل کنید. این کار را ده بار انجام دهید.
در صورتی که در هر یکی از این حرکات ورزش درد گردن به شدت احساس ناراحتی می‌کنید، فورا آن را متوقف کنید.
درمان خانگی
هنگام استراحت کردن حالت راحتی را بیابید که در آن موقعیت کمترین درد را در ناحیه گردن حس می‌کنید؛ می‌توانید حوله لوله شده یا بالشتی را زیر گردن قرار دهید تا بهتر بتوانید گردن را در حالت بدون درد نگه دارید.
سرد یا گرم کردن در مورد بیماری‌های گردن از نفوذ و تأثیرگذاری کافی برای فرو نشاندن التهاب برخوردار نیست، بنابراین می‌توانید هر روشی را که احساس بهتری به شما می‌دهد انتخاب کنید. کمپرس را، چه گرم باشد چه سرد، تنها هر بار 20 دقیقه روی گردن قرار دهید و بین هر دو نوبت استعمال دست کم وقفه‌ای 40 دقیقه‌ای ایجاد کنید. یخ یا منبع گرما را داخل حوله بپیچید و هرگز آن را مستقیم روی پوست قرار ندهید، چون در این صورت پوست به شیوه ناخوشایندی می‌سوزد.
تغذیه و رژیم درمانی
خوردن غذا‌هایی که برای سلامتی ساختار‌های بدن به ماکمک میکند درادامه عنوان شده است.
اسید‌های چرب امگا 3:این نوع اسید درماهی‌هایی مانندماهی سالمون، ماکرل وساردین وجوددارد و میزان التهابات شیمیایی دربدن را کاهش می‌دهد.
آنتی اکسیدان وفیبر:شما باید درهروز 5 مرتبه سبزیجات و 2 تا 4 مرتبه میوه مصرف کنید این مواد غذایی دارای مقدارزیادی آنتی اکسیدان وفیبرهستند.
کلسیم وویتامین دی:به دلیل اینکه درد گردن ناشی ازفرسودگی مهره‌های ناحیه گردن است پس باید استخوان‌های خود را سالم نگه دارید مصرف کلسیوم یکی ازموادی است که میتواند باعث سلامتی وحفظ استخوان‌ها شود همچنین شما برای جذب کلسیم دربدن به ویتامین دی نیازدارید بزرگسالان باید به صورت میانگین 1000 تا 1500 میلی گرم کلیسم و 400 تا 800 IU ویتامین دی درهرروز مصرف کنند.
منیزیم:پزشکان معتقدند که افزایش میزان منیزیم باعث سلامتی استخوان‌ها میشود درصورتیکه بدن شما میزان منیزیم کافی نداشته باشد درخطر ابتلا به گردن درد، گرفتگی ودردماهیچه‌ها قراردارد این ماده درمیوه، سبزیجات، مغزیجات خوراکی، لوبیا، سویا وهمه غلات قراردارد.
آب:نبودن آب کافی دربدن باعث ایجاد دردماهیچه‌ها میشود زمانیکه بدن شما خشک میشود میزان آب دفع شده ازبدن بیشترازمقدار آبی است که بدن دریافت میکندوباعث عدم تعادل درالکترولیت ومواد معدنی بدن که برای عمکلرد طبیعی عصب وماهیچه به آن نیازدارد میشود.
درمان گیاهی
درمانهای گیاهی معمولاً بر التهاب و درد ناشی از صدمه عضلانی ـ اسکلتی اثر می‌گذارد. اثر ضد درد یا تسکین بخشی بعضی از گیاهان خاص مانند ارنیقه، خشخاش، اسپیره کوهی، مخمر سنت جان اثبات شده است. از گیاهان ضدالتهاب معروف نیز می‌توان به بابا آدم، گل مینا و زردچوبه اشاره کرد. بعضی از این گیاهان مصرف خوراکی دارند و گروهی به صورت موضعی روی ناحیه آسیب دیده مالیده میشود.
پوست درخت بید سفید نیز یکی از مشهورترین گیاهانی است که برای درمان دیسک گردن و کمر و کاهش درد گردن و ناراحتی ناشی از آن به کار برده میشود.
