تاکید علم بر خانه تکانی بهاری

فرادید؛ در نسل‌های قدیمی‌تر، رسیدن فصل بهار فقط به معنی از راه رسیدنِ روز‌های گرم‌تر، پرندگان نغمه‌خوان و نوزادان حیوانات که به این طرف و آن طرف جست‌وخیز می‌کنند، نبوده است؛ بلکه همچنین به معنی یک پروژه سنگین برای خانه‌دار‌ها بوده: خانه‌تکانیِ بهاری.

به گزارش فرادید به نقل از سی‌ان‌ان، ظاهراً فقط ایرانیان نبوده‌اند که با شروع فصل بهار خانه‌تکانی می‌کردند و اکنون علم ثابت کرده که در خانه‌تکانیِ بهاری فوایدی برای سلامتی وجود دارد.

تا پیش از دهه 1960 سیستم گرمایش و تهویه هوای مرکزی در خانه‌ها رایج نبود؛ بنابراین آدم‌ها که به دلیل سرمای زمستان در خانه‌های کوچک محبوس شده و خانه‌ها را با سوخت زغال یا چوب گرم نگه داشته بودند، با گرم‌تر شدن هوا چند کار را انجام می‌دادند: باز کردنِ پرشورِ پنجره‌ها و در‌ها و دعوت کردنِ هوای تازه به خانه؛ کشیدن قالی‌ها و تشک‌ها به بیرون و پهن کردن زیر آفتاب و گردگیری و جارو کردنِ سر تا پای خانه.

پیشینیان ما ممکن است خودشان مطلع نبودند، اما کاری که می‌کردند به لحاظ علمی تأیید شده است. در ادامه به چند فایده خانه‌تکانی برای سلامتی اشاره می‌کنیم:

کار بیرون کشیدن تشک از روی تخت و پهن کردن آن در حیاط را در نظر بگیرید. به افسانه‌ای که می‌گوید تعریق شبانه و پوست‌ریزی ما باعث می‌شود بعد از 10‌سال تشک‌ها سنگین‌تر از روز اول شوند، اهمیت ندهید. این نظریه چندش‌آور حقیقت ندارد، اما تشک‌ها محل مناسبی برای پنهان شدن موی حیوانات، قارچ‌ها و کپک‌ها وسایر مواد مضری هستند که می‌توانند سلامتی افرادی که دچار آسم یا سایر بیماری‌ها هستند را به خطر بی‌اندازند.

آفتاب بزرگترین ضدعفونی‌کننده در طبیعت است، بنابراین پهن کردن تشک‌ها در هوای آزاد و زیر نور آفتاب می‌تواند ما را از شر مواد آلرژی‌زا خلاص کند. برطبق گزارش مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌ها در آمریکا، آسم و آلرژی‌های دیگر در 10‌سال گذشته به شکل ثابتی رو به افزایش بوده است. شگفتی‌آور نیست که بین آسم و محیط زیست همبستگی وجود دارد، زیرا در دو دهه اخیر زندگی در آپارتمان‌هایی که به اصطلاح شبیه «پاکت‌های دربسته نامه» هستند و به شدت عایق‌بندی شده‌اند طوری که هوا از طریق در‌ها و پنجره‌های دوجداره به داخل جریان پیدا نمی‌کند، افزایش یافته است.

این ساخت‌وساز‌های بسته برای بهره‌وری انرژی بسیار مفید است، اما مکان مناسبی را فراهم می‌کند تا اصلی‌ترین مقصر‌های آلرژی‌هایی مانند تب یونجه و بیماری‌های تنفسی مانند آسم در آن رشد پیدا کنند.

کنه گردوخاک ریزترین عنکبوتی است که وجود دارد. کنه گردو‌خاک بروی پوست مرده‌ای که از انسان می‌ریزد زندگی می‌کند و انسان‌ها هر سال در حدود 0/7 گرم پوست می‌ریزند. کنه‌های گردوخاک زیر میکروسکوپ شبیه هیولا‌های بیگانه هستند. آن‌ها عادت دارند در جا‌هایی مانند تشک‌ها، کنج‌های اتاق که دسترسی به آن‌ها سخت است یا سایر مناطق خانه (و البته کمد لباس‌ها) که بیشترین مقدار از پوست مرده در آن‌ها جمع می‌شود، زندگی کنند.

