در اقلیم غالبا خشک و نیمه خشک کشور که میزان تبخیر به‌طور متوسط بیش از 10 برابر بارش است، انتظار می‌رود که تالاب‌های بسیار کمی شکل بگیرد.
اما پرشیب بودن ایران که یکی از کوهستانی‌ترین کشور‌های جهان به‌حساب می‌آید، برخورداری از هزاران کیلومتر سواحل دریایی آب‌های گرم در جنوب و معتدل در شمال، وجود پهنه‌های وسیع بیابانی با خاک‌های شور و بالاخره موقعیت عرض جغرافیایی باعث شده که ایران جزو کشور‌های دارای بیشترین تنوع تالاب‌ها در جهان باشد.
از 42 نوع تالاب شناخته شده در جهان، 41 نوع به‌جز تالاب‌های خیلی سردسیری توندرا در ایران به ثبت رسیده است. طبق طبقه‌بندی کنوانسیون جهانی حفاظت از تالاب‌ها 42 نوع تالاب شناخته شده که 12 نوع آن ساحلی و دریایی، 20 نوع داخل خشکی و 10 نوع مصنوعی هستند.
بیش از 140 تالاب در فهرست آیین‌نامه اجرایی تبصره ماده 1 قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌های کشور نامبرده شده است.
بنابر اطلاعات سازمان حفاظت محیط زیست، حیات روی زمین وابسته به آب است. تالاب‌ها موجودات زنده طبیعی و حیاتی هستند که باید برای تداوم حیات بشر و تنوع عظیمی از جانوران و گیاهانی که در این زیستگاه منحصربه فرد زیست می‌کنند از آن‌ها حفاظت شود.
تالاب‌ها محل اتصال خشکی و آب هستند و قدمت آن‌ها نزدیک به قدمت کره زمین است و ماوای بخشی از غنی‌ترین تنوع زیستی روی زمین هستند. تالاب‌ها را می‌توان در سراسر کره زمین از استوا تا دشت‌های یخ زده یافت. این اکوسیستم‌ها به اندازه هر عضو دیگر طبیعت در سلامت و حفظ تعادل کره زمین نقش حیاتی دارند.
عجیب نیست تالاب‌ها میزبان جمع شگفت انگیزی از حیات وحش هستند؛ از مرغ ماهی‌خوار تا تمساح، از حواصیل تا اسب‌آبی و انبوهی از حیات گیاهی کمیاب و موجودات آبی دیگر. تالاب‌ها اندازه‌های متنوعی دارند؛ از یک آبگیر محلی تا خلیج‌های قطبی وسیع ده میلیون هکتاری کانادا، بزرگ یا کوچک، شمال یا جنوب کارکرد تالاب‌ها کم و بیش همانند است که مهم‌ترین آن‌ها پشتیبانی از تنوع عظیمی از حیات وحش که در صورت نبود تالاب‌ها منقرض می‌شدند. حفاظت میلیون‌ها نفر از عواقب فاجعه بار سیل‌ها، طوفان‌ها و امواج دریا را می‌توان از دیگر کارکرد‌های تالاب‌ها دانست.
قرارداد بین دولتی کنوانسیون رامسر که در دوم فوریه سال 1971 و به‌منظور حفاظت از تالاب‌ها در شهر رامسر استان مازندران منعقد شد و این پیمان بین‌المللی با عنوان «کنوانسیون بین‌المللی رامسر» و روز 2 فوریه به نام «روز جهانی تالاب‌ها» ثبت شد.
تمام تالاب‌های مهم دنیا که در این کنوانسیون ثبت می‌شوند عنوان «رامسر سایت» را دریافت می‌کنند. تاکنون 2414 رامسر سایت در دنیا به ثبت رسیده‌اند.
25 تالاب در ایران در کنوانسیون رامسر ثبت شده‌اند و این رامسر سایت‌های ایران شامل تالاب هامون پوزک، هامون صابری و هیرمند، خلیج گواتر و هور باهو، جزیره شیدور، تالاب خورخوران، دلتای رود گز و رود حرا، دلتای رود شور و شیرین میناب، تالاب‌های نیریز و کمجان، تالاب پریشان و دشت ارژن، تالاب شادگان، خورالامیه و خور موسی، تالاب چغاخور، تالاب گاوخونی و تالاب‌های پایین دست زاینده رود، تالاب زریوار، تالاب گمیشان، مجموعه آلاگل، آلماگل و آجی‌گل، آبندان‌های فریدونکنار، ازباران و سرخه‌رود، شبه جزیره میانکاله، خلیج گرگان و آبندان لپوزاغمرز، پارک ملی بوجاق، تالاب انزلی، تالاب امیرکلایه، دریاچه قوریگل، تالاب کانی برازان، دریاچه قوپی، تالاب‌های شورگل، یادگارلو و درگه‌سنگی و دریاچه ارومیه می‌شود.
احمد رضا لاهیجان‌زاده - معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست- نیز به‌تازگی در مراسم گرامیداشت پنجاهمین سالگرد کنوانسیون رامسر بر پیگیری ثبت هشت تالاب دیگر در کنوانسیون بین‌المللی رامسر تاکید کرده است.
