برای مردم قرن نوزدهم توماس آلوا ادیسون (Thomas Alva Edison) یک جادوگر بود. "اختراعات" او مظهری از جملهی معروف آرتور سی کلارک (Arthur C. Clarke) بود که میگفت: "فناوریهایی که به اندازهی کافی پیشرفته هستند را نمیتوان از سحر و جادو تمیز داد".
در حقیقت اختراع گرامافون در سال 1877 باعث شد او به عنوان "جادوگر منلو پارک" شناخته شود. اما برخی از مخالفان او معتقدند او هیچ اختراعی نداشته است.
اما تاریخ چه میگوید؟ هیچ کدام از اینها لزوما درست نیستند. سهم ادیسون در جامعه به همان اندازه که فوقالعاده است بحثبرانگیز نیز هست. بیش از 1000 اختراع او زندگی ما را شکل داده است. اگرچه او آنطور که معلمهای مدرسه میگویند فردی پاک و مقدس نیست.
این مخترع آمریکایی یک تاجر فرصتطلب بود و در بهبود ایدههای مبتکرانهی دیگران سابقه داشت. این کار او همیشه بد نبود. ادیسون توانایی فوقالعادهای در بهرهگیری از یک ایده به بهترین شکل برای ایجاد یک فناوری و عملی کردن آن داشت که در بیشتر موارد به ساخت اختراعی تقریباً جادویی ختم میشد.
در اینجا قصد محاکمهی او را نداریم بلکه برخی حقایق پشت اختراعات مهم او را فاش میکنیم و در نهایت تصمیم با شماست که ادیسون بزرگترین مخترع آمریکا بود یا ...؟!
ذهن مبتکر توماس ادیسون به کودکی او برمیگردد
توماس آلوا ادیسون آخرین فرزند در میان هفت فرزند خانواده در 11 فوریه 1847 در میلان متولد شد. او دانشآموز ضعیفی بود، اما مادرش مدرسه را برای این موضوع سرزنش میکرد و او را از مدرسه خارج کرد. ادیسون خودآموز سیری ناپذیری بود که هرچه میتوانست را مطالعه میکرد. این کنجکاوی بیحد او ادامه داشت و باعث اشتقیاق برای اختراع و همچنین کسبوکارش شد.
در دوران نوجوانی این مخترع جوان یک آزمایشگاه شیمی در زیرزمین خانهی مادرش ساخته بود. پس از آن که یکی از آزمایشهایش منجر به آتشسوزی شد او از اختراع رویبرگرداند و تصمیم گرفت ایدههایی که سودمند و کاربردی بودند را دنبال کند و در این کار موفق نیز بود.
توماس ادیسون لامپ را اختراع کرده است: درست یا غلط؟
پاسخ: غلط
اگرچه این "اختراع" نبوغ ادیسون را نشان میدهد، اما این تاجر در حقیقت مخترع آن نبوده است. از سال 1761 افراد با استفاده از رشتهها نور تولید میکردند و تعداد انگشتشماری از مخترعین نه تنها این مفهوم را اجرا میکردند بلکه انواع مختلفی از لامپهای رشتهای را ثبت کردند با این حال این لامپهای اولیه دو مولفهی اصلی ادیسون را کم داشت سودمند و کاربردی بودن.
مدتها پیش از آن که ادیسون اولین لامپ خود را ثبت اختراع کند و تبلیغات آن را در سال 1880 آغاز کند، مخترعان انگلیسی در حال نشان دادن این موضوع بودند که تولید چراغ الکتریکی در لامپ قوسی امکانپذیر است.
در سال 1835 اولین لامپ به وجود آمد و محققان سراسر جهان تلاش میکردند تا مناسبترین رشته را برای ساخت لامپی پایدار بسازند. مشکل این بود که لامپهایی که تولید میشدند عمر بسیار کوتاهی داشتند و هزینهی تولید آنها بالا بود. ادیسون و گروهش تغییری اساسی در این لامپها ایجاد کردند.
ادیسون گروههای متخصصین را بکار گرفت تا با تلاشی فراوان نمونهها را یکی پس از دیگری آزمایش کنند و بفهمند چه مادهای به عنوان رشتهی لامپ بهترین عملکرد را دارد. پس از سالها آزمایش در سال 1879 گروه ادیسون بالاخره توانستند با استفاده از رشتهی کربندار از یک نخ بدون روکش لامپی تولید کنند که 14.5 ساعت دوام بیاورد.