آن کپه‌های گردو‌خاکی که اطراف تخت‌خواب جمع می‌شود پر از پوست‌های مرده ما، موی حیوانات خانگی، گرد‌وغبار و البته جانوران کوچکی به نام کنه گردو‌خاک است که مشغول لذت بردن از جشنی است که ما برایش فراهم کرده‌ایم.

برای اینکه بر مشمئزکنندگی قضیه بی‌افزاییم باید بگوییم کنه‌ها خودشان باعث آلرژی نمی‌شوند بلکه مدفوع‌های میکروسکوپی آن‌ها مقصر است. ترشحات روی موی بعضی حیوانات (به خصوص موی گربه) و گرده‌های ریزی که در هنگام شکوفه‌دادنِ درختان به داخل خانه نفوذ می‌کنند، معجونی مسموم را تولید می‌کنند که باید پای دردِدل کسانی که آلرژی دارند بنشینید تا ببینید اوضاع از چه قرار است.

اتاق خواب قطعاً ترسناک‌ترین اتاق خانه است. جافری سی. می، که یک شیمیدان است می‌گوید: «من هر بار که در هوای اتاق خواب چیزی کشف می‌کنم، شگفت‌زده می‌شوم.»

هوا دادنِ تشک‌ها شروع خوبی برای خلاص شدن از شر این ذرات است. همچنین اگر قالی‌ها را به کمک ضربات یک چوب (مانند چوب بیس‌بال) در هوای آزاد بتکانید، عالی است. این کار باعث می‌شود مدفوع سوسک فرش و سایر چیز‌های چندش‌آور بیرون ریخته شود. بالش‌ها، چه روی تخت و چه روی کاناپه، بهشتی برای کنه‌های گردو‌غبار هستند پس آن‌ها را بشویید و در هوای آزاد خشک کنید.

گردوغبار ترکیبات دیگری نیز دارد که می‌تواند انواعی از حساسیت‌ها را ایجاد کنند. اکنون به لطف تصاویر ماهواره‌ای می‌دانیم که گردوغبار در سراسر جهان در گردش است و همینطور که خرامان خرامان می‌چرخد، آلودکننده‌ها و حتی ایزوتوپ‌های رادیواکتیویته را نیز با خود بلند می‌کند.

 

برای همین بسیار مهم است که وقت بگذاریم و گردوغبار را از روی مبلمان و مکان‌هایی مانند بالای درها، یخچال، کابینت و امثال آن که کمتر دیده می‌شوند، بتکانیم.

آخرین اقدام جارو کردن هر یک سانتی‌متر از خانه است که قابل جارو برقی کردن باشد. این شامل کف و سقف و دیوار‌ها می‌شود. تعجب‌آور نیست که جوزف اِ آماتو، در کتابش با عنوان «گرد‌وغبار: کوچک و نامرئی» می‌گوید نخستین جاروبرقی‌ها را افرادی ساختند که از آلرژی و آسم رنج می‌بردند.

ملویل آر، بیزل آلرژی شدیدی به کاه داشت و جیمز ماری اسپانگلر یک پاکبان بود که از آسم شدید رنج می‌برد. جاروبرقی‌هایی که با آخرین تکنولوژی تولید می‌شوند فیلتر‌های هِپا دارند که هر نوع ماده آلرژی‌زایی را فیلتر می‌کند. این جاروبرقی‌ها ارزان نیستند، اما تمام ذرات بزرگ و 99.97 درصد از آن‌هایی که در هوا معلق هستند را جذب می‌کنند.

 

حتماً در هنگام جاروبرقی کشیدن به داخل کمدتان هم سرک بکشید. حتماً در آنجا چیز‌هایی است که مدت‌هاست استفاده نشده و می‌توانید دور بریزید. شاید هم چیز‌هایی باشد که فراموش کرده‌اید و دوست دارید بیشتر استفاده کنید. شاید لازم باشد کمد‌ها را عایق کنید تا بید‌ها که هر بهار سروکله‌شان پیدا می‌شود نتوانند وارد کمد شوند.

خانه‌تکانی درست‌وحسابی فواید بسیار بیشتری دارد که علم آن‌ها را تأیید می‌کند. پس اگر تاکنون اقدام به این کار نکرده‌اید، بهتر است آستین‌ها را بالا بزنید.