ادامهی آزمایشها بر روی طراحی و مواد لامپ به ساخت لامپی ختم شد که 1200 ساعت عمر میکرد. ادیسون و گروهش مخترعین لامپ نبودند، اما آنها اولین لامپ با عمر طولانی مدت و کاربردی را تولید کردند و مورد استفادهی تجاری قرار دادند.
ادیسون همچنان میدانست که اختراعاتی مثل لامپ به صورت مجزا کاربرد کمی دارند و باید به صورت یک سیستم کاربردی به فروش برسند.
اختراع لامپ و تولید سیستم انتقال نیروی الکتریکی باید همزمان انجام میشد و به همین دلیل او زمان و انرژی زیادی صرف تولید یک سیستم انتقال نیرو کرد. او میدانست تا زمانی که مردم در خانهها و دفترهایشان برق نداشته باشند نمیتواند لامپهایش را بفروشد.
توماس ادیسون سازندهی گرامافون: درست یا غلط؟
پاسخ: غلط
او این دستگاه را اختراع کرد، اما آن را نساخت. هنگامی که بر روی دو اختراع دیگرش کار میکرد یعنی تلگراف و تلفن، ایدهی گرامافون به ذهنش رسید. او بر روی دستگاهی کار میکرد که به مردم امکان میداد پیامهای تلگرافی را به صورت نقطه گذاری روی یک نوار کاغذی بنویسند تا بعدا توسط دستگاه تلگراف ارسال شود. او در هنگام این کار این فرضیه را مطرح کرد که پیامها به سادگی میتوانند ضبط شوند.
با این حال او میخواست این ایده را فراتر ببرد و نه تنها صدای افراد بلکه صدای موسیقی را نیز ضبط کند. او با استفاده از یک دیافراگم که یک قلم استایلوس را فشار میداد و باعث تولید خطوطی بر روی یک استوانهی پوشیده شده از موم میشد که توسط یک دسته میچرخید. ادیسون این ایده را روی کاغذ پیاده کرد و سپس از جان کروئسی (John Kruesi) که یک ماشینساز بود برای ساختش کمک گرفت.
گرامافون در سال 1877 خلق شد و در تنها 30 ساعت کامل شد. گرامافون نه تنها فناوری برجستهای داشت بلکه باعث افزایش اعتبار ادیسون به عنوان یک مخترع شد. این تاجر این دستگاه را به مشتاقان فروخت و به آنها گفت که گرامافون به آنها در نوشتن نامه، تولید موسیقی، پخش موسیقی و حفظ زبانها کمک خواهد کرد و همچنین به افراد کمبینا یا نابینا در مطالعه کمک میکند.
ادیسون طراحی تلفن گراهامبل را بهبود بخشید: درست یا غلط؟
پاسخ: درست
در 7 مارس 1876 الکساندر گراهانبل (Alexander Graham Bell) که 29 سال داشت به طور رسمی اختراع انقلابیاش را ثبت کرد: تلفن. او از جوانی علاقهمند بود تا بتواند از طریق سیمها مکالمهای برقرار کند. در سال 1875 بل با کمک شریکش توماس واتسون (Thomas Watson) یک گیرنده ساختند که میتوانست برق را به صوت تبدیل کند.
توماس ادیسون با استفاده از این ایده فاصلهی ممکن برای برقراری ارتباط به وسیلهی تلفن را گسترش داد. او این کار را با بهبود فرستنده گراهامبل انجام داد و از یک باتری استفاده کرد تا جریان الکتریکی قویتری ایجاد کند و این قدرت را به وسیلهی کربن کنترل کرد تا مقاومت آن را تغییر دهد.
بعدها او فرستندهای ساخت که در پشت دیافراگم آن یک کربن سیاه قرار داده شده بود. در نهایت ادیسون طراحی خود را بهبود بخشید. این طراحی اولیه تا دههی 1980 مورد استفاده بود.
ادیسون جلوی اختراع رادار توسط تسلا را گرفت: درست یا غلط؟
پاسخ: غلط
تسلا و ادیسون رقابت شدیدی داشتند که تا پایان زندگی شان ادامه داشت. یک ادعا وجود دارد که ادیسون جلوی ایدهی ساخت رادار تسلا در طول جنگ جهانی اول را گرفت.
بر طبق این روایت نیکولا تسلا (Nikola Tesla) میخواست با استفاده از امواج رادیویی اهداف را در مرکز مشاوران نیروی دریایی متعلق به ادیسون ردیابی کند، اما بر طبق این داستان ادیسون میتوانست از عملی شدن آن جلوگیری کند با این همه این داستان اشتباهاتی دارد.
تسلا ایدهی رادار را ارائه داد و البته ایدهی او رد شد. اما علت رد شدن آن این بود که تسلا قصد داشت با رادار زیردریاییها را ردیابی کند و این کار ممکن نیست، زیرا آب امواج رادیویی را ضعیف میکند و به همین دلیل است که ردیابی صوتی (سونار) به وجود آمد.
علاوه بر آن اگرچه رادار به تسلا نسبت داده میشود، اما این یک باور نادرست است و رادار بدون کارهای پیشگامانهی فیزیکدان آلمانی هنریش هرتز (Heinrich Hertz) هیچگاه به وجود نمیآمد.
رادار در پی کارهای پیشگامانی، چون لی دیفراست (Lee De Forest)، ادوین آرمسترانگ (Edwin Armstrong)، ارنست الکساندرسون (Ernst Alexanderson)، آلبرت هول (Albert Hull)، مارکونی (Marconi)، ادوارد ویکتوراپلتون (Edward Victor Appleton) و سایر سازندگان روسی در سال 1934 برای اولین بار ساخته شد. اگرچه ادیسون گاهی با تسلا اختلاف نظرهایی داشت، اما او کسی نبود که از یک ایدهی پولساز بگذرد.
توماس ادیسون در دزدیدن ایدهی "رادیو" تسلا همکاری داشت: درست یا غلط؟
پاسخ: ...
بستگی دارد این سوال را از چه کسی بپرسید! برخی از مردم به شما خواهند گفت که تسلا مخترع رادیو بوده است و برخی دیگر معتقدند این موضوع یک باور غلط است. به گفتهی تسلا، ایدهی رادیو در سال 1895 به ذهنش رسید و نمونهی اولیهی آمادهای نیز برای آن داشت. اما یک آتشسوزی مخرب آزمایشگاهش را نابود کرد و بیشتر کارهایش را از بین برد.
با این حال تسلا در سال 1897 طرح اختراع ارتباطی خود را برای ثبت برد و در سال 1900 آن را ثبت کرد. گوگلیمو مارکونی (Guglielmo Marconi) به طور مستقل بر روی نسخهی رادیوی خودش کار میکرد و در سال 1896 اولین تلگراف بیسیم را ساخت و در سال 1900 درخواست ثبت اختراع کرد.
اختراع مارکونی به علت شباهت به اختراع تسلا رد شده و ثبت نشد. با این حال اوضاع به سرعت تغییر کرد و در سال 1901 هنگامی که مارکونی توانست با استفاده از آنچه تسلا ادعا میکرد اختراع اوست پیامی به آن سوی اقیانوس اطلس بفرستد پس از آن ادیسون از او حمایت مالی کرد و در سال 1904 سازمان ثبت اختراع به طور ناگهانی نظرشان را عوض کرده و این اختراع را به نام مارکونی ثبت کردند.
هیچ توضیح مناسبی برای این تغییر ناگهانی وجود ندارد، اما برخی گمان میکنند حمایت مالی و نفوذ ادیسون در ثبت اختراع میتواند یکی از دلایل آن باشد.
در سال 1943، شش ماه بعد از مرگ تسلا دیوان عالی ایالات متحده حکم به عدم اعتبار ثبت اختراع مارکونی داد و این اختراع را به تسلا بازگرداند. در آن زمان شرکت مارکونی از دولت ایالات متحده برای استفاده از اختراع شان در جنگ جهانی اول شکایت کرده بود و با رد حق ثبت اختراع مارکونی، این دادخواست نیز باطل اعلام شد.
توماس ادیسون هیچوقت هیچ اختراعی نکرده است: درست یا غلط؟
پاسخ: غلط
او از آغاز تا پایان کارش 1093 اختراع ثبت شده و 500 تا 600 درخواست ثبت اختراع داشته است که به اتمام نرسیده یا رد شدند.
اختراعات قابل توجه او از جمله باتری قلیایی، دوربین فیلمبرداری، کاغذ مومی، عروسک سخنگو و راهی برای حفظ میوههاست. بیشتر از آن او به ساخت آزمایشگاههای تحقیقات صنعتی کمک کرد.
ادیسون همهچیز را به تنهایی خلق نکرد او از ایدههای قدیمی استفاده میکرد و گروهی از متخصصان را برای به واقعیت تبدیل کردن ایدههایش به کار میگرفت. نبوغ او تواناییاش در انتخاب و ساخت ایدههای درستی بود که میتوانستند بیشترین تاثیر را بگذارند. او یک شیاد یا دزد نبود، او تنها یک تاجر بود.